Çfarë po mendon Rusia?

Nga George Friedman

Arsyeja e pushtimit të Ukrainës nga Rusia ishte e qartë: Moska donte thellësi strategjike. Asgjë që Rusia ka bërë që atëherë, megjithatë, nuk ka qenë e qartë. Ushtria ka pësuar disa përmbysje, por konsideruar vetëm kjo gjë, nuk është e papritur. Kthesat janë pjesë e luftës dhe komandantët e matur i parashikojnë dhe u përgjigjen atyre. Në mënyrë ideale, përgjigjet kanë për qëllim të zgjidhin ose të paktën të zbusin problemin teksa lufta vazhdon. Moska po sillet sikur sfidat me të cilat përballet janë një surprizë.

Rusia pretendoi që në fillim se do të sillte forcë dërrmuese për një ushtri shumë më të dobët. Pritshmëria ishte që ushtria ukrainase të copëtohej dhe kështu të mos ishte në gjendje të bënte shumë rezistencë. Moska mendoi se Ukraina besonte të njëjtën gjë. Fakti që Kremlini gaboi nuk është problemi themelor. Problemi themelor është se struktura e komandës ruse, duke filluar në krye me Vladimir Putinin, nuk ia hoqi besimin. Një forcë pushtuese duhet të ndërtohet me supozimin se ka të bëjë me një armik të fuqishëm dhe të motivuar dhe se duhet të përgatitet për një luftë të ashpër.

Ndërkohë, Rusia gjithashtu nuk priste sasinë e madhe të ndihmës dhe armatimit që Shtetet e Bashkuara do të dërgonin. Ajo e shihte SHBA-në si shumë të përçarë politikisht dhe socialisht dhe me një opozitë shumë të fortë për të bërë shumë ndryshim. Rusët kanë qenë shumë efektivë në zhvillimin e luftës psikologjike si një dimension kyç i luftimit dhe u angazhuan, siç ishte e arsyeshme, në krijimin e përçarjes mbi luftën në Shtetet e Bashkuara. Moska besonte se SHBA-ja do të shihte rënien e Ukrainës dhe vendosjen e trupave ruse në kufirin lindor të NATO-s si një recetë të mundshme për një tjetër Luftë të Ftohtë. Uashingtoni ndoshta do të dëshironte të përgjigjej, por do të ishte shumë i fragmentuar për ta bërë këtë, ose këtë drejtim mori mendimi rus.

Këta dështime ishin të dukshëm që në fillim të luftës. Rusia vendosi tre formacione të blinduar për të thyer rezistencën ukrainase, për të cilën besonte se do të ishte shumë inferiore dhe e izoluar nga ndihma amerikane. Ky nuk ishte aspak rasti. Rusët u bllokuan nga problemet e tyre logjistike, si dhe raketat antitank Javelin. Tanket ruse ngrinë në vend ose bënë pak përparim. Me guximin e ukrainasve, rusët u detyruan të rivlerësonin kundërshtarin e tyre.

Por duket sikur ata ndryshuan taktikat e tyre pa ndryshuar mendimin për armikun e tyre. Megjithëse ata konsoliduan forcat e tyre në Donbas dhe luftuan një betejë të gjatë për kontrollin atje, ata nuk përparuan në perëndim të Ukrainës. Thjesht u tërhoqën drejt kufirit të tyre.

Ky ishte një moment vendimtar për Rusinë. Ishte e qartë se ukrainasit ishin një forcë luftarake domethënëse dhe koherente, si dhe ishte e qartë se Shtetet e Bashkuara nuk do ta kufizonin mbështetjen e tyre, edhe pse polakët intensifikuan stërvitjen e ukrainasve. Gjatë gjithë kohës, inteligjenca taktike dhe strategjike hartonin mbi forcat ruse dhe parashikonin lëvizjet ruse. Në shumë raste, forcat ukrainase ishin në gjendje të sulmonin forcat ruse në pikën më të cenueshme ose të tërhiqeshin kur ofensivat ruse dukeshin shumë të kushtueshme.

Pikërisht në këtë pikë rusët duhet të kishin rivlerësuar gjasat e tyre për sukses. Operacionet sulmuese kishin pasur vetëm sukses të kufizuar. Forca ukrainase e tejkaloi forcën ruse dhe luftoi me disiplinë, teksa inteligjenca dhe furnizimet e SHBA-së vijuan. Rusia ruajti fuqi të mjaftueshme potenciale për të alarmuar Perëndimin, fuqi që duhet të kishte përdorur për të kërkuar paqen përmes negociatave. Me fjalë të tjera, Rusia duhet të kishte ndjekur këshillën e Field Marshallit gjerman Gerd von Rundstedt për atë që duhej bërë afër fundit të Luftës së Dytë Botërore. Përgjigja e tij: “Bëni paqe, budallenj”.

Duke pasur parasysh besimin me të cilin filloi sulmi fillestar, bërja e paqes ishte e paimagjinueshme. Të gjithë të vdekurit, gjithë besimi, të gjithë politikanët elokuent do të ishin parë si një mashtrim. Putini ka kërkuar ta kthejë luftën nga një pushtim rus në një pushtim amerikan të Rusisë. Ai ka kërcënuar me luftë bërthamore. Ka mobilizuar mijëra të guximshëm, të cilët mund të stërviten deri në fund të dimrit, ose ndoshta asnjëherë.

Pjesa më e vështirë e një lufte është përfundimi i saj pa fitore. Shtetet e Bashkuara e vuajtën këtë në Vietnam. Janë luftërat që duken të lehta ato të cilat ndonjëherë janë më të vështirat për t’u luftuar dhe gjithmonë më të vështirat për t’u pranuar. Askush nuk dyshoi, në Rusi apo Amerikë, se Lufta e Dytë Botërore do të ishte e gjatë, e vështirë dhe ndoshta humbje. As Rusia dhe as Shtetet e Bashkuara nuk menduan se mund të humbin në Afganistan.

Është një gjë e çuditshme sa i përket besimit. Brenda kufijve të realitetit, besimi është thelbësor për të bërë një luftë. Lufta më e vështirë për t’u bërë është ajo në të cilën komandanti mendon se fitorja është e dhënë. Kur Rusia filloi luftën, ajo besonte se pamja e thjeshtë e tankeve ruse do të shpërndante ushtrinë ukrainase. Çdo ndryshim që atëherë është hedhur poshtë nga Moska si thjesht një aksident lufte, në vend të asaj që ishte: një luftë e filluar me siguri, e që tani përballet me realitetin e një force armike superiore ndaj saj. Shqetësimi mund të jetë produktiv. Mohimi është parathënia e dëshirës. Në luftë, mohimi i vazhdueshëm i realitetit është vdekjeprurës.

Putini është përgjegjës sepse ai është president. Por shtabi i përgjithshëm dhe shërbimet e inteligjencës ndajnë fajin. Ajo që ka ndodhur në Ukrainë tregon për një dobësim sistematik të lidershipit që e çon vendin në një luftë të kuptuar keq, duke këmbëngulur se fitorja është aty afër cepit nëse thjesht mbahet linja. Luftërat si kjo zakonisht përfundojnë me vdekje politike. Vietnami i dha fundin presidentit amerikan Lyndon B. Johnson, Lufta e Dytë Botërore u dha fundin regjimeve japoneze dhe gjermane. Secili luftoi me shpresën se do dilte diçka. Nuk ndodhi kurrë. Pyetja kryesore është: Çfarë e bën Rusinë të mendojë se mund të fitojë javën e ardhshme kur nuk ka fituar për shtatë muaj? Ndonjëherë ka një përgjigje për këtë lloj pyetjeje, por politikanët rusë tani po ua hedhin fajin të tjerëve për dështimin. Bërja e paqes tingëllon e lehtë për ata që nuk e filluan luftën./Geopolitical Futures, përkthyer nga Rruga Press

George Friedman është analist gjeopolitik dhe strategjik në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe themelues/drejtues i Geopolitical Futures.

©Rruga Press