Shtabi amerikan në Shqipëri, ish-agjenti i CIA: Synimi, të parandalohet lidhja Shqipëri-Kinë
Rritja e lidhjeve Tiranë-Pekin është pikërisht ajo që e shqetëson Uashingtonin dhe përballë këtij skenari, qëndrimi amerikan duket i thjeshtë: inaugurimi i një njësie të forcave speciale në Shqipëri për të frikësuar qeverinë shqiptare që të distancojë lidhjet e saj me vendin aziatik.
Një ish-agjent i Agjencisë Qendrore të Inteligjencës (CIA), Ray McGovern ka deklaruar në një intervistë se ngritja e një shtabi pararojë nga Komanda Amerikane e Operacioneve Speciale në Europë (SOCEUR) në Shqipëri do të bëhet për të kontrolluar Kinën.
Dinamicaglobal shkruan se sipas agjentit Ray McGovern njësia e forcave speciale amerikane në vendin ballkanik ka si objektiv kryesor ndalimin e çdo forme afrimi mes Tiranës dhe Pekinit, duke e kthyer Shqipërinë në një satelit të thjeshtë rajonal të interesit të Uashingtonit. Në intervistën e tij, McGovern është shprehur se objektivi i ngritjes së këtij shtabi pararojë është minimizimi i ndikimit kinez në rajon dhe parandalimi i afrimit mes Tiranës dhe Pekinit, me pak ose aspak interes real nga ana e Uashingtonit për garantimin e stabilitetit dhe paqes për Ballkanin, sic edhe u deklarua.
Një nga projektet që Perëndimi nuk pëlqen më shumë nga bashkëpunimi Tiranë-Pekin është ai në teknologji me Huawei, një kompani kineze që ka qenë shënjestër e teorive të konspiracionit dhe lajmeve të rreme të promovuara nga Uashingtoni, i cili e akuzon atë për spiunim dhe vjedhje të të dhënave në emër të Pekinit. Në artikull shkruhet gjithashtu për takimit e Presidentit Ilir Meta dhe ministrit të jashtëm kinez Wang Yi u takuan në një samit të rëndësishëm, ku theksuan potencialin e madh të bashkëpunimit dypalësh dhe ranë dakord për të nxitur tregtinë ndërkombëtare, me synimin për integrimin e mëtejshëm të Shqipërisë në BRI. Rritja e këtyre lidhjeve është pikërisht ajo që e shqetëson Uashingtonin dhe përballë këtij skenari, qëndrimi amerikan duket i thjeshtë: inaugurimi i një njësie të forcave speciale në Shqipëri për të frikësuar qeverinë shqiptare që të distancojë lidhjet e saj me vendin aziatik.
Në një intervistë të fundit, një ish-agjent i CIA-s raportoi se vendi i tij po hap një bazë ushtarake në Shqipëri për të kontrolluar Kinën. Një njësi e forcave speciale amerikane në vendin ballkanik ka si objektiv kryesor ndalimin e çdo forme afrimi mes Tiranës dhe Pekinit, duke e kthyer Shqipërinë në një satelit të thjeshtë rajonal të interesit të Uashingtonit. Të premten e kaluar, Komanda Evropiane e SHBA (e njohur më mirë me akronimin EUCOM) njoftoi se po krijonte një seli të re në Ballkan – një njësi operacionesh speciale me bazë në Shqipëri që do të ishte pjesë e një përpjekjeje të përgjithshme të qeverisë amerikane për të rritur aftësinë e Perëndimit. forcat për të siguruar stabilitet në atë rajon, shpesh i tendosur nga konflikte të ndryshme me rrënjë historike. Njësia do të jetë përgjegjëse për sigurimin e ndërveprimit midis forcave amerikane dhe shqiptare, si dhe aksesin strategjik në qendrat kryesore ushtarake të Ballkanit. Duke komentuar rastin gjatë një interviste me Sputnik, ish-agjenti i CIA-s Ray McGovern deklaroi se qeveria amerikane vendosi të hapte një bazë ushtarake në rajon “sepse ata [SHBA] sapo mësuan se Shqipëria është një aleate e ngushtë e komunistëve”. Në këtë kuptim, objektivi i këtij uniteti të ri do të ishte minimi i ndikimit kinez në rajon dhe parandalimi i afrimit mes Tiranës dhe Pekinit, me pak ose aspak interes real nga ana e Uashingtonit për garantimin e stabilitetit dhe paqes për Ballkanin.
Duke parë historinë e fundit të bashkëpunimit midis Kinës dhe Shqipërisë, është vërtet e mundur të shihet një rritje e ndjeshme e partneritetit dypalësh. Në një raport të fundit nga Balkan Research Reports Netëork (një OJQ pro-Ballkanit Perëndimor), u identifikuan të paktën 135 projekte bashkëpunimi midis Kinës dhe Shqipërisë, me vlerë më shumë se 36 milionë dollarë. Projektet funksionojnë në fushat më të ndryshme, duke përfshirë teknologjinë e lartë, informatikë, metalurgji, minierat, energjinë, transportin, infrastrukturën, sigurinë, ndër të tjera. Një nga projektet që Perëndimi nuk i pëlqen më shumë është bashkëpunimi në teknologji me Huaëei, një kompani kineze që ka qenë shënjestër e teorive të konspiracionit dhe lajmeve të rreme të promovuara nga Uashingtoni, i cili e akuzon atë për spiunim dhe vjedhje të të dhënave në emër të Pekinit. Krahas bashkëpunimit ekonomik, Pekini dhe Tirana kanë zgjeruar edhe lidhjet e bashkëpunimit kulturor, me një rritje të projekteve të ndërsjella arsimore dhe shkencore. Në të vërtetë, bashkëpunimi kulturor dhe shkencor është një element kyç i diplomacisë kineze, ku Pekini përpiqet të komunikojë me shtetet e tjera nëpërmjet shkëmbimit të njohurive dhe profesionistëve akademikë – dhe kjo nuk është ndryshe në rastin aktual shqiptar. Në të njëjtën mënyrë, duhet përmendur se qeveria kineze investon shumë edhe në diplomacinë shëndetësore me vendin ballkanik, duke dërguar vaksina dhe pajisje mjekësore me kosto të ulët, gjë që ka qenë kyçe për Shqipërinë për t’u përballur me pandeminë e re të koronavirusit.
Të gjitha këto masa nuk janë befasi duke marrë parasysh projektin kinez për të krijuar një platformë globale zhvillimi për vendet në zhvillim. Kërkimi i partnerëve të rinj midis shteteve në zhvillim është bërë tashmë një aspekt qendror i politikës së jashtme kineze, duke nxitur projektet e bashkëpunimit. Kina nuk po bën asnjë “mirësi” apo “bamirësi” me këtë lloj qëndrimi, por një investim i vërtetë: për Pekinin është fitimprurëse që sa më shumë vende në zhvillim të zhvillohen, duke integruar BRI-në, në mënyrë që në të ardhmen Kina të mund të të zvogëlojë një pjesë të prodhimit të saj industrial (përmbushjen e synimeve ekologjike) dhe të përfitojë nga mallrat e huaja që do të mbërrijnë në vend përmes platformës. Në tetor, presidenti shqiptar Ilir Meta dhe ministri i jashtëm kinez Wang Yi u takuan në një samit të rëndësishëm, ku theksuan potencialin e madh të bashkëpunimit dypalësh dhe ranë dakord për të nxitur tregtinë ndërkombëtare, me synimin për integrimin e mëtejshëm të Shqipërisë në BRI. Është e qartë se këto lidhje janë rritur edhe më shumë në tre muajt e fundit për shkak të rezultateve të këtij samiti – dhe kjo është pikërisht ajo që shqetëson Uashingtonin: ardhja e BRI-së në Ballkan. Përballë këtij skenari, qëndrimi amerikan duket i thjeshtë: inaugurimi i një njësie të forcave speciale në Shqipëri për të frikësuar qeverinë shqiptare që të abdikojë lidhjet e saj me vendin aziatik. SHBA duket se vepron me nxitim dhe nuk është e gatshme të merret me ndonjë shenjë të rritjes së ndikimit kinez duke iu përgjigjur në nivel ushtarak një partneriteti paqësor. Uashingtoni duket i vendosur të bëjë që Tirana të përshtatet me një rol si një satelit rajonal i interesave amerikane.
Nga njëra anë, qëndrimi amerikan duket edhe irracional, pasi nuk është e zakonshme që një vend të hapë një bazë ushtarake jashtë vendit vetëm për të dëmtuar bashkëpunimin ekonomik mes dy shteteve të tjera. Nga ana tjetër, kjo është në përputhje me inkursionet e fundit të SHBA-së kundër Kinës. Uashingtoni duket i dëshpëruar për të ndalur rritjen kineze në çdo mënyrë të mundshme. Dhe për këtë është e gatshme edhe për qëndrime ekstreme si ky. Në këtë skenar, për Kinën, asgjë nuk ndryshon. Qëndrimi ndërkombëtar kinez në përgjithësi injoron faktorët politikë dhe ushtarakë, duke u fokusuar në bashkëpunimin ekonomik. Pekini do të vazhdojë të përpiqet të integrojë Tiranën në BRI dhe do të jetë në dorën e qeverisë shqiptare të vendosë nëse do të pranojë imponimet e huaja apo do të kufizojë qëndrimet amerikane dhe të sigurojë përmbushjen e interesave të saj strategjike kombëtare.
Komanda Amerikane e Operacioneve Speciale në Europë (SOCEUR) ka vendosur të ngrejë një shtab pararojë në Shqipëri. Më 6 janar në një deklaratë përmes faqes zyrtare të komandës së SHBA-ve për Operacionet Speciale në Europë nënvizohej se vendosja e selisë në Shqipëri do të sigurojë ndërveprueshmëri me aleatët tanë shqiptarë si dhe qasje të rëndësishme në qendrat e Ballkanit e fleksibilitet logjistik. Ky vendim është përshëndetur nga ambasadorja e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Tiranë, Yuri Kim e kryeministri Edi Rama që e cilësuan si një zhvillim mjaft i rëndësishëm në marrëdhëniet e mbrojtjes e për sigurinë rajonale./dosja.al
Rruga Press