CNN: Testi më i madh për Ukrainën nuk ka ardhur ende
Muajt e ardhshëm do të jenë më të vështirët për vendet evropiane që nga fillimi i luftës. Qytetarët do të ndjejnë rritjen e kostos së jetesës në të gjithë kontinentin. Disa do të duhet të zgjedhin midis ngrohjes së shtëpive dhe ngrënies.
Kjo krizë vjen pasi shumë vende evropiane kanë pranuar tashmë mijëra refugjatë ukrainas. Në këtë kontekst, bëhet gjithnjë e më e vështirë për liderët politikë që të justifikojnë shpenzimin e parave dhe energjisë për një vend tjetër dhe konfliktin e tij.
Gjashtë muaj pasi që Rusia e ka sulmuar Ukrainën, përgjigja e Perëndimit ndaj krizës ka mbetur e fortë dhe kryesisht e bashkuar – për habinë e shumë njerëzve.
Pavarësisht viteve të marrëdhënieve të tensionuara gjatë epokës së ish-presidentit amerikan Donald Tramp dhe pandemisë së koronavirusit, aleanca transatlantike arriti të bashkohet dhe të arrijë marrëveshje për mbështetjen financiare dhe dhurimin e armëve për Kievin, marrëveshjet për ndërprerjen e përdorimit të energjisë ruse, si dhe sanksionet e krijuara për të goditur presidentin rus Vladimir Putin dhe miqtë e tij.
Por teksa kriza po i afrohet gjysmëvjetorit të saj, autoritetet anembanë Evropës shqetësohen se konsensusi mund të prishet pasi kontinenti hyn në një dimër të ashpër me rritje të çmimeve të ushqimeve, energji të kufizuar për ngrohjen e shtëpive dhe mundësinë reale të një recesioni.
Zyrtarët dhe diplomatët perëndimorë folën për CNN në kushte anonimiteti për të përshkruar sinqerisht situatën e ndjeshme që mbizotëron.
Mes masave të mundshme drakoniane që do të vijnë, kryeqyteti gjerman Berlin ka fikur dritat që ndriçojnë monumentet për të kursyer energjinë elektrike, ndërsa dyqaneve franceze u është thënë të mbajnë dyert e tyre të mbyllura derisa ajri i kondicionuar është i ndezur ose do të përballen me gjoba.
Presidenti ukrainas Volodimir Zelenski, i cili ka marrë mbështetje të fortë nga udhëheqësit perëndimorë, mund të kërkojë të tërheqë edhe më shumë vëmendjen e kolegëve të tij ndërsa konflikti zvarritet.
“Sfida për Ukrainën është e njëjtë si dita e parë: të mbajë Perëndimin në anën e tij ndërsa kostot e mbështetjes së Kievit rriten në mënyrë të pashmangshme – jo vetëm për shkak të shantazhit të gazit dhe grurit të Putinit, por edhe për shkak të mbështetjes ekonomike dhe humanitare”, thotë Kir Gils, konsulent i lartë në Çatam Haus.
“Ndoshta kjo është arsyeja pse Zelenski tha se dëshiron që lufta të përfundojë para Krishtlindjeve, sepse problemet reale do të jenë që Perëndimi t’i përmbahet premtimeve të tij në planin afatgjatë”, tha ai. Kriza e karburanteve dimërore është diçka që zyrtarët dhe diplomatët evropianë mendojnë çdo ditë, me Rusinë që përbën rreth 55 për qind të importeve totale të gazit në Evropë në vitin 2021.
Vendet evropiane janë gjithashtu të uritur për naftën ruse ku pothuajse gjysma e eksporteve të naftës ruse shkojnë në kontinent. BE thuhet se importoi 2.2 milionë barel naftë bruto në ditë në vitin 2021.
“Brenda Bashkimit Evropian do të jetë shumë e vështirë dhe ne duhet të përpiqemi t’i përmbahemi premtimit tonë për të përjashtuar Rusinë kur bëhet fjalë për ndonjë fitim nga gazi dhe burime të tjera,” tha një diplomat i lartë evropian, duke iu referuar marrëveshjes së arritur midis anëtarëve të BE-së për të reduktiuar përdorimin e gazit rus me 15 për qind.
Megjithatë, marrëveshja është kritikuar, sepse ka qenë vullnetare dhe zyrtarët kanë frikë se kur të vijë momenti për të bërë presion, disa vende të BE thjesht nuk do të luajnë rolin e tyre. Zyrtarët kanë frikë se strategjia perëndimore për armatosjen e ukrainasve po bëhet një zgjidhje afatshkurtër për një problem afatgjatë: një luftë pa një pikë përfundimtare të qartë.
“Fillimisht, përgjigja e Perëndimit ishte më e vështirë sesa priste Rusia. Taktikisht, Kremlini bëri shumë gabime. Politikisht, ishte shumë e lehtë për t’u mbledhur pas Ukrainës dhe për të justifikuar dhënien e armëve dhe parave”, tha një zyrtar i NATO-s për CNN. “Me kalimin e kohës, llojet e armëve që dërgojmë janë bërë më të komplikuara, si dhe trajnimi për t’i përdorur ato në mënyrë efektive. Lajmi i mirë është se këto armë po i ndihmojnë ukrainasit të durojnë. Lajmi i keq është se lufta do të zgjasë më gjatë,” tha ai.
“Që në shkurt, ishte e lehtë të kapeshe në vallen anti-Putin. Tani lufta është në një fazë mjaft strategjike. Ka më pak fitime dhe humbje ditore dhe më pak mundësi fotografimi”, thotë një diplomat i NATO-s.
Disa vende perëndimore, veçanërisht Gjermania dhe Franca, kanë thënë se do të duhet të ketë një lloj dialogu midis Perëndimit dhe Moskës. Presidenti francez Emanuel Makron ka thënë vazhdimisht se negociatat midis Rusisë dhe Ukrainës do të duhet të zhvillohen në një moment, ndërsa kancelari gjerman Olaf Sholc është vënë nën kritika për mesazhe të përziera për gazin rus.
“A kemi të gjithë të njëjtën pikëpamje në fund të lojës?” A është vetëm një kthim në kufijtë përpara se Rusia të pushtonte? Apo do të kthehemi në vitin 2014, para se Rusia të aneksonte Krimenë? Këto janë pyetje afatgjata që duhet t’i bëjmë, por nuk po i bëjmë”, thonë njohësit e situatës.
Muajt e ardhshëm do të jenë më të vështirët për vendet evropiane që nga fillimi i luftës. Qytetarët do të ndjejnë rritjen e kostos së jetesës në të gjithë kontinentin. Disa do të duhet të zgjedhin midis ngrohjes së shtëpive dhe ngrënies. Kjo krizë vjen pasi shumë vende evropiane kanë pranuar tashmë mijëra refugjatë ukrainas. Në këtë kontekst, bëhet gjithnjë e më e vështirë për liderët politikë që të justifikojnë shpenzimin e parave dhe energjisë për një vend tjetër dhe konfliktin e tij.
“Ka një shqetësim në rritje në disa qarqe se nëse Ukraina duket se po humbet terren, ajo mund të përshpejtojë thirrjet për një marrëveshje të negociuar. Zelenski duhet të vazhdojë me PR magjinë e tij dhe të promovojë mesazhin se Ukraina është ende duke ecur përpara, tha për CNN Tereza Fallon, drejtoresh e Qendrës për Studime Ruse, Evropiane dhe Aziatike.
“Sapo njerëzit mendojnë se Kievi është në anën e humbur, ata mund të fillojnë të pyesin pse ne vazhdojmë të furnizojmë Ukrainën me armë të shtrenjta në një kohë krize ekonomike”, thotë ajo.
Gjithashtu, aleatët kryesorë të Ukrainës po kalojnë vetë periudha të trazuara politike në vend. Italia është gati të votojë, Shtetet e Bashkuara do të mbajnë zgjedhje afatmesme për Xho Bajden dhe Britania e Madhe po zgjedh një kryeministër të ri.
Ajo që përbën gjithashtu problem është se pothuajse asnjë nga zyrtarët perëndimorë nuk e ka idenë se si do të përfundojë konflikti. Ndërsa shumica do të donin që Ukraina të dilte fitimtare, vendosmëria dhe mbështetja e tyre ende nuk janë testuar plotësisht.
Rruga Press