“BE-së i duhen të paktën 70 miliardë euro për të forcuar mobilizimin ushtarak”, njofton Komisioneri evropian i Mbrojtjes

Infrastruktura e bllokut nuk është ende gati për lëvizjen e shpejtë të trupave dhe pajisjeve ushtarake në të gjithë kontinentin.

“Nevojiten 70 miliardë euro si fillim, për ta bërë urgjentisht të përshtatshme për qëllimin”, tha Komisioneri i Mbrojtjes i BE-së, Andrius Kubilius.

Bëhet e ditur se BE-së do t’i duhet një investim fillestar prej 70 miliardë eurosh për të përshtatur urgjentisht korridoret e saj hekurudhore, rrugore, detare dhe ajrore për të lehtësuar lëvizjen e shpejtë të trupave dhe pajisjeve në të gjithë bllokun në rast konflikti.

Komisioni Evropian ka identifikuar tashmë 500 projekte – duke përfshirë zgjerimin e porteve dhe aeroporteve, zgjerimin e tuneleve dhe përforcimin e urave hekurudhore – që do të duhet të përditësohen për lëvizje të shkurtra, në shkallë të gjerë të personelit dhe pajisjeve brenda BE-së dhe në vendet partnere.

“Ne duhet ta zhvillojmë atë infrastrukturë sipas planifikimit të NATO-s. Pastaj duhet të shohim gjithashtu nevojën për të krijuar një mbrojtje shumë efektive të atyre pikave të infrastrukturës të rëndësishme strategjike, dhe përveç kësaj, ne duhet të shikojmë kërkesat ligjore”, tha ish-kryeministri lituanez.

Lëvizshmëria ushtarake nuk ka të bëjë vetëm me posedimin e pajisjeve dhe trupave mbrojtëse, por edhe me aftësinë për t’i mobilizuar shpejt ato për të vepruar si një pengesë kundër çdo sulmuesi të mundshëm.

Procedurat dhe mungesa e infrastrukturës adekuate aktualisht po pengojnë aftësinë e forcave të armatosura të BE-së dhe aleatëve të saj për t’u mbrojtur në mënyrë efikase në të ardhmen kundër çdo agresioni të mundshëm, shkruan euronews.

“Për shembull, tankeve nga një shtet anëtar iu mohua kalimi në një tjetër për shkak të tejkalimit të kufijve të peshës të përcaktuar nga rregulloret e trafikut rrugor”, tha mbikëqyrësi financiar i BE-së në një raport të fundit.

Ideja e krijimit të një zone Shengen për ushtrinë ka qenë e përhapur për një dekadë, por pas agresionit ushtarak të Rusisë në Ukrainë, ajo ka fituar një vrull të ri, veçanërisht tani që BE-ja po riarmatoset dhe po rrit aftësitë e saj mbrojtëse.

“Kur të vijë lufta, ju duhet ta keni industrinë tuaj të zhvilluar në një nivel të lartë në mënyrë që të mirëmbani, riparoni dhe prodhoni armë të reja. Dhe gjithashtu duhet të keni një industri të tillë jo shumë larg një zone të mundshme konflikti”, argumentoi Kubilius.

Për të përshpejtuar frenimin dhe mbështetjen e pavarur të Evropës për Ukrainën, blloku dhe shtetet e tij anëtare do të duhet të “thjeshtojnë menjëherë rregulloret dhe procedurat dhe të sigurojnë akses prioritar për forcat e armatosura në objektet, rrjetet dhe asetet e transportit”, sipas Letrës së Bardhë mbi gatishmërinë e mbrojtjes të botuar javën e kaluar.

Ndryshe, kryediplomatja e BE-së, Kaja Kallas dhe Kubilius do të shqyrtojnë të gjithë legjislacionin ekzistues që ndikon në lëvizshmërinë ushtarake, do të hartojnë dhe përmirësojnë të gjithë infrastrukturën e nevojshme kritike të transportit dhe do të miratojnë një komunikatë të përbashkët për këtë çështje më vonë këtë vit.

A mund të ripërdoren fondet e papërdorura të BE-së për transport për këtë qëllim?

“Raportohet se 44% e buxhetit të lëvizshmërisë ushtarake të BE-së shkoi për Poloninë, Letoninë, Lituaninë dhe Gjermaninë, dhe ndarja totale për 2021-2027 mbetet relativisht modeste në krahasim me nevojat reale”, paralajmëroi muajin e kaluar Tony Murphy, president i Gjykatës Evropiane të Audituesve (ECA).

Për më tepër, pas luftës së Rusisë kundër Ukrainës, BE-ja ndau të gjithë buxhetin prej 1.7 miliardë eurosh deri në fund të 2023 si një sinjal politik, duke krijuar një hendek të mundshëm financimi prej më shumë se katër vjet deri në periudhën e ardhshme buxhetore, paralajmëroi mbikëqyrësi financiar i BE-së me qendër në Luksemburg.

“Komisioni Evropian ka të ngjarë të paraqesë një propozim që shtetet anëtare të jenë në gjendje të përdorin fondet e kohezionit të pashpenzuara për mbrojtje më vonë këtë javë – dhe e njëjta gjë mund të ndodhë me fondet e pashpenzuara të transportit”, tha Kubilius.

“Ne duhet të kërkojmë të gjitha mundësitë, sepse investimi në industrinë e mbrojtjes është gjithashtu një investim në zhvillimin ekonomik. Është krijimi i vendeve të reja të punës”, theksoi komisioneri.

Kubilius nuk u angazhua për ndonjë ndarje të veçantë për mbrojtjen dhe sigurinë sipas buxhetit të ardhshëm afatgjatë të BE-së (i ashtuquajturi Kornizë Financiare Shumëvjeçare 2028-34), por vuri në dukje vlerën e shtuar të programeve ekzistuese të BE-së për mbrojtjen.

“Ne mund të sjellim vlerë të shtuar shumë të nevojshme, veçanërisht nxitjen e prokurimeve të përbashkëta, nxitjen e më shumë prokurimeve evropiane, nxitjen e më shumë standardeve dhe ndërveprueshmërisë së NATO-s”, tha Kubilius, duke shtuar: “Por ato programe duhet të kenë gjithashtu fuqi financiare.”

Rruga Press