Serbia nëpërmjet Iranit është furnizuesi kryesor i lëndës së parë i Captagon’it te regjimi i Asadit (Siri)

Shkruan: Fadil Pushkolli

Sërbia nëpërmjet Iranit është furnizuesi kryesor i lëndës së parë i Captagon’it te regjimi i Asadit (Siri)

Captagoni është paraqitur krim i madh në diskutimet diplomatike të OKB-së teksa disa vende rajonale në ballkan kërkojnë të normalizojnë marrëdhëniet me Sirinë.

Ku u shpik Captagon?

Captagon ishte emri i markës së një ilaçi psikoaktiv të prodhuar në vitet 1960 nga kompania gjermane Degussa Pharma Gruppe.

Kryesisht është përshkruar si një trajtim për çrregullimin e mungesës së vëmendjes, narkolepsinë dhe si stimulues i sistemit nervor qendror.

Tabletat Captagon përmbanin fenetilinë, një drogë sintetike e familjes së fenetilaminave, së cilës i përket edhe amfetamina.

Në vitin 1986, fenetilina u përfshi në Shtojcën II të Konventës së Kombeve të Bashkuara mbi Substancat Psikotropike 1971, dhe shumica e vendeve ndërprenë përdorimin e Captagon.

Bordi Ndërkombëtar i Kontrollit të Narkotikëve në vitin 2011 tha se asnjë vend nuk kishte prodhuar fenetilinë që nga viti 2009.

Me ndërprerjen e prodhimit zyrtar, disa vende nga stoqet e mbetura u kontrabanduan nga Evropa Lindore, veçanërisht Serbia dhe Bullgaria, në Lindjen e Mesme.

Përfundimisht, tableta Captagon (të falsifikuara) dhe të etiketuara me emra tjerë u prodhuan në vitet 2000 deri në fillim të viteve 2018 në Serbi dhe Bullgari, sipas një raporti të vitit 2018 nga Qendra Evropiane e Monitorimit për Drogën dhe Varësinë nga Drogat.

Droga më pas u kontrabandua jashtë vendit nga rrjetet kriminale ballkanike dhe iraniane në Gadishullin Arabik.

Goditjet e rrepta të prodhimit nga autoritetet turke dhe bullgare, të cilat përfshinin mbylljen e 18 laboratorëve kryesisht në shkallë të gjerë të përfshirë në sintezën e amfetaminës, rezultuan në një reduktim drastik të tregtisë nga Ballkani.

Sipas një raporti të Institutit New Lines , qeveria siriane përdor “strukturat e aleancës” me grupe të tjera të armatosura si Hezbollahu për mbështetje teknike dhe logjistike në prodhimin dhe trafikimin e Captagonit”.

Ekspertët thonë se shumica e prodhimit global të Captagon tani është në Siri, me shtetet e Ballkanit, veçanërisht Serbia.

Çfarë po bën pjesa tjetër e botës?

Megjithëse droga e njohur si Captagon është relativisht e panjohur jashtë Lindjes së Mesme, vende si Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara kanë ngritur shqetësime për prodhimin e saj në Siri.

Të dy vendet vendosën sanksione të reja ndaj sirianëve të lidhur me tregtinë këtë vit. Një deklaratë e qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar tha se 80 për qind e Kaptagonit në botë prodhohet në Siri dhe është një “linjë shpëtimi financiar” për regjimin e al-Asadit “me vlerë afërsisht 3 herë sesa tregtia e kombinuar e karteleve meksikane”.

Ai gjithashtu deklaroi se Hezbollahu dhe milicitë e tjera të mbështetura nga Irani lehtësojnë industrinë “dhe duke e bërë këtë nxitin paqëndrueshmërinë rajonale dhe duke krijuar një krizë në rritje të varësisë në të gjithë rajonin”.

Në dhjetor 2022, SHBA prezantoi gjithashtu Aktin Captagon, i cili mandaton agjencitë amerikane të synojnë tregtinë e paligjshme mes frikës se droga mund të shfaqet në brigjet e SHBA.

“Komuniteti ndërkombëtar, Kombet e Bashkuara dhe anëtarët e përhershëm të Këshillit të Sigurimit të OKB-së duhet të përmbushin përgjegjësitë e tyre ligjore dhe të dënojnë Sërbinë për dërgesat e lëndëve narkotike që është shkelje flagrante të ligjeve dhe konventave ndërkombëtare.

Rruga Press