Si mund ta ndryshojnë luftën moderne sulmet me dronë të Ukrainës me “rrjetën e merimangës”

Më 1 qershor, video të kuadrokopterëve të mbushur me bomba që niseshin nga kamionë ndërsa zjarret digjeshin aty pranë qarkulluan në mediat sociale pasi shërbimet e sigurisë ukrainase nisën sulme gjatë ditës në bazat ajrore në të gjithë Rusinë, duke shkatërruar shumë nga avionët me rreze të gjatë veprimi të Kremlinit.

Këto video padyshim që tani po studiohen në dhomat e planifikimit ushtarak.

“Ky sulm duhet të jetë një thirrje zgjimi për forcat ushtarake në të gjithë botën”, tha për Radion Evropa e Lirë Stacie Pettyjohn, drejtoreshë e programit të mbrojtjes në Qendrën për një Siguri të Re Amerikane.

“Në shumë mënyra, [sulmi i 1 qershorit] ishte më efektiv sesa sulmet e kryera nga dronët ukrainas me rreze të gjatë veprimi sepse dronët e vegjël mund të shpërndahen, të lundrojnë në objektiva të ndryshëm dhe të godasin me saktësi objektiva të shumëfishta në një bazë të madhe ajrore”, tha ekspertja e dronëve.

“Thelbi i këtij sulmi ishte infiltrimi i fshehtë dhe operacionet në afërsi të bazave ajrore, të cilat me shumë mundësi u mbrojtën lehtë sepse kishte pak shqetësim se Ukraina do të ishte në gjendje të godiste kaq thellë [në Rusi]”, shtoi ajo. Mbetet e paqartë se nga ku kontrolloheshin dronët ose nëse ata ishin në gjendje të synonin avionët rusë duke përdorur inteligjencën artificiale. Ukraina ka pretenduar se çatitë e kamionëve që transportonin flotën e fshehur të dronëve u hapën “nga distanca” për të lejuar që kuadkopterët të niseshin.

Me kuadrokopterët e kontrolluar me radio, komunikimi pranë objektivit është shpesh i fragmentuar. Në të kundërt, videoja e xhiruar në bordin e njërit prej droneve sulmuese tregon pamje të pandërprera, tipike për kuadrokopterët e kontrolluar me kabllo. Rrezja e veprimit të dronëve të tillë është e kufizuar nga gjatësia e kabllove të tyre, të cilat i ngjajnë fijeve të peshkimit. Megjithatë, meqenëse mjetet e nisjes mobile të Ukrainës me sa duket parkohen vetëm pak kilometra larg bazave ruse, ky kufizim u kapërcye – me pasoja shkatërruese.

Kiev pretendon se u shkatërruan afërsisht 41 avionë. Një bloger i njohur pro-Kremlin vlerëson se u shkatërruan 10 avionë.

Michael Boyle, një profesor i asociuar në Universitetin Rutgers dhe autor i një libri mbi luftën me dronë, thotë: “Ka shumë teknologji kundër dronëve që bëhen mjaft të padobishme kundër dronëve që veprojnë në një qark të mbyllur me kabllo me fibra optike, dhe [ushtria] do të duhet të rimendojë strategjitë e saj kundër UAS për t’u përballur me dronë me fibra optike, edhe nëse sulme si ai që pamë në Rusi mbeten të rralla dhe të vështira për t’u përsëritur.”

Bazat ajrore ushtarake mbrohen nga sisteme shumështresore, që shpesh përfshijnë radar për të zbuluar kërcënimet që afrohen, si dhe sisteme raketash dhe bllokues sinjalesh për të çorientuar dronët e kontrolluar me radio. Sulmet e 1 qershorit i çaktivizuan pothuajse të gjitha këto mbrojtje. Dronët fluturuan në distancë të afërt, pa paralajmërimin që mund të ofrojë radari me rreze të gjatë, dhe në tufa që mund të kapërcenin edhe sistemet e mbrojtjes nga raketat të afta për të rrëzuar pajisje kaq të vogla. Në disa video të bëra më 1 qershor, dëgjohen të shtëna me armë të vogla ndërsa ushtarët rusë me sa duket përpiqen të rrëzojnë kuadrokopterët.

Koloneli Markus Reisner, kreu i departamentit të kërkimit dhe zhvillimit në Akademinë Ushtarake Austriake, i tha Radios Evropa e Lirë se sulmi ishte “një shije e së ardhmes së luftës”.

Sipas Reisner, Moska e ka sulmuar Ukrainën që nga fillimi i luftës me “bombardues me rreze të gjatë veprimi Tu-22, Tu-160 dhe Tu-95”. Në këto sulme të rregullta, bombarduesit e rëndë qëllojnë raketat e tyre me rreze të gjatë veprimi nga një distancë e sigurt dhe përtej rrezes së mbrojtjes ajrore ukrainase. Prandaj, Ukraina është përpjekur vazhdimisht të shkatërrojë këta bombardues të rëndë dhe qendrat e rëndësishme të komunikimit ajror A-50 në vitet e fundit.

Në varësi të asaj se cili nga vlerësimet e ndryshme të shkatërrimit të avionëve rezulton i saktë, Reisner beson se operacioni ukrainas “do të ndihmojë në uljen ndjeshëm të intensitetit të sulmeve ajrore ruse kundër Ukrainës”.

Me bisedimet e paqes të ndërmjetësuara nga SHBA-të midis Rusisë dhe Ukrainës që do të rifillojnë në Stamboll më 2 qershor, analistja ruse Natalia Shavshukova i tha Radios Evropa e Lirë se sulmet me dron të 1 qershorit “forcojnë pozicionin negociues të Ukrainës”.

Analisti i pavarur shtoi: “Herën e fundit, Kremlini demonstroi fuqinë e tij duke treguar se nuk ka ndërmend të ndalojë bombardimin e qyteteve ukrainase, edhe përballë thirrjeve për armëpushim nga të gjitha palët. Tani, Ukraina ka demonstruar forcën dhe aftësinë e saj për të kryer operacione të sofistikuara thellë pas vijave të armikut, pavarësisht të gjitha sfidave.” /www.rferl.org

Rruga Press