Samiti i NATO-s: Pesë sfida për aleancën ushtarake

June 28, 2022 user 1

Samiti i NATO-s i kësaj jave në Madrid vjen në një moment kritik në historinë 73-vjeçare të aleancës. Pushtimi rus i Ukrainës është përshkruar si tronditja më e madhe strategjike për Perëndimin që nga sulmet e 11 shtatorit të vitit 2001. NATO është aleanca e vetme ushtarake e aftë për të mbrojtur Evropën nga agresioni i mëtejshëm rus, por a ka një strategji?

Më pak se tre vjet më parë, presidenti i Francës Macron deklaroi se NATO-s i kishte ” vdekur truri”. Megjithatë, që nga momenti kur tanket ruse kaluan përtej kufirit në Ukrainë, përgjigja perëndimore ka qenë e jashtëzakonshme për unitetin, shpejtësinë dhe vrullin e saj. Ajo është rigjallëruar me qëllim të ripërtërirë – forcimin e kufijve dhe furnizimin me armë.

Në prag të samitit në Madrid, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg njoftoi atë që ai e quajti “një ndryshim thelbësor në parandalimin dhe mbrojtjen e aleancës”, duke forcuar mbrojtjen e saj në kufijtë e saj lindorë dhe duke rritur forcën e reagimit të shpejtë në më shumë se 300,000 trupa.

Aleanca përballet me sfida të shumta, nga lufta hibride – te destabilizimi i Ballkanit – te sulmet kibernetike, militarizimi i hapësirës dhe se çfarë duhet bërë me fuqinë ushtarake në rritje të Kinës. Për herë të parë, ky samit i NATO-s do të trajtojë ato që ajo i quan “sfidat që Pekini paraqet për sigurinë, interesat dhe vlerat tona”, tha Stoltenberg.

Lexo më shumë Nuk munguan as goditjet – detaje dhe pamje rreth përplasjes fizike mes deputetëve në Parlamentin e Serbisë

Këtu janë disa nga çështjet më të ngutshme që mund të jenë në tryezë këtë javë.

1. Shmangia e përshkallëzimit në luftën në Ukrainë

NATO përballet me një akt balancues. Aleanca më e fuqishme ushtarake në botë, e përbërë nga 30 shtete anëtare, tre prej tyre me armë bërthamore (SHBA, Britania e Madhe dhe Franca), nuk dëshiron të hyjë në luftë me Rusinë. Presidenti Putin i ka kujtuar në mënyrë të përsëritur Perëndimit se ai ka një arsenal masiv bërthamor dhe madje edhe një përplasje ndërkufitare e nivelit të ulët mund të përshkallëzohet e të dalë shpejt jashtë kontrollit.

Pra, sfida më e madhe për katër muajt e fundit ka qenë dhe mbetet tani, si të ndihmohet Ukraina të mbrohet kundër këtij pushtimi të paprovokuar, pa u përfshirë vetë në luftime.

Frenimet e hershme perëndimore për të mos mërzitur Moskën duke dërguar armë të rënda në Kiev janë hedhur mënjanë pasi janë shfaqur detaje të tmerrshme të krimeve të luftës dhe mizorive ruse, të mbështetura nga të dhënat satelitore.

Lexo më shumë Rutte kërkon ndryshimin e trajektores së luftës në Ukrainë

Samiti i Madridit do të duhet të përcaktojë masën e ndihmës ushtarake që vendet e NATO-s mund të ofrojnë dhe për sa kohë.

Tani për tani, Moska po fiton në Donbas, rajoni kryesisht rusishtfolës i Ukrainës lindore, megjithëse me kosto masive në jetë dhe dëme materiale. Pritjet janë se Rusia do të përpiqet të qëndrojë në këto përfitime territoriale, ndoshta duke i aneksuar ato në të njëjtën mënyrë që bëri me Krimenë në 2014.

Në mungesë të një traktati paqeje, NATO do të përballet me një dilemë të re më vonë. Të vazhdojë t’i armatosë ukrainasit ndërsa ata përpiqen të kthejnë truallin që Moska tani e konsideron ligjërisht pjesë të Federatës Ruse? Kremlini ka treguar se armët perëndimore që godasin tokën ruse kalojnë një vijë të kuqe, kështu që rreziqet e përshkallëzimit këtu do të rriteshin në mënyrë dramatike.

2. Ruajtja e unitetit lidhur me Ukrainën

3. Sigurimi i Balltikut

4. Lejimi i Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar

5. Rritje urgjente e shpenzimeve për mbrojtjen