NATO po përgatitet për luftë me Rusinë

Shkrim autorial i Janusz Bugajski për The Geopost

Lord Hastings Ismay, Sekretari i parë i Përgjithshëm i NATO-s në fillim të viteve 1950, deklaroi në mënyrë të famshme se objektivi kryesor i aleancës ishte “të mbante Shtetet e Bashkuara brenda, Gjermaninë poshtë dhe Rusinë jashtë”. Në dritën e zhvillimeve aktuale, deklarata e tij duhet të përditësohet: “Të ngrejë Gjermaninë, të mbajë SHBA-në brenda dhe të mposhtë Rusinë”.

Këto tre parime përfaqësojnë sfidat më të rëndësishme me të cilat përballet NATO sot. Gjermania u mbajt poshtë gjatë Luftës së Ftohtë për shkak të politikave të saj gjenocidale gjatë Luftës së Dytë Botërore. SHBA-të dhe aleatët e saj të kohës së luftës pushtuan Gjermaninë si një garanci se vendi nuk do të ringjallte ekstremizmin e saj politik dhe ekspansionizmin ushtarak. Paradoksalisht, që nga ri-imperializimi i Rusisë pas ngritjes së Putinit në pushtet, aleatët e Gjermanisë janë ankuar vazhdimisht për shpenzimet e ulëta të mbrojtjes të Berlinit, forcat e armatosura të pamjaftueshme dhe mentalitetin pacifist. Berlini është kritikuar gjithashtu nga Polonia dhe fqinjët e tjerë lindorë për qetësimin e Rusisë duke blerë energjinë e saj, duke zhvilluar marrëdhënie biznesi dhe duke besuar se Rusia nuk përbën më një kërcënim imperial.

Pas fitores së Perëndimit në Luftën e Ftohtë, frika e riarmatimit gjerman u zhduk. Vendi ishte bërë një demokraci e qëndrueshme dhe një anëtar kyç i BE-së, duke mos paraqitur asnjë kërcënim ushtarak për fqinjët e saj. Gjermania tani ka mundësinë të bëhet një forcë konstruktive duke dhënë një kontribut të rëndësishëm në sigurinë evropiane. Shpenzimet ushtarake të Berlinit u rritën në 88.5 miliardë dollarë deri në vitin 2024, duke e bërë atë shpenzuesin e katërt më të madh ushtarak në botë për herë të parë që nga ribashkimi dhe më të lartin në Evropën Perëndimore. Rritja e shpenzimeve u bë e mundur nga një fond jashtëbuxhetor prej 105 miliardë dollarësh i krijuar në vitin 2022. Kancelari i ri Friedrich Merz është i përkushtuar për një ushtri të fortë gjermane për t’iu kundërvënë ekspansionizmit rus, dhe Ministri i Mbrojtjes Boris Pistorius ka deklaruar se Berlini duhet të rrisë numrin aktual të trupave në detyrë aktive prej 182,000 me 60,000 për të përmbushur objektivat e NATO-s.

Lidhur me parimin e dytë të NATO-s, aleatët evropianë janë të vendosur të mbështesin angazhimin amerikan për mbrojtjen e Evropës. Ata e pranojnë se, pa Shtetet e Bashkuara, Evropa aktualisht nuk është në gjendje t’i rezistojë një sulmi të qëndrueshëm rus. Disa vende i kanë dërguar udhëheqësit e tyre në Shtëpinë e Bardhë për të bindur Presidentin Trump të mos e braktisë aleancën dhe për të demonstruar gatishmërinë e tyre për të rritur ndjeshëm shpenzimet e mbrojtjes në përputhje me kërkesat e SHBA-së. Udhëheqësit e NATO-s pritet të bien dakord në samitin në Hagë më 24-26 qershor për të rritur shpenzimet në 5% të produktit të brendshëm bruto (PBB) gjatë pesë viteve të ardhshme, duke përfshirë 3.5% për shpenzime thjesht ushtarake dhe 1.5% për artikuj që lidhen me mbrojtjen. Ministrat e mbrojtjes kanë rënë dakord tashmë të rrisin ndjeshëm forcat tokësore, mbrojtjen ajrore dhe aftësitë me rreze të gjatë veprimi të vendit përmes një rritjeje prej 30 përqind të pajisjeve të reja ushtarake.

Parimi i tretë i NATO-s është ta mbajë Rusinë perandorake jashtë një Evrope demokratike dhe ta mposhtë ushtrinë ruse. Kjo do të thotë rritje e furnizimeve me armë për Ukrainën dhe krijimi i impianteve të prodhimit ushtarak në Kiev për të penguar përpjekjen e Rusisë për pushtim dhe për të minuar aftësinë e saj për t’u riarmatosur dhe kërcënuar pjesën tjetër të Evropës. Në korrik 2023, aleatët e NATO-s ranë dakord për plane të reja rajonale për t’iu kundërvënë një ofensive ruse në Samitin e Vilniusit dhe që atëherë kanë punuar për të përcaktuar nevojat e sakta për pajisje ushtarake dhe fuqi punëtore.

Zyrtarët e inteligjencës dhe ushtarakë në disa vende po japin alarmin se anëtarët e NATO-s duhet të përgatiten plotësisht për luftë. Sipas gjeneralit gjerman Carsten Breuer, Inspektor i Përgjithshëm i Bundeswehr-it, anëtarët e NATO-s duhet të planifikojnë një sulm rus brenda katër viteve të ardhshme. Me sa duket, Moska prodhon rreth 1,500 tanke kryesore beteje në vit, disa prej të cilave mund të përdoren për një ofensivë kundër njërit prej shteteve baltike deri në vitin 2029. Industria ushtarake evropiane duhet të rrisë ndjeshëm prodhimin e saj për t’u përputhur me atë të Rusisë. Admirali holandez Rob Bauer, kreu i Komitetit Ushtarak të NATO-s, ka paralajmëruar se aleanca duhet të “presë të papriturën” dhe të përgatitet për një sulm rus. Një raport nga Shërbimi Federal i Inteligjencës Gjermane (BND) pohoi se Rusia mund të jetë gati për një “luftë konvencionale në shkallë të gjerë” deri në vitin 2030. Shërbimi Danez i Inteligjencës së Mbrojtjes (DDIS) gjithashtu ka pohuar se Moska mund të jetë gati për një “luftë në shkallë të gjerë” në Evropë brenda pesë viteve të ardhshme.

Të gjitha këto paralajmërime çojnë në një përfundim të qartë: mposhtja e Rusisë në Ukrainë duke forcuar aftësitë ushtarake të Kievit është një parakusht për ta mbajtur Rusinë jashtë Evropës, dhe kjo është në përputhje me parimet themelore të NATO-s.

Janusz Bugajski është Bashkëpunëtor i Lartë në Fondacionin Jamestown në Uashington DC dhe autor i tre librave të rinj: Pivotal Poland: Europe’s Rising Power, Failed State: A Guide to Russia’s Rupture, dhe Free Nations, New States: The End Stage of Russian Colonialism (Anthology)

Rruga Press