Ngrirja e fondeve të USAID-it trondit Ukrainën
Një organizatë bamirëse në Ukrainë, e cila ka punuar me veteranët e luftës dhe familjet e tyre, njoftoi se do të pezullojë operacionet e saj për shkak të varësisë së saj nga fondet e Agjencisë së SHBA për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID).
Dhe nuk është e vetmja. Në të gjithë vendin, bizneset dhe grupet joqeveritare po përballen me vështirësi të mëdha pasi buxhetet e tyre janë ulur ndjeshëm.
“Unë po bëj gjithçka që mundem për të mbajtur ekipin,” tha Natalia Parkhitko, drejtoreshë në detyrë e organizatës bamirëse Dostupno.
“Lajmi ishte tronditës.”
Presidenti i SHBA Donald Trump ndërpreu operacionet e USAID-it kur urdhëroi një ngrirje 90-ditore të shpenzimeve të saj, duke filluar nga 24 janari.
Më 3 shkurt, punonjësve iu mohua qasja në zyrat në Uashington dhe anëtarët e stafit po tërhiqen nga vendet e huaja.
Kontraktorët janë pushuar nga puna ose janë lënë në pushim të detyrueshëm, gjë që ka bërë që mijëra njerëz t’i bashkohen protestave në Uashington.
USAID është agjencia kryesore e qeverisë amerikane për menaxhimin e ndihmës civile dhe asistencës zhvillimore në mbarë botën. Organizata ka qenë e pranishme në mbi 100 vende, duke shpërndarë miliarda dollarë në vit, me më shumë se 10,000 punonjës në mbarë globin.
Administrata Trump ka kritikuar programet e USAID-it si joefikase dhe jo të përafruara me interesat amerikane, duke argumentuar se disa nga funksionet e agjencisë do të menaxhohen nga Departamenti i Shtetit i SHBA-së. Edhe kritikët e kanë pranuar se disa programe sociale dhe kulturore të financuara nga USAID nuk ishin në përputhje me misionin fillestar të agjencisë.
Dostupno ka punuar për vite me radhë në çështjet që kanë të bëjnë me aksesin në hapësirat publike për personat me aftësi të kufizuara.
Kjo kategori e shoqërisë është rritur vetëm që nga fillimi i luftës së Rusisë në Ukrainë në 2022.
Ndër aktivitetet e organizatës është dhënia e ndihmës për ushtarët e lënduar për t’u kthyer në jetën e përditshme përmes mbështetjes psikologjike dhe përfitimeve të tjera për personat me nevoja të veçanta.
Parkhitko tha se grupi po kërkon alternativa dhe shpreson të gjenerojë fonde shtesë nëpërmjet thirrjeve publike.
“Ne as që mund të mendojmë se Dostupno do të mbyllë të gjitha projektet e saj dhe do të ndalojë së punuari. Pavarësisht ngrirjes së fondeve, ne do të vazhdojmë aktivitetet tona”, tha ajo.
Aktualisht, Dostupno nuk është në gjendje të paguajë pagat e stafit.
Që nga viti 2022, USAID ka ndarë miliarda dollarë për Ukrainën, duke ofruar ndihmë humanitare, ndihmë zhvillimore dhe mbështetje të drejtpërdrejtë për buxhetin e shtetit. Sektori i bujqësisë ka përfituar më shumë në Ukrainë.
USAID-i ka deklaruar se që nga viti 2022, ka ndihmuar një të tretën e fermerëve ukrainas, duke u ofruar atyre fara, plehra, pesticide dhe financim për kërkesat e tyre.
Një nga përfituesit e ndihmës është Këshilli Agrarë Gjithëukrainas, një organizatë joqeveritare që mbështet fermerët dhe mbron reformat bujqësore.
Udhëheqësi i saj, Andriy Dykun, i tha REL se mbështetja e USAID-it është jetike për organizatat e vogla dhe të mesme të përfshira në bujqësi në rajonet e pushtuara ose të çliruara së fundmi, duke i ndihmuar ato të kthehen në bujqësi.
“Për shembull, qeset e ruajtjes së grurit, plehrat, farat. Me mbështetjen e USAID-it, reformat e tokës bujqësore kanë filluar dhe tani po i ndihmojmë fermerët të krijojnë shoqata për shfrytëzimin e ujit”, tha ai.
“Grantet, shërbimet këshillimore dhe mbështetja ligjore – të gjitha këto kanë ndihmuar ndjeshëm fermerët ukrainas,” shtoi Dykun.
Kjo situatë po prek edhe qeverinë ukrainase, pasi buxheti i saj është ndikuar në ministri si Energjia, Shëndetësia, Arsimi, bashkitë lokale dhe agjenci të tjera shtetërore.
Deputetja ukrainase Inna Sovsun tha se në shtator të vitit të kaluar, USAID ndau 325 milionë dollarë për të ndihmuar sektorin e energjisë, i cili është goditur vazhdimisht nga bombardimet ruse.
“Për momentin nuk do të komentojmë derisa të studiojmë të gjitha detajet. Ndoshta USAID-i mund të japë më shumë informacion”, tha Ministria e Energjisë në përgjigjet me shkrim për REL.
“Ndihma e USAID-it ka ndryshuar plotësisht situatën, duke ndikuar në jetën e qindra mijëra ukrainasve dhe ka vendosur standarde të reja për makinerinë e plogësht shtetërore,” tha Vladyslav Sodel, një fotograf që ka dokumentuar punën e USAID-it për tetë vjet.
Ai tha se ishte shumë i befasuar kur kuptoi shumëllojshmërinë e projekteve të financuara nga agjencia.
“Duke filluar nga një shtrat me dyshek, më pas strehimoret për refugjatët, tek injeksionet me vlerë miliarda dollarë për stabilitetin e rrjeteve tona të energjisë.”
Rruga Press