‘Asnjë progres për sundimin e ligjit’/ Raporti, BE ngrin 18 miliardë euro për Hungarinë

Hungaria nuk është as afër zhbllokimit të 18 miliardë eurove në fondet e kohezionit dhe rimëkëmbjes që Brukseli i mban të ngrira për shkak të shqetësimeve të vazhdueshme në lidhje me prapambetjen demokratike, sipas botimit të ri të Raportit të Sundimit të Ligjit, të publikuar nga Komisioni Europian të martën.

Raporti zbuloi se Hungaria nuk ka bërë “asnjë përparim” në shtatë nga tetë rekomandimet e bëra vitin e kaluar, të tilla si reformat në rregullat e lobimit, lufta kundër korrupsionit të nivelit të lartë dhe pavarësia editoriale e medias publike.

“Është thellësisht zhgënjyese që nuk jemi në gjendje të raportojmë përparim të mëtejshëm mbi rekomandimet që u bënë vitin e kaluar”, tha Michael McGrath, Komisioneri Evropian për Drejtësinë, gjatë prezantimit të raportit.

“Do të doja të ishte ndryshe dhe do të doja që këto fonde të viheshin në dispozicion dhe që populli i Hungarisë, i cili është shumë pro-BE-së, të ishte në gjendje të përfitonte nga këto fonde, por kjo kërkon pajtueshmëri me sundimin e ligjit”, shtoi ai.

“Ne jemi të gatshëm të angazhohemi dhe të bëjmë përparim bazuar në dialog, por përsëri, aty ku kjo dështon, ne do të vazhdojmë të përdorim të gjitha mjetet që kemi.”

McGrath ngriti alarmin në lidhje me “mjedisin në përkeqësim” dhe “pasigurinë ligjore” për organizatat e shoqërisë civile në Hungari, duke vënë në dukje dy zhvillime të fundit kontraverse: ndalimin e paradës së krenarisë, të cilën organizatorët e anashkaluan, dhe një projektligj mbi transparencën për OJQ-të e financuara nga jashtë, i cili u vonua për shkak të reagimeve të forta.

Paratë e ngrira aktualisht kombinojnë rreth 8.4 miliardë euro në fonde kohezioni dhe 9.5 miliardë euro në fonde rimëkëmbjeje nga COVID-19. Shpërndarjet i nënshtrohen përmbushjes së kushteve tematike, që kërkojnë ndryshime legjislative. Disa nga këto kushte përputhen me rekomandimet e theksuara në raportin vjetor.

Hungaria më parë zhbllokoi 10.2 miliardë euro pasi miratoi një reformë që synonte forcimin e pavarësisë gjyqësore dhe zbutjen e ndërhyrjeve politike në gjykata. Vendimi i Komisionit për të liruar 10.2 miliardë euro, në prag të një samiti me rreziqe të larta rezultoi përçarës dhe u prit me një padi nga Parlamenti Europian.

Pjesa e mbetur prej 18 miliardë eurosh është ende e paralizuar, pa shenja të ndonjë përparimi.

Mosmarrëveshja financiare ka përkeqësuar përballjen disavjeçare midis Brukselit dhe Budapestit, me kryeministrin Viktor Orbán që akuzon Komisionin për përfshirje në “shantazh financiar” dhe ndërhyrje në punët e brendshme.

Në të njëjtën kohë, Orbán ka refuzuar të paguajë një gjobë të vendosur nga Gjykata Evropiane e Drejtësisë për shkeljen “e pashembullt” të ligjit të migracionit nga vendi. Gjoba përbëhet nga 200 milionë euro si një shumë e plotë dhe 1 milion euro për çdo ditë që vazhdon shkelja.

Gjoba ditore zbritet periodikisht nga pjesa e ndarë e buxhetit të BE-së për Hungarinë.

“Pajtueshmëria me vendimet e GJED-së nuk është opsionale ose diskrecionare. Është një detyrim i detyrueshëm i shteteve anëtare të BE-së. Është një detyrim thelbësor i traktatit”, tha McGrath.

“Supermacia e ligjit të BE-së është absolute dhe duhet të respektohet në çdo kohë.”

Të drejtat themelore dhe demokracia do të zënë një vend të spikatur në debatin mbi buxhetin e ardhshëm shumëvjeçar të bllokut (2028-2034), të cilin Presidentja Ursula von der Leyen pritet ta paraqesë para pushimeve verore. Von der Leyen ka premtuar të krijojë një lidhje më të ngushtë midis pagesave të fondeve të BE-së dhe pajtueshmërisë me Raportin për Sundimin e Ligjit. /Euronews/

Rruga Press