Si veprojnë mediat gjatë luftës?
Shkruan Daut Dauti
“I mbushëm anijet tona plot me birrë britanike dhe me plumba
E mobilizuam marinën dhe i urdhëruam marinarët
Lundruam dy javë deri mbërrimë në ishujt Falkland
Për t’i mbushur mend argjentinasit e mallkuar
Maggie Thatcher u zgjua në mes të natës
Ajo dëgjoi se argjentinasit pe lypin belanë luftës
E mblodhi kabinetin dhe u takua me deputetët
Dhe e dërgoi mburrjen e Britanisë në ujërat e trazuara të detërave të jugut”.
Ky është refreni i këngës që e këndonin ushtarët britanikë gjatë Luftës së Ujdhesave Falkland që u zhvillua në vitin 1982.
Ndërkohë, në Londër, kur ushtria po nisej për luftë, titujt e gazetave, sidomos tablloideve ishin këto: “Futjani [në bythë] huntës argjentinase”, “Vritni të gjithë argjitë [argjentinasit]”, “Prit se jam t’u ardhë”.
Kur mbërrini ushtria britanike në Falklands, titujt ishin: “T’zuna”, “Vrite një argjentinas dhe fito një drekë falas”, etj, etj.
Gjatë vitit 1999 kur forcat ajrore britanike e bombardonin Beogradin, titulli i një gazete në faqen e parë, i shoqëruar me fotografi ku shihej flaka që dilte diku në Serbi, ishte:”Serbs them right” që vjen nga “Serves them right” e që do të thotë: e meritojnë.
Të gjithë këta tituj janë jokorrekt dhe kanë ndodhur në shtetin më demokraci më të zhvilluar në botë dhe që njihet për gazetari shembullore. Natyrisht që këta tituj u kritikuan, por pas luftës. Gazetat serioze ishin të matura, por të gjitha e përkrahën vendimin për shkuarje në luftë (Falkland), sikur që e përkrahën edhe bombardimin e Serbisë.
Janë tituj të papranueshëm në kohë paqe, por ndikojnë në mobilizimin dhe ngritjen e moralit të atyre që shkojnë në luftë. Mediat e kanë për detyrë që ta mbrojnë interesin e përgjithshëm. Tek e fundit, në rast lufte, populli i dërgon djemtë që mund të vdesin, të cilëve nuk duhet t’ua prejnë këmbët me dekurajime pa marrë parasyshë se sa i fortë është armiku.
Në Kosovë nuk do të ketë luftë me Serbinë dhe kjo është mirë. Por, ka krizë në veri. Si është duke reaguar shtypi i Kosovës ndaj kësaj krize? E keni parë edhe vet. Mediat e Kosovës i sjellin të kopjuara titujt dhe lajmet e mediave të Serbisë. Pra, e sjellin qëndrimin agresiv dhe fashist serb. Nuk iu shkon mendja të veprojnë ndryshe. Madje, dalin edhe me qëndrime idioteske e fataliste edhe të “analistëve” duke menduar se edhe gjatë krizave, madje edhe gjatë luftës, duhet të bëhet opozitarizëm politik. Kjo rezulton në mbjelljen e frikës te qytetarët e Kosovës nëse ndodhë lufta dhe përgatitë mentalitetin dorëzues.
Në Kosovë është punuar që të krijohet një vokabular i qyqanëve. Kush flet si qyqan, jeton si qyqan dhe vdes si i tillë.
Rruga Press