Cila është kostoja e luftës së Rusisë në Ukrainë?

Pushtimi i Ukrainës nga Rusia më 24 shkurt ka lënë dhjetëra mijëra të vdekur, miliona të zhvendosur dhe ka ngjallë grindje ekonomike në mbarë botën.

Më poshtë janë ndikimet kryesore të luftës e cila po hyn në muajin e saj të shtatë:

VDEKJET

Që nga 24 shkurti, 5.587 civilë janë regjistruar si të vrarë dhe 7.890 si të plagosur, megjithëse viktimat aktuale janë shumë më të larta, tha më 22 gusht Komisioneri i Lartë i Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut (OHCHR).

Shumica e të vrarëve ose të plagosurve ishin viktima të armëve shpërthyese si artileri, raketa dhe sulme ajrore, tha OHCHR.

Krahas kësaj, Shefi i forcave të armatosura të Ukrainës, gjenerali Valeriy Zaluzhnyi, tha më 22 gusht se rreth 9,000 personel ushtarak ukrainas ishin vrarë në luftë, numri i parë i të vdekurve i siguruar nga kryesia ushtarake që nga pushtimi. Ai nuk dha detaje tjera.

Rusia nuk e ka bërë të ditur numrin e ushtarëve të saj të vrarë.

Inteligjenca amerikane vlerëson se rreth 15,000 ushtarë rusë janë vrarë deri më tani në Ukrainë dhe trefishi i numrit të plagosur – i barabartë me numrin total të vdekjeve sovjetike gjatë pushtimit të Afganistanit nga Moska në vitet 1979-1989.

Konflikti në Ukrainën lindore filloi në vitin 2014 kur një president pro-rus u përmbys në Revolucionin Maidan të Ukrainës dhe Rusia e aneksoi Krimenë, me forcat e mbështetura nga Rusia që i luftonin forcat e armatosura të Ukrainës.

Rreth 14,000 njerëz u vranë atje midis vitit2014 dhe fundit të vitit 2021, sipas OHCHR, duke përfshirë 3,106 civilë.

VUAJTJET

Që nga 24 shkurti, një e treta e ukrainasve – që ka një popullsi prej më shumë se 41 milionë – janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre, kriza më e madhe aktuale e zhvendosjes njerëzore në botë, ka thënë Agjencia e Kombeve të Bashkuara për Refugjatët.

Aktualisht ka më shumë se 6.6 milionë refugjatë nga Ukraina të regjistruar në të gjithë Evropën, me numrin më të madh në Poloni, Rusi dhe Gjermani, sipas të dhënave të agjencisë.

UKRAINA

Përveç humbjeve njerëzore, Ukraina ka humbur kontrollin e rreth 22% të tokës së saj në Rusi që nga aneksimi i Krimesë në vitin 2014, sipas llogaritjeve të Reuters.

Ajo ka humbur një pjesë të vijës bregdetare, ekonomia e saj është gjymtuar dhe disa qytete janë kthyer në djerrina nga granatimet ruse. Ekonomia e Ukrainës do të tkurret me 45% në vitin 2022, kanë vlerësuar Banka Botërore dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar.

Kostoja e vërtetë e dollarit për Ukrainën është e paqartë. Kryeministri Denys Shmyhal tha në korrik se rindërtimi total pas luftës do të kushtojë rreth 750 miliardë dollarë. Mund të jetë shumë më tepër.

Është e paqartë se sa ka shpenzuar Ukraina për luftimet.

RUSIA

Lufta ka qenë e shtrenjtë edhe për Rusinë – edhe pse ajo nuk zbulon kostot, të cilat janë sekrete shtetërore.

Përveç kostove ushtarake, Perëndimi është përpjekur ta ndëshkojë Moskën duke vendosur sanksione të rënda – tronditja më e madhe për ekonominë ruse që nga rënia e Bashkimit Sovjetik në vitin 1991.

Banka Qendrore e Rusisë tani parashikon që ekonomia prej 1.8 trilion dollarësh do të tkurret me 4%-6% në vitin 2022, më pak se tkurrja prej 8%-10% që parashikoi në prill.

Megjithatë, ndikimi në ekonominë e Rusisë është i rëndë – dhe ende jo plotësisht i qartë. Ajo është përjashtuar nga tregjet financiare perëndimore, shumica e oligarkëve të saj janë të sanksionuar dhe po përjeton probleme me sigurimin e disa artikujve si mikroçipet.

Rusia muajin e kaluar i falimentoi obligacionet e saj të huaja për herë të parë që nga muajt katastrofik që pasuan revolucionin bolshevik të vitit 1917.

ÇMIMET

Pushtimi dhe sanksionet perëndimore ndaj Rusisë çuan në rritje të mëdha të çmimeve të plehrave, grurit, metaleve dhe energjisë, duke ushqyer si krizën e ushqimit, ashtu edhe një valë inflacioniste që po përplaset në ekonominë globale.

Rusia është eksportuesi i dytë më i madh i naftës në botë pas Arabisë Saudite dhe eksportuesi më i madh në botë i gazit natyror, grurit, plehrave azotike dhe paladiumit. Menjëherë pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia, çmimet ndërkombëtare të naftës u rritën në nivelet e tyre më të larta që nga rekordet e vitit 2008.

Përpjekjet për ta reduktuar varësinë nga nafta, gazi dhe produktet e naftës ruse – apo edhe për t’i kufizuar çmimet e tyre – e kanë përkeqësuar atë që është tashmë kriza më e rëndë e energjisë që nga embargoja arabe e naftës në vitet 1970.

Pasi Rusia ndërpreu flukset përmes gazsjellësit Nord Stream 1 për në Gjermani, çmimet për gazin me shumicë u rritën në Evropë.

Një ndërprerje e plotë do ta çonte zonën e euros në një recesion, me tkurrje të mëdha si në Gjermani ashtu edhe në Itali, sipas Goldman Sachs.

RRITJA EKONOMIKE

Fondi Monetar Ndërkombëtar tani parashikon se ekonomia botërore do të rritet me 3.2% këtë vit, nga 6.1% vitin e kaluar, dhe dukshëm më e ulët se parashikimi i prillit prej 3.6%, parashikimi i janarit prej 4.4% dhe parashikimi i tetorit prej 4.9%. Lexo më shumë

Sipas një skenari alternativ “të besueshëm” që përfshin një ndërprerje të plotë të furnizimeve me gaz rus në Evropë deri në fund të vitit dhe një rënie të mëtejshme prej 30% në eksportet e naftës ruse, FMN tha se rritja globale do të ngadalësohet në 2.6% në vitin 2022 dhe 2%. në vitin 2023, me rritje praktikisht zero në Evropë dhe Shtetet e Bashkuara vitin e ardhshëm.

ARMËT PERËNDIMORE

Shtetet e Bashkuara kanë ofruar rreth 9.1 miliardë dollarë ndihmë sigurie për Ukrainën që nga 24 shkurti, duke përfshirë sistemet anti-ajrore Stinger, sistemet kundër ajrore Javelin, Hoëitzer 155 mm dhe pajisje mbrojtëse kimike, biologjike, radiologjike dhe bërthamore.

Donatori tjetër më i madh për Ukrainën është Britania e madhe, e cila ka ofruar 2.72 miliardë dollarë në mbështetje ushtarake. Bashkimi Evropian ka rënë dakord për 2.51 miliardë dollarë)ndihmë për sigurinë për Ukrainën./Reuters

Rruga Press