Si ka zgjatur kaq gjatë Partia Komuniste Kubane

Nga Benjamin Waddell

Benjamin Waddell është profesor i asociuar i sociologjisë në Kolegjin Fort Lewis në Durango, Kolorado. Ai është një baba, burrë, shkrimtar, profesor dhe mbrojtës i drejtësisë shoqërore. Ai është një shkrimtar kontribues për HuffPost, The Conversation dhe Global Americans. Gjithashtu, ai ka botime të kohëve të fundit në Sociology of Development, Latin Latin Research Review, The Social Science Journal dhe Rural Sociology.

Të dielën, 11 Korrik, kubanezët në të gjithë vendin dolën në rrugë në një përpjekje për të sjellë vëmendjen ndaj varfërisë së ngulitur, urisë dhe qeverisjes për dekada me një parti. “Kjo është protesta më e madhe popullore kundër qeverisë që kemi parë në Kubë që nga viti 1959,” raportoi aktivistja kubaneze dhe historiane e artit Carolina Barrero për The New York Times përmes mesazheve me tekst.

Presidenti Biden njoftoi solidaritetin e tij me protestuesit përmes një njoftimi zyrtar për shtyp: “Ne qëndrojmë me popullin Kuban dhe thirrjen e tij të qartë për liri dhe lehtësim nga kontrolli tragjik i pandemisë dhe nga dekadat e shtypjes dhe vuajtjeve ekonomike në të cilat ata kanë qenë të nënshtruar nga regjimi autoritar i Kubës “. Të enjten ai ndoqi një deklaratë tjetër duke e quajtur vendin një “shtet të dështuar”.

Ajo që Biden nuk përmendi është se disa nga arkitektët kryesorë të Kubës moderne janë politikëbërës amerikanë.

Në një konferencë shtypi në 12 korrik, Presidenti Miguel Díaz-Canel akuzoi Shtetet e Bashkuara për krijimin e “një politike të mbytjeve ekonomike” me qëllim provokimin e “shpërthimeve shoqërore, keqkuptimeve dhe pakënaqësive”. Historia mbështet pretendimin e tij.

Më 19 tetor 1960 – gati dy vjet larg nga revolucioni – Sh.B.A.-të  filluan embargon më të gjatë tregtare në historinë moderne duke ndaluar tregtinë me Kubën. Sipas një memoje të Departamentit të Shtetit, qëllimi i politikës ishte bllokimi i “parave dhe furnizimeve në Kubë, për të ulur pagat monetare dhe reale, për të sjellë uri, dëshpërim dhe përmbysje të qeverisë”.

Më shumë se 60 vjet më vonë, profecia vetëpërmbushëse e Uashingtonit më në fund mund të realizohet, por ajo ka ardhur me koston e mijëra jetëve, një depresion të ngulitur ekonomik dhe dinjitetit të një kombi të tërë.

Unë udhëtova në Kubë shumë herë midis 2015 dhe 2017. Unë menjëherë pashë ndikimet e dukshme të embargos duke përfshirë ndërtesat e rrënuara koloniale, dyqanet me rafte të zhveshura, farmacitë me furnizim të ulët të ilaçeve, gratë e reja që shesin veten në bordurë për të ushqyer familjet e tyre dhe makina antike të pajisura me motorë të modelit më të ri, të transportuara nga të afërmit pjesë-pjesë në valixhe.

Siç më tha një udhërrëfyes me emrin Javier Huerta gjatë udhëtimit tim të parë në ishull në 2015, “Jeta në Kubë është e vështirë. Kërkon një imagjinatë të madhe dhe një tolerancë të lartë për vuajtjen.” Por, vazhdoi ai, “Nuk duhej të ishte kështu.”

Javier ishte një mësues krenar i historisë i kthyer në udhërrëfyes turistik. Ai ishte i apasionuar pas të kaluarës së kombit të tij, por ai e urrente idenë e pushuesve të painformuar rreth ishullit. “Kur lindi fëmija im i parë, papritmas kuptova se xhepat e mi ishin bosh”, shpjegoi Javier. “Dhe…dakord, turizmi është shumë më fitimprurës”.

“Shumica hamendësojnë, ngaqë na mungon pasuria materiale, se ne e urrejmë qeverinë tonë,” shpjegoi Javier në një autobus që drejtohej për Santa Clara, ku ne kishim planifikuar të vizitonim varrin e Che Guevara-ës. “Por nuk është aq e thjeshtë. Revolucioni solli mundësi reale për klasën punëtore. Ajo që ka komplikuar jetën tonë janë sulmet terroriste dhe bllokada ekonomike.”

Në vitin 2017, me Javierin në mendje, vizitova një muze në Havana me emrin Memorial de La Denuncia, i cili ndodhet në Miramar, në Ministrinë e vjetër të Brendshme. Muzeu paguan haraç për vdekjet e më shumë se 3,000 kubanëve që kanë humbur jetën në duart e sulmeve terroriste, shumë prej të cilave ishin të financuara nga SHBA. Përtej hyrjes kryesore, ka një shkallë që të çon në katin e dytë. Muri në të majtë të shkallëve është i veshur me mijëra kryqe të vegjël, të cilët hedhin hije të gjata mbi murin e larë me të bardhë. “A i shihni kryqet?” pyeti udhëzuesi im. “Secili përfaqëson një kubanez që ka vdekur në duart e vendit tuaj.”

Në katin e sipërm lexova për transportuesin francez La Coubre, i cili u largua nga Evropa me 76 ton municione belge në 1960. Sipas ekspozitës, CIA manipuloi anijen me eksploziv para se të kalonte Atlantikun. Me të mbërritur në portin e Havanës, agjentët e fshehtë dyshohet se kanë shpërthyer një seri shpërthimesh të vogla të krijuara për të joshur sa më shumë njerëz në bord. Sapo anija ishte e mbushur me njerëz, agjentët pastaj shkaktuan eksplozivët e mbetur, duke provokuar një shpërthim masiv që vrau 101 njerëz dhe plagosi 200 të tjerë. Një ditë pas shpërthimit, me predha municioni nga anija fatkeqe në duart e tij, Fidel Castro iu drejtua mijëra vajtuesve në La Havana. Gjatë fjalës së tij ai ngriti zërin, “Atdheu ose vdekja”.

Sh.B.A vazhdon të mohojë përfshirjen në La Coubre dhe asnjëherë nuk janë vendosur lidhje përfundimtare. Sidoqoftë, në sytë e shumicës së kubanezëve akuzat janë të besueshme për faktin se sulmi pasqyron një histori të gjatë të ndërhyrjes amerikane, përfshirë provokimet e luftës dhe përpjekjet e shumta ndaj jetës së Fidel Castro.

Gjithashtu të përfaqësuar në ato 3.000 kryqe ishin 161 kubanezët që u vranë në pushtimin e dështuar të Presidentit John F. Kennedy, në Gjirin e Derrave në vitin 1961, i cili çimentoi perceptimin në ishull se agresioni i SHBA-së nuk kishte të bënte me atë që ishte më e mira për kubanezët e zakonshëm. Pas pak, Che Guevara mori pjesë në konferencën e Organizatës së Shteteve Amerikane në Uruguaj. Gjatë qëndrimit të tij, ai i dha një shënim një sekretari të Kennedy-t që lexonte, “Faleminderit për Gjirin e Derrave. Para pushtimit, revolucioni ishte i dobët. Tani është më i fortë se kurrë”.

Kërkimet empirike konfirmojnë teorinë e Che-së. Në vitin 2017, disa studiues analizuan ndikimin e ndërhyrjes së SHBA-së në të drejtat e njeriut në 144 vende, midis viteve 1975 dhe 2005. Ata zbuluan se ndërhyrja ekonomike dhe ushtarake është joefektive në pengimin e regjimeve autoritare. Puna e tyre mbështet nocionin se ndërhyrja e huaj legjitimon retorikën anti-imperialiste dhe nga ana tjetër, lehtëson aftësinë e liderëve autoritarë si Fidel Castro për të mbledhur mbështetës kundër një armiku të përbashkët.

Ne kurrë nuk do ta dimë se si do të dukej një Kubë autonome pa ndërhyrjet e SHBA-së, por kostoja e vërtetë e bllokadës së SHBA-së nuk ka qenë kurrë më e qartë. Kombet e Bashkuara, të cilat kanë bërë thirrje për t’i dhënë fund embargos që nga viti 1992, vlerësojnë se këto politika i kanë kushtuar Kubës mbi 130 miliardë dollarë përgjatë gjashtë dekadave.

Sot, 1.5 milion kubanezë – ose afërsisht 13 përqind e popullsisë së vendit – jetojnë jashtë. Menjëherë pas revolucionit, shumë kubanezë u larguan për arsye politike, por tani, kriza e emigracionit në Kubë është e rrënjosur në ekonomi. Paratë e mërgatës të dërguara në shtëpi ndihmojnë në zhvillimin e ekonomisë kombëtare, por kufizimet e kaluara gjatë viteve të Trump ulën në mënyrë drastike rrjedhën e tyre, duke dëmtuar më tej kombin.

Nga ana tjetër, pandemia globale ka gjunjëzuar ekonominë kombëtare tashmë të brishtë. Krahas një krize ushqimore dhe një valë të re emigracioni, protestat masive, po testojnë vendosmërinë e partisë komuniste në mënyra të papara.

Për të qenë të sigurt, keqmenaxhimi ekonomik dhe korrupsioni brenda partisë komuniste ka kontribuar në problemet me të cilat përballet Kuba sot. Sidoqoftë, nëse Díaz-Canel dhe qeveria e tij mbijetojnë në këtë provë të fundit, unë e kuptoj se do të jetë rezultat i historisë së gjatë të ndërhyrjes së Shteteve të Bashkuara në punët e brendshme të Kubës.

©RrugaPress Të gjitha të drejtat të rezervuara