Variantet e reja dhe vaksina/ Analiza e Aljazeera: A po i afrohemi fundit të pandemisë COVID-19?
Virusi tani mund të jetë më pak vdekjeprurës, pasi vaksinat vazhdojnë të ofrojnë mbrojtje jetike, por variante të reja mund të shfaqen ende.
Njerëzit po vuajnë nga “lodhja pandemike”. Kanë kaluar dy vite dhe shumica prej nesh duhet të durojnë kufizime të ashpra dhe shpesh të paparashikueshme në jetën tonë të përditshme.
Miliona njerëz kanë vdekur, po ashtu edhe shumë vende kanë pësuar goditje në sistemin shëndetësor dhe atë ekonomik.
Është e kuptueshme që shumë do të kapeshin pas çdo shprese se pandemisë COVID-19 po i vjen fundi.
Ndonëse në disa vende, lehtësimi ose heqja e plotë e kufizimeve u ka dhënë qytetarëve edhe një ‘dritë jeshile’. Por ardhja e variantit Omicron, me transmetueshmërinë e tij të rritur dhe aftësinë për të shmangur të paktën një pjesë të mbrojtjes së dhënë nga vaksinat dhe infeksionet e mëparshme, duhet të na kujtojë se sa e paqëndrueshme mund të jetë rrjedha e kësaj pandemie.
Kreu i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), Tedros Adhanom Ghebreyesus, lëshoi një paralajmërim të ashpër këtë muaj kur tha: “Është e rrezikshme të supozohet se Omicron do të jetë varianti i fundit dhe se jemi në ndeshjen e fundit”.
Ndërsa Omicron mund të jetë më i butë se Delta, rastet po vazhdojnë të rriten, veçanërisht në të gjithë Evropën.
Kjo në njëfarë mënyre sugjeron se çdo shpresë se pandemia COVID-19 së shpejti mund të bëhet endemike, është e gabuar. Në termat e saj më shkencorë, një sëmundje konsiderohet endemike kur numri i rasteve bëhet i qëndrueshëm ose statik, jo kur sëmundja bëhet më pak vdekjeprurëse.
Sipas këtij përkufizimi, COVID-19 nuk është ende endemik pasi rastet janë ende në rritje.
Nga ana tjetër, sëmundje të tilla si malaria, e cila mund të vrasë 600,000 njerëz në vit, janë endemike në pjesë të caktuara të botës. Pra, kur njerëzit, si sekretari i shëndetësisë në Mbretërinë e Bashkuar, Sajid Javid, flasin për “të mësuarit për të jetuar me” COVID, pyetja që duhet bërë është: Cili do të konsiderohet një numër i pranueshëm i vdekjeve nga COVID-19 në mënyrë që bota të vazhdojë si normale? , shkruan Aljazeera.
Sigurisht, është e rëndësishme të theksohet se kjo qasje do të vinte në disavantazh të madh të prekurit klinikisht dhe të moshuarit, të cilët kanë një shans shumë më të lartë për të vdekur nga virusi. Disa mund të argumentojnë se gripi , me të cilin të gjithë jemi pajtuar, vret deri në 650,000 njerëz çdo vit në mbarë botën, kështu që me siguri ne mund të jetojmë me COVID-19.
Por gripi nuk është një sëmundje endemike; përkundrazi ne shohim valë të tij gjatë muajve të dimrit. Megjithëse virusi i gripit dhe virusi SARS-CoV-2 krahasohen shpesh, ato shkaktojnë dy sëmundje shumë të ndryshme. COVID-19 është një virus që nuk është vetëm potencialisht vdekjeprurës, por gjithashtu mund të çojë në probleme shëndetësore afatgjata për njerëzit e të gjitha grupmoshave.
Përkundrazi, gripi zakonisht prek vetëm sistemin e frymëmarrjes. Kjo do të thotë se miliona njerëz në mbarë botën mund të përfundojnë duke jetuar me COVID-in për një kohë të gjatë e cila në vetvete do të ketë efekte shkatërruese në jetesën e tyre dhe ekonominë e gjerë.
Përveç kësaj, vdekjet nga COVID-19 deri më tani kanë tejkaluar ndjeshëm vdekjet nga gripi (megjithëse kjo përfshin vdekjet gjatë kohës përpara se vaksinat të ishin gjerësisht të disponueshme në vendet e pasura dhe kur ne ende po mësonim për virusin).
Ekziston gjithashtu një besim se çdo variant i ri që mund të lindë në të ardhmen ka të ngjarë të shkaktojë një sëmundje edhe më të lehtë se Omicron. Por nuk ka asgjë që e vërteton këtë besim. Do të ishte e vërtetë vetëm nëse virusi do të kishte diçka për të fituar duke shkaktuar një sëmundje më të lehtë. Pjesa më e madhe e transmetimit SARS-Cov-2 ndodh në ditët para se një person të zhvillojë simptoma dhe ditët e para pas fillimit të simptomave.
Zakonisht është përgjigja imune e vetë pritësit ndaj virusit që shkakton shumë nga sëmundjet që kemi parë tek ata të shtruar në spital me të. Pra, sado e papëlqyeshme që mund të duket për shumë njerëz, ne nuk jemi ende në gjendje të fillojmë të jetojmë me këtë virus. Ne duhet të vazhdojmë të adoptojmë metoda për të izoluar përhapjen e tij për aq kohë sa të mundemi, kjo do të thotë vendosje e masave për të mbrojtur më të rrezikuarit duke reduktuar shanset e tyre për të marrë virusin.
Vaksinat po ashtu mbeten thelbësore. Variantet kanë më shumë gjasa të shfaqen aty ku njerëzit mbeten të pavaksinuar. Ata që janë të vaksinuar kanë më shumë gjasa të shpëtojnë nga virusi më shpejt në krahasim me njerëzit e pavaksinuar. Kjo do të thotë se virusi ka më pak kohë për t’u shumuar dhe më pak mundësi për t’u mutuar tek ata që janë plotësisht të vaksinuar. Përpjekja për barazi globale të vaksinave është në interesin më të mirë të të gjithëve. Ne duhet të kemi të paktën 70-80 për qind të popullsisë së botës të vaksinuar për të arritur mbrojtjen globale dhe për të ulur ndjeshëm rrezikun e sëmundjes.
Por, nuk janë vetëm vaksinat që duhet të ndahen në të gjithë botën. Trajtimet antivirale si molnupiravir dhe paxlovid, të cilat janë treguar se zvogëlojnë rrezikun e shtrimit në spital për ata në kategorinë me rrezik të lartë që rezultojnë pozitivë për COVID-19, gjithashtu duhet të vihen në dispozicion.
Këto barna ndihmojnë në ndalimin e riprodhimit viral, i cili, nga ana tjetër, mund të zvogëlojë kohëzgjatjen e kohës kur dikush është i sëmurë me COVID. Një sëmundje më e shkurtër do të thotë se ka më pak kohë për shfaqjen e mutacioneve dhe varianteve. Kjo është diçka nga e cila do të përfitonim të gjithë.
Vazhdimi i kërkimit të gjatë për COVID-in dhe një kuptim më i mirë i mënyrave të ndryshme që ky virus mund të ndikojë në trupat tanë mund të çojë gjithashtu në një kohë kur ne mund të konsiderojmë të jetojmë me këtë virus. Shpresoj se do të vijë një kohë kur do të jemi më të mbrojtur nga efektet e COVID-19 dhe do të jemi të pajisur për t’u përballur me çdo variant në zhvillim, por mjerisht kjo kohë nuk është ende tani. Jemi në një pozitë shumë më të mirë se dy vjet më parë dhe kjo është kryesisht për shkak të shkencës, por ende nuk mund të pretendojmë se po i afrohemi fundit të kësaj pandemie.
Ndërkohë sot ende është e paqartë saktësisht se çfarë po e shkakton rritjen e rasteve tek të rinjtë. Një teori e paraqitur është se më pak njerëz u ekspozuan ndaj baktereve si rezultat i përzierjes së reduktuar në kulmin e pandemisë. Kjo do të thoshte se më pak njerëz u bënë të imunizuar, kështu që kur u hapën kampuset universitare ata rrezikonim të merrnin sëmundjen.
Gjëja më e mirë që studentët dhe të rinjtë mund të bëjnë për t’u mbrojtur nga kjo sëmundje e rëndë është të marrin vaksinën dhe të jenë vigjilentë në mënyrë që të mund të kërkojnë ndihmë mjekësore sa më shpejt.
Rruga Press