Analiza e BBC-së për luftën në Ukrainë: Ushtarët rusë refuzojnë të luftojnë

Analizë nga BBC

Korrispondentët e BBC për Europën Lindore, redaktorë dhe ekspertë të saj i janë përgjigjur disa pyetjeve të lexuesve në lidhje me luftën në Ukrainë. Steve Rosenberg dhe Paul Adams kanë shpjeguar disa nga temat më të rëndësishme në lidhje me luftën në Ukrainë dhe përfundimin e saj.

A do të reagojnë më ashpër vendet perëndimore ndaj pushtimit rus?

Disa vende, si republikat baltike, besojnë se Perëndimi nuk po bën sa duhet për të ndihmuar Ukrainën. Por duhet pasur parasysh se Rusia është e armatosur me një arsenal të madh armësh bërthamore dhe ka kërcënuar t’i përdorë ato, shpjegon Paul Adams.

Zyrtarët perëndimorë vazhdojnë të besojnë se Rusia nuk ka gjasa të arrijë në armë bërthamore, por ata nuk mund ta injorojnë një mundësi të tillë.

Disa politikanë shtetërorë, përfshirë Sekretaren e Jashtme britanike Liz Truss, po flasin për dëbimin e forcave ruse nga e gjithë Ukraina, ndërsa të tjerë besojnë se një skenar më i mundshëm është një rikthim në situatën para sulmeve të 24 shkurtit. Në atë rast, Rusia do të kishte ende kontroll mbi gadishullin e Krimesë, të cilin e aneksoi në vitin 2014, si dhe mbi pjesë të konsiderueshme të Donbasit lindor.

Duke pasur parasysh situatën ekonomike në Evropë, sa do të zgjasë mbështetja për Ukrainën?

Rusia, e cila është në vështirësi të konsiderueshme ekonomike për shkak të sanksioneve, në fakt po llogarit në kohë për ta mbështetur atë. Avril Haynes, drejtor i Shërbimit të Inteligjencës Kombëtare të SHBA-së, i tha Kongresit muajin e kaluar se Putini “ndoshta mbështetet në një rënie graduale të mbështetjes së SHBA dhe BE”.

“Duke qenë se ministrat e qeverisë britanike paralajmërojnë se miliona britanikë mund të përballen me një ndërprerje të energjisë në fund të këtij viti, duhet të pritet që Rusia të llogarisë në presionin publik për të ndikuar në mbështetjen e Perëndimit. Vështirësitë në BE në arritjen e një marrëveshjeje për një ndalim të pjesshëm të naftës ruse tregojnë gjithashtu se sa e vështirë është të arrihet një konsensus për sanksionet në fushat kryesore. Por, siç tregojnë njoftimet e fundit amerikane për mbështetje ushtarake, ekziston ende një dëshirë midis aleatëve të Ukrainës për t’i dhënë asaj atë që i nevojitet për të ndaluar përparimin e Rusisë. Prandaj, nuk shoh ndonjë rënie të mbështetjes perëndimore për Ukrainën” – shkroi Paul Adams.

Pse Ukraina nuk sulmon Rusinë?

Korrespondentja e BBC-së, Sarah Rainsford, përgjigjet se Ukraina nuk e filloi apo nuk e do këtë luftë dhe se për këtë arsye ajo ka një rol mbrojtës, ajo po lufton për të drejtën e saj për sovranitet dhe kundër sulmeve ruse. Nuk duhet harruar se Ukraina ka investuar shumë në pengimin e Rusisë nga kapja e Kievit dhe tani po përpiqet të ndalojë avancimin e trupave ruse në Donbas. Nëse do të sulmonte Rusinë, Ukraina vetëm do ta përshkallëzonte luftën.

Kievi vazhdimisht i kërkon Perëndimit më shumë armë. Por Shtetet e Bashkuara kohët e fundit e kanë bërë shumë të qartë se sistemi i avancuar i raketave i dërguar në Ukrainë nuk duhet të përdoret për të sulmuar territorin rus. Kjo sepse të gjithë kanë frikë se mund të ketë një përshkallëzim. Perëndimi e konsideroi shumë të rrezikshme vendosjen e një zone ndalim-fluturimi mbi Ukrainë, megjithëse Kievi fillimisht e kërkoi disa herë. Nëse Ukraina do të fillonte të synonte civilët rusë, do të ishte një krim lufte.

A po përgatitet një grusht shteti kundër Putinit?

Pas vendosjes së sanksioneve të ashpra ndaj Rusisë, pyetja është nëse oligarkët rusë janë mjaftueshëm të organizuar, të fuqishëm dhe të motivuar për të rrëzuar presidentin Putin. Kremlini mbahet mjaft i fshehtë, ndaj është normale që media të spekulojë: a është Putin i sëmurë rëndë? A po përgatitet një grusht shteti kundër Putinit? A po komplotojnë oligarkët kundër presidentit rus?

“Unë supozoj se këto janë dëshira boshe dhe pyetja e madhe është nëse Putini do të ketë sukses në përmbysjen. Natyrisht, jo të gjithë rusët do të jenë të kënaqur me lëvizjet e majës, atë që Rusia po bën në Ukrainë dhe sanksionet ndërkombëtare. Por nuk ka indikacione se po përgatitet një grusht shteti kundër Putinit” – tha Steve Rosenberg.

Kjo mund të shpjegojë pse kreu i Gardës Kombëtare Ruse është ish-truproja e Putinit. Sipas mediave ruse, ai ka qenë ministri i ri rus i situatave të jashtëzakonshme.

A do të lejojë Turqia Suedinë dhe Finlandën të anëtarësohen në NATO?

Turqia po luan një lojë të komplikuar dhe nuk është plotësisht e qartë se çfarë pret në këmbim të lejimit të Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar me NATO-n. Ai thotë publikisht se po u kërkon atyre që të mos ofrojnë strehim për militantët kurdë që Ankaraja i konsideron terroristë. Por privatisht, Turqia mund të dëshirojë disa gjëra të tjera.

Disa spekulojnë se Ankaraja dëshiron të ripranohet në programin e US F-35 Joint Strike Fighter. Uashingtoni e përjashtoi Turqinë nga programi pasi vendosi të blinte sistemin e avancuar të mbrojtjes ajrore të Rusisë S-400, shkruan Paul Adams.

A refuzojnë disa ushtarë rusë të luftojnë?

Po, disa ushtarë rusë refuzojnë të luftojnë në Ukrainë, por është e vështirë të dihet se cili është numri. Fakti është se Rusia nuk ka shpallur zyrtarisht luftë. Vladimir Putin këmbëngul se ky është një “operacion special”, që do të thotë se ushtarët profesionistë mund të refuzojnë të marrin pjesë. Në atë rast, ata mund të shkarkohen nga ushtria, por ata nuk mund (ose të paktën nuk duhet) të ndiqen penalisht.

Megjithatë, duhet guxim. E di që shumë ushtarë rusë që u vendosën në fillim të pushtimit ishin të rinj dhe pa përvojë. Disa as që e dinin se do të shkonin në luftë, të tjerë menduan se do ta merrnin Kievin brenda pak ditësh, pa rezistencë. Por tashmë është e qartë për të gjithë se Rusia po pëson humbje të rënda; Pashë vagonët frigoriferikë në të cilët ishin të vdekur ushtarët rusë. Prandaj, nuk habitem që disa prej tyre refuzojnë të luftojnë, veçanërisht nëse e kuptojnë se Ukraina nuk dëshiron që rusët ta “çlirojnë”. Por deri më tani nuk ka raportime për dezertime masive.

Rruga Press