Krimi i organizuar dhe ndikimi serb në Kosovë

Agim Vuniqi

Në vitet e fundit, përpjekjet për të destabilizuar Kosovën nuk janë kufizuar vetëm në presionin diplomatik dhe provokimet ushtarake, por janë zgjeruar përmes aktiviteteve kriminale të orkestruara nga qarqet serbe dhe aleatët e tyre lokalë. Strukturat e krimit të organizuar, si “Mbrojtja Civile” dhe grupe të lidhura me Lista Serbe (LS), janë përfshirë në aktivitete që synojnë nënçmimin e autoritetit të shtetit të Kosovës dhe minimin e procesit demokratik. Këto grupe, të mbështetura nga Beogradi dhe të infiltruar në veriun e Kosovës, kanë qenë të përfshira në aktivitete subversive, përfshirë:

– Regjistrime telefonike të pavërtetuara, të cilat përdoren për manipulimin e opinionit publik dhe për të diskredituar figura kyçe të institucioneve kosovare.

– Organizime të operacioneve të dhunshme, për të krijuar kaos dhe për të penguar veprimtarinë e qeverisë, siç janë sulmet ndaj policisë dhe institucioneve të tjera shtetërore.

– Manipulime financiare dhe lidhje biznesore me qarqe politike, duke krijuar rrjete që favorizojnë krimin e organizuar dhe që i shërbejnë agjendave politike të Serbisë.

Lidhjet politike të brendshme me strukturat kriminale

Një tjetër element shqetësues është bashkëpunimi i heshtur ose i hapur i disa politikanëve kosovarë me këto struktura. Opozita e tanishme, që ka pasur kontroll mbi pushtetin për më shumë se dy dekada, është kritikuar për lidhje biznesore dhe politike me qarqe të kriminalizuara. Për këtë arsye, shpesh ka munguar dënimi publik dhe institucional për veprimtarinë e dëmshme të grupeve kriminale në veri të Kosovës. Qarqet kriminale serbe kanë gjetur hapësirë për operacione të tyre përmes vakumit institucional dhe korrupsionit të përhapur. Disa nga veprimet e tyre përfshijnë:

– Kontrabandën e mallrave, e cila financohet nga fonde të paligjshme që ndihmojnë në destabilizimin ekonomik të Kosovës.

– Shantazhet dhe blerjet e votave, për të krijuar një bazë mbështetjeje që mund të përdoret për të minuar procesin demokratik.

– Përfshirjen në trafikimin e njerëzve dhe substancave narkotike, që ndikon direkt në sigurinë e qytetarëve dhe integritetin e kufijve të Kosovës.

Reagimi ndërkombëtar dhe qasja selektive e brendshme

Ndërsa bashkësia ndërkombëtare ka dënuar këto veprime dhe ka mbështetur institucionet e Kosovës, qëndrimi i brendshëm ka qenë shpesh i vakët. Politika e mëparshme ka pasur një tendencë për të shmangur përplasjet e drejtpërdrejta me këto struktura për arsye pragmatike ose për shkak të bashkëpunimeve të ndërsjella të fshehta. Kjo sjell në pah mungesën e një qasjeje të përbashkët dhe të koordinuar për të adresuar problemet që burojnë nga infiltrimi i qarqeve kriminale. Opozita dhe qeveria aktuale duhet të punojnë së bashku për të krijuar një front të përbashkët kundër këtyre grupeve, duke përfshirë:

– Forcimin e ligjit dhe sundimin e drejtësisë, veçanërisht në zonat më të prekura nga ndikimi serb.

– Ndërtimin e mekanizmave transparentë për të hetuar dhe gjykuar të gjitha bashkëpunimet me struktura kriminale, duke përfshirë ish-zyrtarët e lartë.

– Rritjen e kapaciteteve të sigurisë dhe inteligjencës, për të identifikuar dhe parandaluar veprimtaritë subversive që kërcënojnë integritetin territorial të Kosovës.

E ardhmja: Një thirrje për veprim të vendosur

Kosova duhet të ndërmarrë hapa konkretë për të mbrojtur institucionet e saj dhe për të forcuar rendin dhe ligjin. Vetëm përmes një qasjeje të fortë dhe bashkëpunuese, si brenda vendit ashtu edhe me partnerët ndërkombëtarë, mund të pengohen ndikimet subversive dhe të mbrohet stabiliteti. Përndryshe, çdo përpjekje për kompromis apo mosveprim vetëm sa do të ushqejë rrezikun e degradimit të mëtejshëm të institucioneve të Kosovës dhe do të lërë hapësirë për veprimtarinë e grupeve kriminale, që janë kthyer tashmë në një kërcënim serioz për paqen dhe sigurinë në rajon.

Rruga Press