Ukraina: “Çfarë duhet bërë tani?”
Nga Frédéric Orain
🔸 Një ditë pas sulmit ndaj Zelenskyt në Shtëpinë e Bardhë nga Trump dhe Vance, ne duhet të kapërcejmë tronditjen dhe t’i kthejmë neuronet në rrugën e duhur.
Franca, përmes politikës së saj historike Gaulliane, është padyshim më e përgatitur mendërisht dhe ushtarakisht se vendet e tjera evropiane për këtë përmbysje të aleancës. Nuk është thjesht një “ndryshim në prioritetet e SHBA”, siç mund të lexohet te disa editorialistë (të njëjtët që thanë se Rusia nuk do të pushtonte Ukrainën).
Të vazhdosh të konsiderosh SHBA-në si aleate sot është naive. Ata tashmë ishin konkurrentë të ashpër të biznesit që luanin (dhe abuzonin) me rregullat. Ata ishin gjithashtu spiunë të mëdhenj të të dhënave tona, por në momentet më kritike ata qëndruan në anën tonë për të shmangur më të keqen. Ajo kohë ka mbaruar. Dhe për një kohë të gjatë. Sepse nëse demokracia është në gjendje të keqe pas dy muajsh Trumpizëm, pas 4 vitesh nuk jam aspak i sigurt se demokracia do të ekzistojë më.
🔸 Bëni të njëjtat gabime përsëri dhe përsëri.
Gjëja e bezdisshme është se ne bëjmë të njëjtat gabime pa pushim. Ne po bëjmë të njëjtin gabim si me Putinin. Ne vendosim një racionalitet në veprimet e tyre. Racionaliteti i Trumpit apo Putinit nuk është i njëjtë, por ka logjikën e vet. Një logjikë që nuk duam ta shohim sepse na tremb. Kur Trump thotë se dëshiron të aneksojë Grenlandën për shembull, nuk është bllof të bësh një marrëveshje, është thjesht e vërtetë. Është ligji i më të fortit që dëshiron të imponojë. Sepse është e mundur. Sepse objektivisht, për sa kohë që Evropa nuk ekziston si një forcë gjeopolitike, ajo nuk mund të pengojë një nga shtetet anëtare të aneksojë një pjesë të territorit të saj.
🔸 Është edhe më serioze…
Trump është vetëm një simptomë e një fenomeni shumë më serioz. Shtetet e Bashkuara po braktisin Evropën sepse duan ta bëjnë këtë sinqerisht. Ata mbrojnë interesat e tyre të menjëhershme (“America First”). Ukraina nuk është një prej tyre. Dhe është gjithashtu faji ynë që nuk e kuptojmë diçka të tillë. Është e qartë se për shumë amerikanë Ukraina nuk përbën çështje.
Ajo që vlen në SHBA është e vërtetë edhe për disa nga bashkatdhetarët tanë të cilët janë më të shqetësuar për mbylljen e C8 sesa për ekuilibrat madhorë gjeopolitikë globalë. Ata janë padyshim të njëjtët njerëz që do të bërtasin se nuk janë paralajmëruar mjaftueshëm më pas, por do të jetë tepër vonë.
Shtetet e Bashkuara po heqin dorë nga roli i policit botëror. “Të bësh Amerikën përsëri të madhe” (MAGA) për shumë do të thotë, mbi të gjitha, të mos shqetësohesh më për problemet e botës dhe në vend të kësaj të shqetësohesh për veten në radhë të parë. Ndryshe nga ajo që mendojnë shumë evropianë (veçanërisht një e majte e caktuar), SHBA-të shpesh i shmangen imperializmit. Por, të shtyrë nga ekzekutivi i tyre, ata shpesh kanë ndërhyrë pa dallim në glob, edhe pse popullata shqetësohet fare pak për çështjet ndërkombëtare. Vetëm në vitin 1917 SHBA hynë në Luftën e Parë Botërore. U desh një sulm në tokën e tyre më 7 dhjetor 1941 që ata të përfshiheshin në të dytin.
🔸 Dhe sikur të kishte sërish vetëm SHBA…
Ne nuk jemi të imunizuar nga kjo dëshirë autarkike dhe kjo verbëri ndaj çështjeve kryesore me të cilat përballet bota. Prita reagimet nga Bardella apo Marine Le Pen, sigurisht pa sukses.
Mungesa e një reagimi të qartë nga Mbretëria e Bashkuar apo mesazhi nga Emmanuel Macron është thjesht të vazhdojë të mbështesë Ukrainën. Kjo është e bukur. Por është shumë e lehtë që këto dy fuqi bërthamore të kenë të drejtën e vetos në Këshillin e Sigurimit të OKB-së. A do të ndërtojmë një mbrojtje të përbashkët mbi këtë rërë që lëviz?
Mbështetja e Orbanit për Trumpin ishte e pritshme, por qëndrimi i paqartë i Melonit është kryesisht shqetësues. Vendet evropiane janë të rrënuara nga parti që janë thelbësisht të gatshme të bëjnë një pakt me Trumpin dhe Putinin. Kulti i forcës dhe i dhunës ka gjithmonë një ndikim të fortë tek ata. Demokracia shihet si një regjim i dobët. Ata janë të magjepsur dhe bashkëpunëtorë në shkatërrimin e mundshëm të shtetit ligjor që dëshirojnë. E djathta “klasike” mburret me “qëndrueshmërinë” e Retailleau që vuri në pikëpyetje të njëjtin shtet ligjor.
Kjo mbështetje bazohet në të njëjtat baza si në vitet 1930, përbuzja për elitat, manipulimi i medias (shtypi dhe radioja dje, televizioni dhe rrjetet sot). Shteti duket i dobët, joadekuat, i ngadalshëm në përgjigjet e tij, pa para, pra pa mjete. Dhuna e Trumpit dhe politikave të tij shihet si e pashmangshme.
🔸 Tani është koha.
Në momente të mëdha që ne shohim burra të mëdhenj. Zelensky është padyshim një mes tyre. Por midis liderëve tanë kush do të guxojë të godasë grushtin në tryezë dhe të nisë një politikë ambicioze dhe të fortë? Kush do të jetë në gjendje të udhëheqë popullin e tij?
Sepse të mos aktrosh do të thotë të bësh një zgjedhje. Sigurisht, të bësh diçka tjetër kërkon guxim politik dhe gjuhë të sinqertë ndaj njerëzve. Dëshironi të ruani stilin tuaj të jetesës? Dëshironi të vazhdoni të konsumoni dhe të keni një vend paqësor? Do të jetë e nevojshme ta mbroni sepse sot mënyra juaj e jetesës është e kërcënuar seriozisht. Nëse nuk doni ta mbroni atë, do ta humbni. Nëse dëshironi ta mbroni atë, do të duhet të bëni sakrifica.
Pritja që gjërat të ndryshojnë vetëm do të rezultojë në një situatë gjithnjë e më të pafavorshme. Pretendoni se besoni se Perandoria Amerikane, Ruse apo Kineze do t’ju lërë të qetë nëse thoni se asgjë nuk është marrëzi. Evropa është një çështje. Një zonë e pasur, tregu më i madh tregtar në botë dhe i pambrojtur.
🔸 Çfarë duhet bërë tani.
Nëse Evropa dhe Franca duan të ekzistojnë, ata duhet të veprojnë dhe të largohen nga mohimi dhe tetania. Këtu janë disa ide që duhet të mbështeten fuqishëm politikisht, dhe sa më shpejt:
– Zonë pa fluturim: Franca dhe Mbretëria e Bashkuar duhet të sigurojnë mbrojtjen e qiellit të Ukrainës.
– Gjermania duhet të marrë pjesë në financimin dhe rritjen e prodhimit të municioneve dhe pajisjeve.
– Ndaloni lundrimin në Balltik drejt anijeve jo-BE. Krijimi i kabllove të reja të sigurta të transferimit të të dhënave nënujore.
– Ne duhet të krijojmë një NATO të re pa Shtetet e Bashkuara. Kjo NATO e re do të përbëhej kryesisht nga Franca dhe Mbretëria e Bashkuar, aleanca e vendeve skandinave, aleanca vullnetare e vendeve të Evropës Qendrore dhe Lindore. Kanadaja. Australia, Zelanda e Re, Koreja e Jugut dhe Japonia nëse dëshirojnë.
– Krijoni një Shengen ushtarak për të lejuar lëvizjen e trupave dhe pajisjeve pa kufizime.
– Luftoni vërtet kundër propagandës në rrjete. Nëse është e nevojshme, mbyllni këto rrjete nëse nuk lejojnë rregullimin e duhur.
– Përjashtim nga buxheti i mbrojtjes nga deficiti 3%. Rritja e buxhetit të mbrojtjes në 5%>
– Shpallni ndihmën e qëndrueshme për Ukrainën deri në fund të konfliktit bazuar në përdorimin masiv të fondeve të ngrira ruse (të paktën 200 miliardë dollarë)
– Prish marrëdhëniet diplomatike me Rusinë dhe Bjellorusinë.
– Ndalohet blerja e gazit rus.
🔸 Çfarë duhet bërë në një afat më të gjatë:
– Kapacitetet tona industriale duhet të jenë sovrane në nivel evropian (prandaj pa komponentë amerikanë).
– Rinisni masivisht prodhimin ushtarak. Lansimi i mjetit të blinduar evropian dhe avionit evropian të gjeneratës së 5-të. Zhvillimi i fabrikave të mëdha të prodhimit të municioneve në Evropën Qendrore dhe Lindore.
– Përfundoni Via Baltica sa më shpejt të jetë e mundur
– Të përshpejtohet sa më shumë anëtarësimi i Ukrainës dhe Moldavisë.
– Forcimi masiv i kufijve me Bjellorusinë dhe Rusinë.
– Krijimi i një mburoje të përbashkët ajrore mbi baza teknologjike evropiane (kupolë hekuri).
– Kërkoni aleanca të reja: Indi?
– Përjashtoni nga BE nëse është e nevojshme vendet që bashkëpunojnë me Rusinë, Hungarinë, apo edhe Sllovakinë. Blloko pranimin e Serbisë derisa të dalë nga korrupsioni endemik dhe pozicioni i saj ambivalent. Përshpejtimi i pranimit të vendeve të tjera të Ballkanit për të stabilizuar zonën.
– Krijoni një aeroplanmbajtëse evropiane të gjeneratës së re (PANG).
Ne i dimë problemet dhe mjetet. Tani na duhet guxim dhe veprim.
🔸 Çfarë duhet bërë në një afat më të gjatë:
– Aftësitë tona industriale duhet të jenë sovrane në nivel evropian (pra pa komponentë amerikanë).
– Të ringjallë masivisht prodhimin ushtarak. Nisja e avionëve evropianë të blinduar dhe të gjeneratës së 5-të evropiane. Zhvillimi i fabrikave të mëdha të prodhimit të municioneve në Evropën Qendrore dhe Lindore.
– Përfundoni Baltica Via sa më shpejt të jetë e mundur
– Të përshpejtohet sa më shumë anëtarësimi i Ukrainës dhe Moldavisë.
– Përforcimi masiv i kufijve me Bjellorusinë dhe Rusinë.
– Krijimi i një mburoje të përbashkët ajrore mbi baza teknologjike evropiane (kupolë hekuri).
– Kërkoni aleanca të reja: India?
– Përjashtoni nga BE nëse është e nevojshme vendet që bashkëpunojnë me Rusinë, Hungarinë, apo edhe Sllovakinë. Blloko anëtarësimin e Serbisë derisa të dalë nga korrupsioni endemik dhe pozicioni i saj ambivalent. Përshpejtimi i pranimit të vendeve të tjera të Ballkanit për të stabilizuar zonën.
– Krijoni një aeroplanmbajtëse evropiane të gjeneratës së ardhshme (PANG).
Ne i dimë aksionet dhe mjetet. Tani duhet guxim dhe veprim.
Rruga Press