Takimi Trump-Macron ekspozon përçarjet teksa Putini i ofron SHBA-së marrëveshje për mineralet ruse
Një takim midis Presidentit të SHBA Donald Trump dhe Presidentit francez Emmanuel Macron ka zbuluar dallime të mëdha në qasjen e tyre ndaj Ukrainës, duke ekspozuar një ndarje midis Uashingtonit dhe Evropës mbi ofertën e Trumpit për një marrëveshje të shpejtë armëpushimi me Rusinë.
Në të njëjtën kohë në Moskë, presidenti rus Vladimir Putin i ofroi SHBA-së një marrëveshje ekonomike për mineralet në vendin e tij.
Gjatë një dite bisedimesh më 24 shkurt midis Trumpit dhe Macronit në Uashington, të dy udhëheqësit paraqitën nga jashtë një raport miqësor të bazuar në vite të lidhjeve të mira.
Pavarësisht kësaj, Macroni e bëri të qartë se nuk ishte dakord me Trumpin për disa çështje kyçe pasi ato shënuan tre vjet qëkur Rusia pushtoi Ukrainën.
Trumpi refuzoi t’i referohej Putinit si diktator, pasi e quajti Presidentin e Ukrainës Volodymyr Zelensky të njëjtën gjë më 18 shkurt. Macroni tha se ishte e qartë se Rusia “është agresori” në konflikt, një temë që Trumpi u lëkund më 21 shkurt.
“Presidenti Putin shkeli paqen”, tha Macron në konferencën e përbashkët për shtyp me Presidentin e SHBA në Shtëpinë e Bardhë.
Trumpi shprehu dëshirën për një armëpushim sa më shpejt të jetë e mundur dhe tha se po përpiqej të rregullonte një armëpushim midis Ukrainës dhe Rusisë. Ai tha se mund të shkonte në Moskë për të takuar Putinin pasi të arrihet një marrëveshje.
Macroni, nga ana tjetër, kërkoi një qasje më të qenësishme, duke filluar me një armëpushim dhe më pas një marrëveshje paqeje që përfshinte garanci sigurie.
“Ne duam paqe, ai dëshiron paqe. Ne duam paqen e shpejtë, por nuk duam një marrëveshje që është e dobët”, u tha Macron gazetarëve.
Çdo marrëveshje paqeje, tha ai, duhet “të vlerësohet, kontrollohet dhe verifikohet”.
Të dy udhëheqësit ranë dakord, megjithatë, për vendosjen e forcave paqeruajtëse evropiane pasi të arrihet një marrëveshje paqeje.
“Ata nuk do të ishin përgjatë vijës së frontit. Ata nuk do të ishin pjesë e asnjë konflikti. Ata do të ishin aty për të siguruar që paqja të respektohet”, tha Macroni më herët në Zyrën Ovale me Trumpin.
Trumpi tha se ai e pranoi konceptin, ashtu si edhe Putini.
“Po, ai do ta pranojë këtë,” tha Trumpi për pozicionin e liderit rus për një forcë paqeruajtëse. “Unë posaçërisht ia bëra atë pyetje. Ai nuk ka asnjë problem me të.”
Në të njëjtën ditë në Moskë, Putini tha se Rusia nuk ishte kundër përfshirjes së Evropës në bisedimet e paqes Rusi-SHBA për krizën e Ukrainës, por ai tha se më parë Brukseli kishte refuzuar të angazhohej në dialog me Moskën.
Trumpi raportoi përparim në arritjen e një marrëveshjeje për ndarjen e të ardhurave me Ukrainën për mineralet e Ukrainës, si një mënyrë për të kompensuar koston e armatimit të derdhur në vend nga administrata e mëparshme Joe Biden. Trumpi tha se ai priste që Zelensky të vinte në SHBA brenda pak ditësh për të nënshkruar marrëveshjen.
Zelensky më 15 shkurt hodhi poshtë kërkesat e SHBA-së për 500 miliardë dollarë (477.6 miliardë euro) në pasuri minerale nga Ukraina për të shlyer Uashingtonin për ndihmën e kohës së luftës, duke thënë se SHBA-ja nuk e kishte furnizuar askund afër kësaj shume deri më tani dhe nuk kishte ofruar garanci specifike sigurie në marrëveshje.
Gjithashtu në Moskë më 24 shkurt, Putini i ofroi SHBA-së mundësinë për eksplorimin e përbashkët të depozitave të metaleve të rralla të vendit të tij, si dhe furnizimin me alumin në tregun e brendshëm të SHBA-së, duke përshkruar një marrëveshje të ardhshme ekonomike midis dy vendeve.
Trumpi tha më herët se do të ndodhin “transaksione të mëdha të zhvillimit ekonomik me Rusinë ”. Brenda dy orëve nga deklarata e tij, Putini kryesoi një takim me ministrat dhe këshilltarët e tij ekonomikë për metalet e rralla të tokës.
“Meqë ra fjala, ne do të ishim të gatshëm t’u ofrojmë partnerëve tanë amerikanë, dhe kur them ‘partnerët’, nënkuptoj jo vetëm strukturat administrative dhe qeveritare, por edhe kompanitë, nëse do të tregonin interes për punën e përbashkët,” tha Putini në televizionin shtetëror pas takimit.
“Ne padyshim kemi, dua të theksoj, shumë më shumë burime të këtij lloji sesa Ukraina”, shtoi Putini. Ai përmendi se një marrëveshje e mundshme SHBA-Ukrainë që përfshin metalet e rralla të tokës nuk ishte një shqetësim për Rusinë.
Ai vuri në dukje se kompanitë ruse mund të furnizojnë deri në 2 milion ton alumin në tregun amerikan çdo vit nëse tregu amerikan rihapet. Rusia siguronte rreth 15 për qind të importeve të aluminit në SHBA përpara se të futeshin detyrimet ndaluese në vitin 2023.
Trump, i pyetur nëse ishte e mundur që Ukraina mund t’i duhet t’i lëshojë një territor Rusisë , tha: “Epo, ne do të shohim”.
Presidenti francez tha se çdo marrëveshje duhet të përfshijë sovranitetin për Ukrainën.
Macron, lideri i parë evropian që vizitoi Presidentin e SHBA-së që kur ai rifitoi pushtetin më 20 janar, i quajti diskutimet e tij me Trump “një pikë kthese” në përpjekjen për një qasje më të unifikuar.
Ai është përpjekur të përfitojë nga një marrëdhënie me liderin amerikan të ndërtuar gjatë mandateve të tyre të para presidenciale. Presidenti francez tregoi se si ia ka dalë të përballet me Trumpin e paparashikueshëm pa e tjetërsuar atë.
Në një moment gjatë takimit të tyre në Zyrën Ovale, Macron preku krahun e Trump dhe korrigjoi me kujdes pretendimin e Presidentit të SHBA se Evropa kishte dhënë të gjithë ndihmën e saj si hua.
Kryeministri britanik Keir Starmer gjithashtu do të vizitojë Trumpin në dy ditët e ardhshme, mes alarmit në Evropë për qëndrimin e ashpër të Presidentit të SHBA ndaj Ukrainës dhe propozimeve të Moskës për konfliktin.
Rruga Press