Kur piktori Naxhi Bakalli punonte për muralen e Skënderbeut në Muzeun e Krujës
Muzeu Kombëtar “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” në Krujë, i cili prej vitesh mbetet një nga më të frekuentuarit gjatë gjithë vitit, nga turistët e huaj dhe vendas gjithashtu, (krahasuar me më gjitha muzetë e tjerë që ka Shqipëri), u përurua më 1 nëntor të vitit 1982 dhe ai u projektua nga dy arkitektët e njohur të asaj kohe, Pirro Vaso dhe Pranvera Hoxha. Në atë kompleks muzeal, që përbëhet prej disa pavijonesh e sallash, ku janë ekspozuar mjaft objekte origjinale apo riprodhime, relike dhe dokumente me vlera të rralla, historike ndodhen edhe disa piktura, që janë punuar nga disa prej autorëve më në zë të pikturës shqiptare. Si p.sh. muralja e Naxhi Bakallit, me titull “Beteja e Skënderbeut”, që ndodhet në sallën kryesore, e cila sipas drejtuesve të këtij muzeu, pas viteve ’90-të e deri më sot, është një nga më të vizituarit prej turistëve të huaj dhe vendas gjithashtu.
Atë vepër të rrallë dhe unike në Shqipëri, kritika e arteve pamore e ka vlerësuar, jo vetëm për shkak të përmasave të saj (është më e madhja e artit në Shqipëri për të gjithë kohërat), por edhe nga ana e kompozimit të saj, e cila gjithashtu mbart vlera të rralla dhe përbën një kryevepër, me të cilën do krenohej çdo vend. Ndërsa këto gjëra janë mjaft të njohura tashmë, ajo që nuk njihet shumë, është puna që i është dashur të bëj dhe vështirësitë që ka kaluar, autori Bakalli për realizimin e saj. Gjë e cila përbën një kapitull trishtues më vete dhe nuk është objekt i këtyre pak radhëve, por duhet thënë se përpara se mjeshtri Bakalli, të fitonte konkursin (në bazë të bocetave) për realizmin e saj, dy tre vite më parë, (viti 1974), ai ishte kritikuar ashpër nga kritika dhe instruktorët, që mbulonin artin në aparatin e Komitetit Qendror të PPSH-së, duke u akuzuar si “modernist”, pasi punët e tij “anonin nga arti kubist” dhe ishin “jashtë kornizave të realizmit socialist”, e kësisoj, sekretari i Komitetit Qendror të PPSH-së, Ramiz Alia, midis të tjerash, në raportin përkatës ku “kryqëzohej” mjeshtri Bakalli, kishte shkruar” “Të largohet nga Tirana dhe të dërgohet mësues, në ndonjë fshat të largët apo shtëpi kulture kooperative bujqësore”. Gjë e cila nuk ndodhi edhe për shkak se Bakalli, paraqiti bocetat e tij, në konkursin që u hap për muralen e Muzeut të Skënderbeut në Krujë, ku ai fitoi vendin e parë dhe e realizoi atë, pas një pune disa vjeçare me plot pengesa dhe peripeci.
Nisur nga sa më sipër, ekskluzivisht për Memorie.al po publikojmë disa foto të panjohura, që botohen për herë të parë, të cilat na paraqesin mjeshtrin më të famshëm të kavaletit e penelit shqiptar, prof. Naxhi Bakalli, gjatë kohës që ai punonte për muralen e Skënderbeut, në atë muze, çaste meditimi, apo pushimi me asistentët e tij etj. Bashkë me këto foto, po publikojmë edhe disa foto të tjera, ku ai ka dalë me familjen e tij, bashkëshorten, Violeta Grimci Bakalli, (pianiste e njohur) dhe fëmijët, të cilët i qëndruan gjithnjë pranë./Memorie.al/
