Biznesi i përgjakshëm i shekullit: Rusia po e shndërron botën në një kamp rekrutimi – pse mijëra mercenarë po luftojnë kundër Ukrainës

Në vitet e fundit, Rusia ka rritur ndjeshëm përpjekjet e saj për të mbushur radhët e saj me mercenarë të huaj, numri i të cilëve ka tejkaluar 15,000 sipas të dhënave të fundit.

Sipas një analize të gjerë nga projekti “Dua të jetoj” (I Want to Live), i cili gjurmon të burgosurit dhe luftëtarët e huaj në shërbimin rus, rekrutët vijnë nga pothuajse çdo kontinent – nga Afrika dhe Lindja e Mesme në Amerikën Latine dhe Azi – me përjashtim të vetëm të Antarktidës.

Hulumtimi tregon se në gjysmën e parë të vitit 2025, Moska rekrutoi më shumë njerëz vetëm në Afrikë sesa në të gjithë vitin 2023 dhe 2024 së bashku. Kjo është dëshmi e një fushate gjithnjë e më agresive rekrutimi që Rusia po zhvillon në të gjithë botën për të zëvendësuar humbjet dhe për të mbushur radhët e saj në luftën kundër Ukrainës.

Egjipti kryeson listën e rekrutëve të huaj

Sipas një analize të mijëra listave të disponueshme të mercenarëve dhe rasteve individuale, numri më i madh i të huajve që janë bashkuar me ushtrinë ruse vijnë nga Egjipti. Nga 1,200 të dhënat e shqyrtuara, 291 (rreth 25 përqind) i referohen qytetarëve egjiptianë.

Ekspertët theksojnë se kjo nuk është për t’u habitur, duke pasur parasysh lidhjet e gjata midis Moskës dhe Kajros, të cilat datojnë që nga epoka sovjetike dhe janë forcuar së fundmi nga projekte ekonomike dhe energjetike, siç është ndërtimi i një termocentrali bërthamor në El Dabaa nga Rusia.

Kameruni dhe Gana janë në vendin e dytë dhe të tretë, me përkatësisht 199 dhe 180 raste të regjistruara. Edhe pse këto vende të Afrikës Perëndimore nuk kanë lidhje të thella politike ose ushtarake me Moskën, fushatat ruse të rekrutimit në to kanë qenë jashtëzakonisht agresive, me premtime për bonuse që arrijnë në dhjetë vjet të pagës mesatare të një punëtori.

Përveç vendeve afrikane, raporti përmend edhe praninë e mercenarëve nga Jemeni, nga të cilët të paktën 49 janë identifikuar deri më tani. Shumica thuhet se janë rekrutuar nën maskën e kontratave të punësimit civil dhe më pas janë dërguar në njësi luftarake.

Disproporcioni midis Irakut dhe Iranit është gjithashtu interesant: 85 irakianë janë identifikuar në radhët ruse, ndërsa vetëm gjashtë iranianë janë regjistruar. Pavarësisht aleancës strategjike midis Moskës dhe Teheranit, autoritetet iraniane duket se janë shumë më të rrepta në kontrollin e aktiviteteve të rekrutimit në territorin e tyre.

Pavarësisht pranisë së gjatë të Grupit Wagner dhe tani Korpusit të ri Afrikan në Republikën e Afrikës Qendrore dhe Mali, numri i mercenarëve nga këto vende është çuditërisht i vogël. Në Mali, 38 persona u regjistruan si anëtarë të ushtrisë ruse – pothuajse i njëjti numër si në Algjeri.

Veçanërisht i rëndësishëm është rasti i Gambisë, një vend i vogël me një popullsi prej 2.7 milionë banorësh, ku janë konfirmuar 42 raste – duke e vendosur atë në mënyrë proporcionale midis vendeve me normat më të larta të rekrutimit për frymë në botë.

Fati i mercenarëve: premtime të rreme dhe vdekje në vijat e frontit

Sipas të dhënave nga projekti “Dua të jetoj”, i cili gjurmon luftëtarët e kapur dhe të zhdukur, shumë mercenarë të huaj kanë përfunduar të zhdukur në veprim (MIA) – shpesh pasi janë dërguar në vijat e frontit të luftimeve, në kundërshtim me premtimet për “pozicione jo-luftarake”.

Një rast i tillë është ai i egjiptianit Al-Hudi Amr Ashraf Abdelbari, i lindur në vitin 1989, i cili nënshkroi një kontratë me ushtrinë ruse dhe shërbeu në Brigadën e 2-të të Motorizuar. Ai u zhduk gjatë luftimeve në Verkhnokamyanki më 11 korrik 2024, pas një sulmi nga një dron ukrainas.

Një shembull tjetër është Salama Abdu Attiya Abdu Hamad, gjithashtu nga Egjipti, i cili u vra ose u zhduk pranë Belohorivka në shkurt të të njëjtit vit. Ajo që kanë të përbashkët të gjitha këto raste është se pothuajse të gjithë luftëtarët e huaj caktohen në njësi këmbësorie ose sulmi, më shpesh pa trajnim dhe mbrojtje të përshtatshme. Analistët paralajmërojnë se agjencitë ruse të punësimit po i mashtrojnë sistematikisht kandidatët duke u premtuar atyre vende pune më të sigurta dhe më të paguara, kur në fakt po i dërgojnë në zonat më të rrezikshme në vijën e frontit.

Rekrutimi po përshpejtohet: viti 2025 tashmë po tejkalon dy vitet e mëparshme.

Ekipi analitik që përgatiti raportin ishte në gjendje të përcaktonte datat e sakta të nënshkrimit për 1,045 kontrata, gjë që bëri të mundur ndjekjen me saktësi të trendit. Në vitin 2023, u nënshkruan 146 kontrata, në vitin 2024, 248, ndërsa vetëm në gjysmën e parë të vitit 2025, u regjistruan 651 raste të reja – më shumë se në dy vitet e mëparshme të kombinuara.

Hulumtuesit argumentojnë se kjo rritje pasqyron një problem serioz të rekrutimit në Rusi, prandaj Kremlini po kthehet gjithnjë e më shumë drejt të huajve. Përveç Afrikës dhe Lindjes së Mesme, qendrat e rekrutimit po përqendrohen gjithnjë e më shumë te migrantët dhe të burgosurit e paligjshëm në Rusi, duke u ofruar atyre para, shtetësi dhe madje edhe marrëdhënie romantike me gra ruse.

Vlerësimet totale tejkalojnë 15,000 mercenarë aktivë, por numri aktual ka të ngjarë të jetë dukshëm më i lartë, sipas autorëve.

Trendi global dhe pasojat e mundshme

Ekspertët paralajmërojnë se zgjerimi i rrjetit të mercenarëve të Rusisë është një simptomë e problemeve më të thella strukturore në ushtrinë ruse. Vështirësitë në rritje në mbushjen e radhëve me rekrutë vendas dhe viktimat e larta në vijat e frontit po e detyrojnë Moskën të mbështetet në fushatat globale të rekrutimit.

Ky zhvillim, thonë analistët, të kujton situatën me të cilën u përball Ukraina vitin e kaluar, kur mungesa e fuqisë punëtore kërcënoi mbijetesën e frontit ushtarak. Për Rusinë, mbajtja e një fluksi të qëndrueshëm luftëtarësh të rinj është thelbësore për të mbështetur aftësitë luftarake në një luftë që ka vazhduar për tre vjet pa një fund të qartë në horizont.

Ndërsa lufta në Ukrainë vazhdon, po bëhet gjithnjë e më e qartë se Moska po kërkon fuqi punëtore kudo që mund ta gjejë – nga vendet e varfra afrikane deri te vendet aziatike të goditura nga kriza ekonomike. Ata që nënshkruajnë kontrata ruse shpesh përfundojnë në llogore, larg premtimeve për paga të mira dhe siguri.

Trendi sugjeron që strategjia e Rusisë për “mobilizim global” ka të ngjarë të vazhdojë deri në vitin 2025, duke i dhënë luftës në Ukrainë një dimension gjithnjë e më ndërkombëtar, jo përmes diplomacisë, por përmes trafikimit të qenieve njerëzore për qëllime ushtarake./Klix.ba/

Rruga Press