Armenia mes shpresës dhe mosbesimit për marrëveshjen e ndërmjetësuar nga Donald Trump
Në Jerevan, atmosfera e nxehtë e verës nuk ka shuar debatin mbi marrëveshjen e re të nënshkruar mes Armenisë dhe Azerbajxhanit në Uashington, nën ndërmjetësimin e ish-presidentit amerikan Donald Trump. Marrëveshja, e përshkruar nga Trump si një angazhim “për t’i dhënë fund përfundimisht çdo konflikti” dhe për të respektuar sovranitetin e të dy vendeve, ka prodhuar reagime të përziera mes qytetarëve armenë.
Trump: “Një hap drejt paqes”
Në ceremoninë e nënshkrimit, Trump deklaroi se Armenia dhe Azerbajxhani janë zotuar të ndalojnë përfundimisht çdo përplasje, të hapin marrëdhëniet tregtare e diplomatike dhe të respektojnë integritetin territorial të njëri-tjetrit. Kryeministri armen Nikol Pashinyan e quajti marrëveshjen një “paqë historike”.
Reagime të përziera në Jerevan
Megjithatë, jo të gjithë në Armeni ndajnë optimizmin e liderëve. Assatour Srapian, 81 vjeç, e sheh marrëveshjen si një hap të domosdoshëm, edhe pse modest:
“Është një gjë e mirë që u nënshkrua dje, sepse Armenia nuk ka zgjedhje tjetër. Ne jemi shumë pak, nuk kemi ushtri të fuqishme, as aleat të fuqishëm pas nesh, ndryshe nga Azerbajxhani. Kjo është një shans i mirë për paqen.”
Maro Houneian, 31 vjeçe, me profesion diplomate në formim, e quan dokumentin “të pranueshëm”, por me kusht:
“Nëse Azerbajxhani respekton të gjitha marrëveshjet, kjo është shumë e rëndësishme për ne. Por nuk jam e sigurt se do t’i mbajë premtimet.”
Kundërshtime të ashpra: “Humbje territori”
Nga ana tjetër, Anahit Eylassian, 69 vjeçe, është kundër, sidomos për projektin e një korridori tranziti që do lidhte rajonin e Nakhitçevanit me pjesën tjetër të Azerbajxhanit përmes Armenisë:
“Ne humbasim kontrollin mbi territorin tonë. Është si të kërkoja leje nga një i huaj për të kaluar nga një dhomë në tjetrën të shtëpisë sime.”
Ajo kritikon kryeministrin Pashinyan për “vendime të njëanshme” dhe “lëshime pa fund ndaj Azerbajxhanit”:
“Nuk kemi marrë asgjë në këmbim – as të burgosurit, as tokat e pushtuara, asgjë. Ky është thjesht një copë letër për ne.”
“Më shumë kapitullim sesa paqe”
Edhe inxhinieri 68-vjeçar, Chavarch Hovhannissian, e sheh marrëveshjen si të dëmshme:
“Është më shumë një dokument kapitullimi sesa një traktat paqeje. Nuk mund t’i besojmë Azerbajxhanit. Pashinyan i ka kthyer shpinën Rusisë dhe Iranit, ndërsa Trump mendon vetëm për imazhin e tij dhe çmimin Nobel.”
Analistët: Paqe, por vetëm për afat të shkurtër
Sipas Olessia Vartanian, studiuese e pavarur e specializuar për Kaukazin, marrëveshja “sjell më shumë stabilitet dhe garanci për muajt ose vitet e ardhshme”, por paralajmëron:
“Duke parë rritjen e tensioneve mes Armenisë dhe Azerbajxhanit, frikësohem se duhet të planifikojmë vetëm për afat shumë të shkurtër.”
Rruga Press