Si i dha fund Gjermania varësisë nga gazi rus?

Kur Vladimir Putini i mbylli rubinetat e gazit në Evropë, Gjermania më shumë se shumë vende tjera i frikësohej një dimri me ndërprerje të furnizimit me gaz. Ministrat u përpoqën të siguronin furnizime alternative, me një dozë dhimbjeje të vetëdijshme se një varësi e madhe nga gazi rus e kishte lënë të ekspozuar këtë komb industrial në një mënyrë paksa të mjerueshme.

Megjithatë, shumë shpejt përpara disa muajsh dhe, ndërkohë që dritat po shkëlqejnë në tregjet e Krishtlindjeve, ka një ndjenjë optimizmi në tentativë për një dimër më të lehtë sesa parashikohej më parë. Strategjia e e Gjermanisë për ta menaxhuar pa gazin rus duket – tani për tani – se po funksionon.

“Siguria energjetike për këtë dimër është e garantuar”- u tha kancelari Olaf Scholz deputetëve në parlamentin gjerman të mërkurën në mëngjes.

Jo vetëm që dyqanet e gazit në Gjermani janë plot; rezultat, pjesërisht, i një operacioni të furishëm – dhe të shtrenjtë – blerjeje në tregjet botërore.

Mirëpo, në bregun gjerman të Detit të Veriut të rrëmbyer nga era, inxhinierët sapo kanë përfunduar ndërtimin – në kohë rekord – terminalin e parë të importit të Gjermanisë për gazin natyror të lëngshëm (LNG).

LNG është gaz natyror që ftohet në formë të lëngshme për ta zvogëluar volumin e tij dhe për ta bërë më të lehtë transportin. Më pas kthehet në formë gazi pasi ta arrijë destinacionin e tij.

Gjermania është me të drejtë famëkeqe për burokracinë e saj të rëndë; Ky lloj projekti normalisht do të zgjaste me vite, mirëpo autoritetet i anashkaluan proceset burokratike për ta mundësuar përfundimin në më pak se 200 ditë.

Pjesa më e rëndësishme e terminalit – një “njësi magazinimi dhe rigazifikimi lundrues” (FSRU) – ende nuk është ankoruar. FSRU, e cila është në thelb një anije e specializuar mbi të cilën LNG kthehet në gjendjen e saj të gazit, do të jepet me qira me një raport prej 200,000 euro në ditë.

Por, brenda javësh, cisterna nga vende si SHBA, Norvegjia ose Emiratet mund ta dorëzojnë ngarkesën e tyre këtu në portin e ëilhelmshaven. Operatori i terminalit, Uniper, tani është pothuajse tërësisht i kontrolluar nga qeveria gjermane dhe këmbëngul se kontratat janë në fuqi dhe do të implementohen.

Dhe pesë terminale të tjera LNG janë planifikuar të ndërtohen. Shumica duhet të përfundojnë vitin e ardhshëm.

Industria gjermane varet prej saj.

“Nëse nuk marrim gaz, duhet ta mbyllim furrën”- thotë Ernst Buchow ndërkohë që qëndrojmë në fabrikën e tij të tullave, gjysmë ore rrugë me veturë nga Wilhelmshaven.

Tullat që ai prodhon duhet të piqen në një furrë gjigante në temperatura deri në 1200C. Ai shpreson, një ditë, të kalojë në hidrogjen të gjelbër, por thotë se kjo do të marrë kohë. Tani për tani, ai është plotësisht i mbështetur në një furnizim të qëndrueshëm me gaz.

“Nuk është vetëm faji i politikanëve. Industria donte kontratat e gazit rus”.

Vetëm një vit më parë ato kontrata i dhanë Gjermanisë 60% të gazit të saj, pjesa më e madhe e tij nëpërmjet tubacionit Nordstream nga Rusia. Qeveria ishte ende duke parashikuar – megjithëse përballë kundërshtimeve të rëndësishme politike dhe publike – hapjen e tubacionit Nordstream 2, i cili do të dyfishonte sasinë e gazit rus që vinte në Evropë përmes Gjermanisë.

Sot, sipas agjencisë federale të rrjetit të energjisë, Gjermania po ia del të menaxhojë pa gazin rus. Por, për t’i shmangur mungesat gjatë dimrit, ekspertët e saj thonë se terminalet e LNG duhet të jenë të gatshme në fillim të vitit të ardhshëm dhe se konsumi i gazit duhet të reduktohet me 20%.

Vetëm arritja në këtë pikë mund të konsiderohet një arritje e madhe kombëtare. Mirëpo, kjo vjen me një kosto.

Gjermania është një peshë e rëndë ekonomike; atë që dëshiron, shpesh e merr. Oreksi i saj i ri i gjetur për gaz natyror të lëngshëm po e intensifikon kërkesën globale.

Dhe kjo mund të vendosë vende të tjera, më të varfra, të tilla si Bangladeshi dhe Pakistani, në një pozitë të cenueshme.

“Kemi një grup të tërë vendesh – veçanërisht ekonomi në zhvillim – që kanë çmime jashtë tregut dhe nuk mund të marrin më LNG-në që u nevojitet”- thotë profesor Andreas Goldthau nga Shkolla e Politikave Publike Willy Brandt.

Ata “kanë më pak fuqi blerëse se sa kanë evropianët dhe, veçanërisht, gjermanët”.

Kjo, paralajmëron ai, i lë ata të prirur ndaj ndërprerjeve të energjisë elektrike dhe gjithashtu mund ta rrisë varësinë e tyre në lëndët djegëse fosile “më të ndotura” si qymyri.

Po çfarë do të ndodhë me ambiciet e Gjermanisë për një të ardhme më të gjelbër? LNG është, në fund të fundit, një lëndë djegëse fosile.

Të gjithë të përfshirë në projektin Wilhelmshaven janë të shpejtë për të këmbëngulur se LNG është një karburant “kalimtar”.

Uniper ka premtuar të ndërtojë infrastrukturë për ta trajtuar hidrogjenin e gjelbër së bashku me terminalin LNG. Kjo ka nxitur planet ambicioze në bashkinë e Wilhelmshaven. Kryetari i bashkisë, Carsten Feist, thotë se terminali LNG nuk do të sjellë shumë punë të nevojshme në qytet. Por planet e tij për një qendër të energjisë së gjelbër do të bëjnë.

“Aq shumë nga transformimi i energjisë që duhet të arrijmë në mënyrë që planeti ynë të ketë një klimë të banueshme në pesëdhjetë apo njëqind vjet, aq shumë nga ajo që është e nevojshme këtu në Gjermani, do të ndodhë në dhe përmes Wilhelmshavenit”.

Ndoshta kostoja më befasuese është ajo e drejtpërdrejtë.

Këto gjashtë terminale LNG po i kushtojnë qeverisë më shumë se gjashtë miliardë euro. Sipas pranimit të tyre, kjo është mbi dyfishi i asaj që ministrat kishin buxhetuar fillimisht dhe mund të rritet më tej vitin e ardhshëm.

Gjermania e mësoi me shumë vonësë vlerën e një furnizimi të sigurt me energji. Tani po paguan për këtë vonesë./BBC, Kallxo.com, Përgatiti: Nuhi Shala