Ndërtimi i ishujve artificialë, gjetja e Kinës për të kontrolluar detet

Shtetet e Bashkuara të Amerikës paralajmëruan vetëm pak ditë më parë në Strategjinë e Mbrojtjes Kombëtare se e vetmja fuqi globale që dëshiron dhe ka kapacitetin për të ndryshuar rendin botëror, është Kina. SHBA-ja e vendosi Kinën si armikun numër një, edhe përpara Rusisë dhe siguroi se gjiganti aziatik po kryen “veprime për të riformuar rajonin Indo-Paqësor dhe sistemin ndërkombëtar”.

Por, çfarë po bën Kina që Uashingtoni po e merr kaq seriozisht?

Po ndërton ishuj artificialë. Pekini dëshiron të rrisë praninë dhe ndikimin e tij ndërkombëtar dhe të zgjerojë pozicionet e tij ushtarake në mbarë botën, duke ndërtuar ishuj në pika strategjike. Kjo është ajo që po ndodh, për shembull, me Port City, një megaprojekt prej 2.6 kilometrash katrorë që Kina po ndërton tashmë në rrethin financiar më të rëndësishëm të Colombo, kryeqyteti i Sri Lankës. Kina synon të krijojë një Dubai të ri dhe të vogël atje, një ishull modern që do të tërheqë investitorë dhe më shumë se 80 000 banorë “me fuqi të lartë blerëse, të cilët do të gëzojnë lehtësira tatimore për të hapur biznese në ishull”, sipas El Mundo.

Për të realizuar projektin, Sri Lanka kishte nevojë për më shumë se 1 miliard dollarë investim nga China Harbour Engineering Company (CHEC), një kompani filial e mega-kompanisë China Communications Construction Company, e cila në këmbim do të merrte 43% të territorit të ndërtuar për ta shfrytëzuar sipas dëshirës.

Një tjetër nga ishujt e mëdhenj financiarë që Pekini planifikon të ndërtojë është Ocean Flower, një projekt prej tre ishujsh prej rreth 800 hektarësh përballë provincës ishullore të Hainanit (Kina jugore). Dy prej tyre do të kenë rreth 30 biznese për të tërhequr investitorë të huaj, ndërsa i treti do të shërbejë për turizmin.

Edhe në Spratlys, midis Filipineve dhe Vietnamit, po ndërtohen një grup ishujsh artificialë që një gjykatë ndërkombëtare i konsideroi të paligjshme për shkeljen e ligjit ndërkombëtar, duke u ndërtuar mbi shkëmbinj nënujorë natyrorë. Konkretisht, në zonë ka rreth 100 shkëmbinj nënujorë dhe ishuj të rrethuar nga brigjet e peshkimit dhe nga depozitat e gazit natyror dhe naftës.

“Në këta ishuj ka hapësira ushtarake që strehojnë sisteme raketore, radarë, shirita uljeje të afta për të trajtuar avionë të rëndë, objekte të ruajtjes së karburantit për të mbështetur operacionet ushtarake dhe objekte detare”, thotë një hetim i publikuar nga grupi Detar Transparency Initiative. Edhe Admirali John C. Aquilino, nga komanda e lartë ushtarake amerikane, konfirmoi ngjarjen: “Gjatë 20 viteve të fundit, ne kemi qenë dëshmitarë të përqendrimit më të madh ushtarak që nga Lufta e Dytë Botërore nga Kina”.

Por, Pekini gjithashtu dëshiron më shumë ndikim diplomatik. Për shembull, Kina ka projekte ishujsh artificialë në pjesë të tjera të Paqësorit, që vendet e tjera i shohin si ndihmë për të luftuar rritjen e nivelit të detit. Në Kiribati, Kina ka propozuar pastrimin dhe krijimin e tokës së re që do të strehonte dy porte kryesore për tregtinë ndërkombëtare detare.

Çfarë do të përfitonte tjetër Kina nga krijimi i këtyre porteve? Qasje e drejtpërdrejtë në një nga zonat më të mira të peshkimit të tonit në botë, burimet minerale në det të thellë dhe afërsia me bazat amerikane në Hauai.

Rruga Press