500 miliardë dollarë asete të ngrira ruse; pse Zvicra nuk pranon t’ia kalojnë Ukrainës?
Planet e Ukrainës për të marrë deri në 500 miliardë dollarë nga asetet e ngrira ruse për të financuar rimëkëmbjen e vendit, kanë hasur në rezistencë të fortë nga Zvicra, mikpritëse e një konference ndërkombëtare dy-ditore për rimëkëmbjen e Ukrainës.
Presidenti zviceran, Ignazio Cassis, e tërhoqi planin, duke thënë se mbrojtja e të drejtave të pronës ishte thelbësore në një demokraci liberale. Ai nënvizoi në një konferencë përmbyllëse shqetësimet serioze të disa liderëve se propozimet për konfiskimin e aseteve ruse do të krijojnë një precedent të rrezikshëm dhe do të kenë nevojë për justifikim specifik ligjor.
“E drejta e pronësisë, e drejta e pronës është një e drejtë themelore, një e drejtë e njeriut. Duhet të siguroheni që qytetarët të mbrohen nga pushteti i shtetit. Kjo është ajo që ne i quajmë demokraci liberale.” tha ai në Lugano, duke shtuar se të drejta të tilla mund të shkelen, siç kanë pasur gjatë pandemisë, por vetëm për sa kohë ka një bazë ligjore.
Zvicra është një nga vendet e shumta me ligje të rrepta për sekretin bankar që nuk është entuziaste për sekuestrimin e pronës private për qëllime politike.
Ideja e tij është mbështetur edhe nga Sekretarja e Jashtme e Mbretërisë së Bashkuar, Liz Truss.
Cassis tha se ishte legjitime ngrirja e aseteve për të sqaruar pronësinë e tyre dhe nëse kishte ndonjë lidhje shkakësore me luftën ose me një krim që ishte kryer, por parimi i proporcionalitetit sipas ligjit ndërkombëtar duhet gjithashtu të merret parasysh.
“Ne duhet t’i kushtojmë vëmendjen më të rëndësishme të drejtave themelore të individëve, sepse tani mund të marrim një vendim, i cili është i përsosur për situatën në Ukrainë, por ne krijojmë mundësinë për të marrë të njëjtin vendim në shumë mundësi të tjera dhe ju jepni shumë më tepër pushtet shteteve, larg qytetarit”, tha ai.
Kryeministri ukrainas, Denys Smihal, pranoi se ishte vetëm fillimi i një diskutimi, por ai refuzoi të tërhiqej nga një ide që ai e përfoli vazhdimisht gjatë konferencës.
“Ne propozojmë të gjendet një formulë për të krijuar legjislacion kombëtar dhe ndërkombëtar për mundësinë e konfiskimit të aseteve të ngrira në rast agresioni të paprovokuar, që do të jenë rregulla.
Ne si vend që jemi nën këtë agresion të paprovokuar do të flasim me shumë zë për këtë mundësi, sepse e kuptojmë që një agresor që vret njerëzit tanë, shkatërron infrastrukturën tonë, shkollat tona, spitalet tona duhet të paguajë për këtë.”, tha ai.
Ai pretendoi se 300-500 miliardë dollarë asete ruse ishin ngrirë në mbarë botën.
Në Zvicër, Cassis ka ngecur mbi këtë çështje në parlament dhe ka qenë nën presionin e socialdemokratëve për të futur ligje që lejojnë konfiskimin e aseteve.
Në prill, Sekretariati i Shtetit për Çështjet Ekonomike (SECO) njoftoi se kishte ngrirë 9.7 miliardë CHF (8.4 miliardë £) të aseteve ruse, por që atëherë një pjesë e këtyre parave janë liruar. Një çështje e diskutueshme është shkalla në të cilën anëtarët e familjes së një oligarku të sanksionuar mund ta mbajnë pronën në Zvicër.
Në mars, organi i industrisë që përfaqëson bankat e Zvicrës, Shoqata e Bankierëve Zvicerane (SBA), publikoi një studim që vlerësonte se mbaheshin 150 miliardë-200 miliardë CHF në llogaritë e qytetarëve rusë. Në fund të vitit të kaluar, totali i parave të gatshme të mbajtura në emër të klientëve nga bankat e Zvicrës ishte 7,879 miliardë CHF, më shumë se gjysma e të cilave ishte pasuri nga jashtë, sipas SBA.
Të drejtat e pronës individuale janë të sanksionuara në nenin 26 të kushtetutës zvicerane dhe “çdo kufizim i të drejtave themelore duhet të justifikohet nga interesi publik”. /The Guardian/
Rruga Press