Zemërimi i Britanisë me SHBA-në pasi Joe Biden “bllokon” Ben Wallace-in për shefin e NATO-s

Nga Alan Cochrane dhe Nick Gutterridge, Korrespondent Politik

Joe Biden i ka bërë Britanisë një “kthesë të keqe” duke e bllokuar kandidimin e Ben Wallace për shefin e NATO-s, thanë burimet qeveritare.

Sekretari i Mbrojtjes kishte qenë i preferuari mes shumë shteteve anëtare për të pasuar Jens Stoltenberg, sekretarin e përgjithshëm aktual, më vonë këtë vit.

Por Wallace pranoi të mërkurën se ambicia e tij për të marrë frenat, të cilën ai e kishte shprehur vazhdimisht në publik, tani “nuk do të ndodhë”.

Aleatët e Wallace kanë thënë që atëherë për The Telegraph se besojnë se ambiciet e tij u penguan pasi presidenti amerikan refuzoi të mbështeste përpjekjen e tij për t’u bërë sekretari i përgjithshëm i ardhshëm i aleancës ushtarake.

Burimet qeveritare kanë sugjeruar se tani ekziston frika se mospërfillja mund të dëmtojë marrëdhënien e veçantë.

Tani duket e mundshme që Stoltenberg, ish-kryeministri norvegjez, do t’i kërkohet të shtyjë pensionin e tij, të caktuar fillimisht për këtë vit.

Një burim qeveritar tha: “Ne supozohet të jemi aleati i tyre më i afërt. Dhe kjo është ajo që ne marrim. Është ajo që është… por është e keqe për marrëdhëniet MB-SHBA. Ata kanë bërë një kthesë të keqe me Britaninë e Madhe me preferencën e tyre për këtë zonjën daneze.”

Kryeministrja danez “dështoi intervistën”
Presidenti amerikan thuhet se fillimisht ka favorizuar Mette Frederiksen, kryeministren socialiste të Danimarkës, e cila mbështetet nga Franca dhe Gjermania. Por një burim tha se iu ftoh mendimi për të pasi ajo nuk i bëri përshtypje gjatë një vizite në Uashington në fillim të këtij muaji.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s kryeson mbledhjet e liderëve të aleancës, kryen diplomaci dhe mbikëqyr ushtrinë e saj prej 4000 zyrtarësh në Bruksel.

Kandidatura e Wallace ishte e njohur me anëtarët, falë pjesës së tij në rolin e profilit të lartë të Mbretërisë së Bashkuar në forcimin e vendosmërisë së NATO-s pas pushtimit rus të Ukrainës.

Boris Johnson, ish-kryeministri dhe Rishi Sunak, banuesi aktual i numrit 10, kishin hedhur peshën e tyre pas tij.

Megjithatë, ai po përballej me një luftë të vështirë duke qenë se liderët evropianë, të udhëhequr nga Emmanuel Macron, presidenti francez, po lobojnë fort që shefi i ardhshëm të vinte nga një shtet i BE-së.

Mbretëria e Bashkuar, është një nga 31 anëtarët e bllokut ushtarak që ka arritur objektivin e saj për të shpenzuar dy për qind të PBB-së për mbrojtjen vitin e kaluar.

Nga 31 anëtarët, vetëm SHBA, Britania e Madhe, Greqia, Polonia dhe shtetet baltike shpenzojnë më shumë se dy për qind, por disa vende të mëdhaja nuk e kanë. Vitin e kaluar Gjermania, Franca dhe Italia ishin të gjitha nën shifrën e synuar.

Një burim qeveritar tha: “Më mirë të kemi kujdes për të ardhmen e NATO-s, pasi mund të ketë më shumë vende që kërkojnë të tërhiqen nga angazhimi dy për qind”.

Është e mundur që çështja mund të dëmtojë gjithashtu mbështetjen e Mbretërisë së Bashkuar për SHBA-në për çështje të tjera ndërkombëtare, duke përfshirë pozicionin e ashpër të Uashingtonit për pavarësinë e Tajvanit.

Burimet e Whitehall sugjeruan se mbështetja për kryeministrin danez u shua kur “ajo dështoi intervistën” në një vizitë në Uashington.

Një burim i afërt me Wallace u pajtua me këtë vlerësim, duke komentuar: “Kjo nuk është koha për amatorë”.

Megjithatë, deri atëherë, dëmtimi i kandidaturës së zotit Wallace ishte bërë.

Në vend që t’i rikthehet z. Wallace, zoti Biden mendohet se më pas ka bindur aleatët kryesorë evropianë, si Franca dhe Gjermania, që të bien dakord për të shtyrë një vendim zëvendësimi për një vit.

Sekretari i Mbrojtjes kishte mbështetje në vendet e Evropës Lindore, të cilat vlerësuan mbështetjen e Britanisë mbi agresionin rus, por u refuzua nga Parisi dhe Berlini.

“Pikëpamja e tyre është se, nëse është evropian, duhet të jetë dikush në BE, në mënyrë që të mos bie në kundërshtim me argumentet e Brexit dhe rolin në rritje të BE-së në siguri,” tha një burim.

“Nuk është vetëm Franca, por shumë kombe. Udhëheqësit e BE-së, ministrat e jashtëm dhe ministrat e mbrojtjes takohen shumë rregullisht, në mënyrë që të mos jesh pjesë e kësaj, ata besojnë se do të ishte jo optimale.”

Një burim qeveritar akuzoi qeveritë franceze dhe gjermane për “përpunim” për të parandaluar që z. Wallace që të pasonte Stoltenberg-un dhe sugjeroi se Mbretëria e Bashkuar nuk kishte marrë mbështetjen e duhur nga SHBA-ja për postin e NATO-s.

Ishte befasi kur Antony Blinken, sekretari amerikan i shtetit, u pyet së fundmi nëse vendi i tij do ta mbështeste zotin Wallace.

“Shtetet e Bashkuara nuk po mbështesin asnjë kandidat,” u përgjigj ai.”

Mark Francois, një ish-ministër i Forcave të Armatosura, tha: “Ben Wallace ka qenë dhe është ende një Sekretar i shkëlqyer i Mbrojtjes, siç dëshmohet nga reagimi i tij shumë i aftë ndaj luftës në Ukrainë.”

“Do të ishte një turp i madh nëse politikat kombëtare brenda NATO-s e privojnë organizatën nga një sekretar i përgjithshëm potencialisht shumë i aftë.”

Uashingtoni tani po përpiqet të bindë Stoltenberg-un, i cili ka qenë në post për gati nëntë vjet dhe kishte planifikuar të tërhiqej këtë verë, të qëndrojë në detyrë për 12 muaj të tjerë.

Një diplomat i lartë evropian tha se masa kishte mbështetje të gjerë, duke pasur parasysh dëshirën për të shmangur një grindje publike midis aleatëve kur “nuk ka kandidat konsensus”.

Shumë aleatë duan të emërojnë një grua në postin e lartë të NATO-s për herë të parë dhe besojnë se një rol i tillë i lartë duhet t’i shkojë vetëm një ish-kreu të qeverisë.

Kaja Kallas, kryeministrja aktuale e Estonisë, favorizohet nga disa, por kundërshtohet nga Parisi dhe Berlini, të cilët e shohin atë si shumë të ashpër ndaj Rusisë.

© Rruga Press