Ende asnjë akuzë për zbulimin e identitetit të dëshmitarit në gjyqin e Srebrenicës
Një vit pasi identiteti i një dëshmitari të mbrojtur në një gjyq të gjenocidit në Srebrenicë u zbulua publikisht nga mediat në Republikën Srpska të dominuar nga serbët e Bosnjës, duke vënë në rrezik sigurinë e tij, prokuroria boshnjake nuk ka ngritur ende asnjë akuzë.
Një vit pasi u hap një hetim për zbulimin nga disa media i identitetit të një dëshmitari të mbrojtur në gjyqin e pesë ish-policëve të akuzuar për përfshirje në gjenocidin e Srebrenicës, prokuroria nuk ka njoftuar ndonjë përparim në këtë çështje.
Hetimi u hap në shtator 2020 pasi disa media të spikatura në entitetin e Republikës Srpska raportuan detaje që identifikojnë dëshmitarin, i cili po dëshmonte në gjyqin në gjykatën shtetërore boshnjake me pseudonimin M-16.
Faqja e internetit e gazetës Glas Srpske publikoi inicialet dhe vendlindjen e dëshmitarit, dhe disa media të tjera, si Radio Televizioni Republika Srpska, RTRS, transmetuesi publik serb i Bosnjës, raportuan emrin e plotë të pretenduar të dëshmitarit të mbrojtur.
Dëshmitari pohoi gjatë dëshmisë së tij në 2017 se kryeministri aktual i Republikës Srpska, Radovan Viskoviç i ofroi para për të gërmuar varre masive në 1996.
Prokuroria shtetërore tha një vit më parë se do të kontrollonte informacionin që kishte marrë se disa anëtarë të stafit në gjykatën dhe prokurorinë shtetërore të Bosnjës mund të ishin të lidhur me zbulimin e identitetit të dëshmitarit të mbrojtur dhe sigurimin e paautorizuar të qasjes në dokumente zyrtare.
Megjithatë, një vit më vonë, prokuroria nuk iu përgjigj pyetjeve të BIRN se në çfarë faze është rasti tani, dhe nëse prokurorët kanë kryer ndonjë kontroll në bazë të raportimit në lidhje me përfshirjen e mundshme të anëtarëve të personelit të gjykatës dhe prokurorisë në ekspozimin e dëshmitarit.
Ekspertët ligjorë thanë se nuk kishte asnjë justifikim për mungesën e përparimit në vitin e kaluar.
“Për mua, nuk ka asnjë justifikim për dështimin në përfundimin e hetimit në një periudhë kaq të gjatë kohore”, tha ish -gjyqtari dhe prokurori Esad Fejzagiç.
“Ligji parashikon që hetimet duhet të përfundojnë maksimumi në gjashtë muaj. Përndryshe, prokurori i caktuar duhet t’i paraqesë një raport kryeprokurorit duke shpjeguar pse hetimi nuk ka përfunduar”, shtoi Fejzagiç.
Fejzagiç tha se ai mendon se vonesa në hetim u dërgon një mesazh viktimave të luftës se ata mund ta harrojnë drejtësinë dhe ndershmërinë.
Disa ditë pas publikimit të informacionit në lidhje me dëshmitarin e mbrojtur në Glas Srpske, Milorad Kojiç, drejtor i Qendrës për Hulumtimin e Luftës dhe Krimeve të Luftës dhe Kërkimit për Personat e Zhdukur të Republikës Srpska, tha se emrat e “të gjithë dëshmitarëve që dëshmuan kundër kriminelëve të luftës serbë të dënuar” do të zbuloheshin.
Kojiç tha në atë kohë se Qendra ishte në gjysmë të rrugës për të publikuar një listë të dëshmitarëve të cilët ai pretendonte se jepnin “deklarata të rreme”. Asnjë listë e tillë nuk është publikuar ende.
Murat Tahirovic, kryetar i Shoqatës së Viktimave dhe Dëshmitarëve të Gjenocidit, tha se dëshmitarët gjithmonë i nënshtrohen presioneve të caktuara, veçanërisht dëshmitarët e mbrojtur të cilët janë “të brendshëm” që dëshmojnë kundër ish-shokëve dhe kanë nevojë për mbrojtje të plotë.
“Është e çuditshme dhe jashtëzakonisht e frikshme që prokuroria e ka zvarritur këtë për një vit, megjithëse ata që ishin përfshirë në zbulimin e identitetit dolën në publik dhe përdorën vëmendjen e mediave dhe paraqitën fakte të caktuara që tregojnë se ata do të ushtrojnë presion dhe duke thënë se do të zbulonin publikisht emrat e dëshmitarëve, gjë e cila ka tronditur vendimin e dëshmitarëve për të vazhduar daljen në gjykatë”, tha Tahiroviç.
Avokati Ragib Hadziç argumentoi se rasti po dërgon një mesazh të qartë dhe të thjeshtë për dëshmitarët e mbrojtur: “Mos dëshmoni, pasi identiteti juaj do të bëhet i njohur.”/balkaninsight/