Investigimi i ‘Washington Post’: Shqiptarët tejkalojnë Escobar-in, dominojnë bumin e trafikut global të kokainës
Gazeta e madhe amerikane, ‘Washington Post’ ka publikuar një investigim të gjatë për atë që e quan bum global të trafikut të kokainës. Gazeta thekson se ky bum i trafikut të kokainës po sfidon dekada përpjekje anti-drogë në mbarë botën. Sipas investigimit, mafia shqiptare po dominon trafikun e kokainës në botë. Më poshtë pjesë nga shkrimi
Guajakil, Ekuador – Zoti i drogës i kishte shpëtuar ligjit në tre vende dhe ai planifikoi ta bënte përsëri.
Në më pak se një dekadë, Dritan Rexhepi kishte ndërtuar një biznes kontrabande që shkonte nga fushat e Kolumbisë në portet e Ekuadorit dhe në rrugët e Evropës, thanë hetuesit italianë dhe latinoamerikanë, duke rivalizuar ndikimin e karteleve të fuqishme të Meksikës. Marka e tij, e gdhendur në pako kokaine, ishte “Bello” – i bukuri.
Ngritja e shqiptarit nga një person i armatosur në vendin e tij në mbret transatlantik është pjesë e një bumi global në industrinë e kokainës, një tregti që është shumë më e madhe dhe më e larmishme gjeografikisht se në çdo moment të historisë. Amerika e Jugut tani prodhon më shumë se dy herë më shumë kokainë sesa një dekadë më parë. Kultivimi i kulturave koka në Kolumbi, origjina e shumicës së kokainës në botë, është trefishuar, sipas shifrave të SHBA-së, dhe sasia e tokës së përdorur për të rritur përbërësin bazë të drogës është pesë herë më shumë se sa në kohën e lordit famëkeq të drogës Pablo Escobar, i cili u vra në vitin 1993.
Dhe prodhimi vazhdon të rritet. Një rekord prej 2,757 ton kokainë u prodhua në të gjithë botën në vitin 2022, një rritje prej 20 për qind krahasuar me vitin 2021, sipas raportit më të fundit global të drogës nga Zyra e OKB-së për Drogën dhe Krimin (UNODC).
“Po shkon lart e lart e lart,” tha Thomas Pietschmann, një oficer kërkimor në UNODC. “Disa vite më parë, njerëzit thoshin se e ardhmja është droga sintetike … Tani për tani, është ende kokainë.”
Për dekada, konsumatorët e kokainës ishin kryesisht amerikanë dhe ndalimi ishte një prioritet i qeverisë amerikane. Por pavarësisht dhjetëra miliarda dollarëve të shpenzuara në luftën e SHBA-së kundër drogës në Amerikën Latine, industria jo vetëm që është rritur, por është globalizuar, me rrugë të reja, tregje të reja dhe sipërmarrje të reja kriminale.
Pothuajse secili nga kombet kontinentale të Amerikës Latine është bërë një prodhues ose lëvizës kryesor i drogës, me Ekuadorin tani një nga pikat më të rëndësishme të tranzitit të kokainës në botë. Kërkesa po rritet në Evropë, e cila rivalizon Shtetet e Bashkuara si destinacioni kryesor i kokainës në botë. Konfiskimet e kokainës në vendet e BE u rritën pesëfish midis 2011 dhe 2021 dhe tejkaluan ato në Shtetet e Bashkuara në 2022. Ndërsa Shtetet e Bashkuara mbeten një treg i madh, përdorimi i kokainës ka rënë me rreth 20 për qind që nga viti 2006, sipas UNODC.
Grupet kriminale ballkanike, italiane, turke dhe ruse janë përfshirë të gjitha në Amerikën Latine për një pjesë të aksionit. Pak kanë arritur të futen në trafikun e kokainës, ashtu si rrjetet kriminale shqiptare, thonë hetuesit dhe analistët.
“Ne e dimë se nuk ka vetëm një kanal për kokainën,” tha Marco Martino, një zyrtar i lartë i policisë italiane, i ngarkuar me koordinimin e operacioneve kundër narkotikëve. Por “shqiptarët”, tha ai, “janë më të mirët dhe më të mëdhenjtë”.
Ndërsa prodhimi i kokainës po shpërthente, thanë hetuesit, rrjetet kriminale shqiptare shfrytëzuan mundësinë që ajo ofronte. Ata ishin kritikë për dërgimin e drogës në Evropë dhe nxitjen e konsumit në të gjithë kontinentin.
Rexhepi, 44 vjeç, ndërtoi pjesën më të madhe të perandorisë së tij nga një qeli burgu ekuadorian, duke krijuar lidhje me bandat e Amerikës Latine dhe duke e kthyer bllokun e qelisë së tij në një suitë ekzekutive.
Një avokat, që e përfaqëson atë në Shqipëri, nuk pranoi të komentonte. Rexhepi, në një deklaratë të vitit 2015, mohoi çdo përfshirje në trafikun e drogës, “qoftë si autor, bashkëpunëtor apo ndihmës”. Por në vitin 2021, Italia kërkoi ekstradimin e tij, duke paralajmëruar autoritetet në Ekuador në një letër nga ambasada e saj në Kuito se Rexhepi ishte “udhëheqësi i padiskutueshëm” i një rrjeti shqiptar të trafikut të drogës me shtrirje globale dhe akses në “sasi të pafundme kokaine”.
Shfaqja e Rexhepit si një ndërmjetës i frikshëm pushteti brenda një burgu federal në provincën Cotopaxi ishte simptomatike e rënies së kontrollit të qeverisë në Ekuador. Por me autoritetet në Romë, që kërkonin ta burgosnin për trafik droge, ai vendosi se ishte koha të lëvizte sërish.
Një gjykatës vendas, duke përmendur një nevojë mjekësore, e urdhëroi atë të të lirohej dhe të vendosej në arrest shtëpiak në një lagje të pasur këtu në qytetin port të Guajakilit në gusht të vitit 2021, sipas zyrtarëve ekuadorianë.
Më pas, siç mund të paramendohej, Rexhepi u zhduk.
Ky hetim mbi zgjerimin global të biznesit të kokainës dhe rritjen e trafikantëve shqiptarë të drogës bazohet në intervista me më shumë se dy duzina zyrtarë aktualë dhe ish në Ekuador, Kolumbi, Evropë dhe Shtetet e Bashkuara, anëtarë të bandave në Ekuador dhe mijëra faqe dokumente gjyqësore nga Ekuadori, Shqipëria dhe Italia. Ai zbulon sesi rrjetet kriminale të udhëhequra nga shqiptarët depërtuan në portet, gjyqësorin, sistemin e burgjeve dhe forcat e sigurisë së Ekuadorit për të fituar kontrollin e pjesëve kyçe të zinxhirit të furnizimit të kokainës dhe për të shkaktuar një përmbytje të drogës në Evropë – një treg kokaine prej më shumë se 12 miliardë dollarësh në vit, sipas BE.
“Me këto fitime, këto organizata arrijnë të përshkojnë të gjitha institucionet publike dhe private, duke korruptuar çdo strukturë,” tha në një intervistë ish-drejtori i Ekuadorit kundër narkotikëve, gjenerali Willian Villarroel.
Sipërmarrësit e trafikut të drogës nga Shqipëria, një vend me vetëm rreth 2.8 milionë banorë, kanë filluar të rivalizojnë kartelet më të fuqishme në botë duke punuar me ta, jo kundër tyre, duke transformuar mënyrën se si drejtohet tregtia. Rrjetet e reja, thonë hetuesit, janë shpesh koalicione kriminale të grupeve të ndryshme dhe të pavarura, sesa kartele hierarkike dhe konkurrente të dhunshme.
Europol është në dijeni të dhjetëra klane “shqipfolëse” apo rrjete të organizuara kriminale që veprojnë aktualisht në Evropë, tha në një intervistë Robert Fay, kreu i njësisë së drogës në Europol.
“Nuk ka të bëjë me sa njerëz keni,” tha Fatjona Mejdini, një analiste shqiptare në Iniciativën Globale kundër Krimit të Organizuar Transnacional. “Ka të bëjë me aleancat e duhura që mund të krijoni.”
Nga qelia e burgut në Ekuador, Rexhepi hapi rrugën. Ai u miqësua me drejtuesit e bandës më të fuqishme të Ekuadorit, Los Choneros, të cilët tashmë punonin për kartelin Sinaloa të Meksikës, sipas një prej anëtarëve themelues të bandës, i cili, si disa të tjerë të intervistuar për këtë artikull, foli në kushte anonimiteti për shkak të shqetësimeve të sigurisë. .
Kjo çoi në partneritete strategjike si me trafikantët e Amerikës së Jugut, ashtu edhe me krerët e bandave në të gjithë Evropën. Qëllimi i tij ishte i thjeshtë, hetuesit dhe analistët thanë: të shesë sa më shumë kokainë me fitim të bollshëm për të gjitha palët në marrëveshje.
“Rexhepi është pionieri”, tha Mejdini.
Tregje të reja në Afrikë dhe Azi
Zotët e kokainës vazhdojnë të përshtaten, të diversifikohen dhe të lulëzojnë.
Ndërsa autoritetet e zbatimit të ligjit në Evropë kanë intensifikuar operacionet e ndalimit, veçanërisht në portet kryesore në Evropën Veriore, trafikantët e drogës duket se po zhvendosen në pika të tjera hyrjeje. Holanda dhe Belgjika, shtëpia e porteve më të mëdha në Evropë, kapën rreth gjysmën e sasisë së kokainës në gjysmën e parë të vitit 2024 sesa në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
Spanja, e cila ka vazhduar të konfiskojë sasi rekord kokaine, duket se po kalon Belgjikën dhe Holandën si porta më e rëndësishme e Evropës për kokainën. Suedia dhe Norvegjia raportuan gjithashtu konfiskimet rekord të kokainës në porte në vitin 2023, sipas BE-së. Agjencia e Barnave. Gjermania pa më shumë se dyfishimin e konfiskimeve të kokainës midis 2022 dhe 2023, sipas UNODC.
Trafikantët po përdorin gjithnjë e më shumë laboratorë në Evropë për të përpunuar kokainën ose për ta ndarë atë nga materialet e tjera që përdoren për ta fshehur. E.U. raportoi çmontimin e 39 laboratorëve të kokainës nëpër shtetet anëtare në vitin 2022, nga të paktën 16 në 2019; një laborator, i zbuluar nga autoritetet në Spanjë në vitin 2023, nxirrte 200 kilogramë (pothuajse 450 paund) kokainë çdo ditë.
Tregjet e reja përtej Evropës vazhdojnë të hapen si përgjigje ndaj konsumit të kokainës. Australia raportoi prevalencën më të lartë vjetore të përdorimit të kokainës në botë, sipas UNODC, megjithëse të dhënat e ujërave të zeza sugjerojnë se shumica e konsumatorëve të kokainës e përdorin drogën vetëm herë pas here. Në fillim të dhjetorit, autoritetet australiane kapën mbi dy ton kokainë, sekuestrimi më i madh ndonjëherë i drogës në vend. Vetëm disa ditë më parë, marina kolumbiane njoftoi kapjen e gjashtë “narko-nëndetëseve” që mbanin më shumë se 225 ton kokainë, duke përfshirë një që transportonte pesë ton kokainë në Australi.
Ndërsa të dhënat për Azinë janë të kufizuara, konsumi dhe konfiskimet e kokainës po rriten në Kinë dhe Japoni, raporton UNODC. Ai ka vënë në dukje gjithashtu rritje të konfiskimeve në Indi, Malajzi dhe Filipine, duke sugjeruar se ato mund të shfaqen si qendra rritjeje për trafikantët. Nëse normat e konsumit të Azisë do të përputheshin një ditë me atë të Evropës, numri i përdoruesve të rregullt të kokainës atje mund të rritet nga 2 milionë në mbi 40 milionë, sipas UNODC.
“Janë fëmijët e klasave të larta ata që e marrin atë,” tha Pietschmann, oficeri i kërkimit të UNODC. “Potenciali është aty. … Ka një brez të ri atje, brezi i ri ka para dhe brezi i ri shkon në festa.”
Sipas zyrtarëve australianë, grupet kriminale shqiptare thuhet se kanë filluar të krijojnë rrjete në Australi, duke shfrytëzuar dobësitë në sistemin e imigracionit të vendit dhe duke kapitalizuar në një treg në lulëzim me çmime të larta kokaine.
Shqiptarët kanë mundur ta përsosin operacionin e tyre pothuajse kudo, tha Mejdini.
“Nuk ka më kufi për ta,” tha Mejdini. “Modeli që ata kanë krijuar, për të krijuar aleanca, për të bashkëpunuar me të huajt e tjerë, i ndihmon ata të shkojnë kudo. Kudo që ka kërkesë, ata do të jenë dërguesit.”
Disa analistë spekulojnë se Turqia, ku zyrtarët raportuan një rritje prej 45 për qind të konfiskimeve të kokainës midis 2020 dhe 2021, mund të bëhet një korridor vendimtar për lëvizjen e drogës në lindje.
Aty autoritetet e gjetën Rexhepin në nëntor 2023, dy vjet pasi u lirua nga burgu në Ekuador. Ai u arrestua në përgjigje të kërkesave për ekstradim nga Italia dhe Shqipëria.
‘Mbreti’ e kishte shkëmbyer një jetë luksi me një tjetër, pasi mbërriti në Turqi me një pasaportë kolumbiane me pseudonimin Benjamin Omar Perez Garcia dhe u vendos në një vilë të bardhë në një periferi bregdetare të Stambollit, thanë autoritetet.
Ai mbetet prapa hekurave në Turqi — tani për tani.
Rruga Press