Talebanët kërkojnë zyrtarisht ftesë për samitin e BRICS të Rusisë

Talibanët në pushtet në Afganistan konfirmuan të mërkurën se ata kanë kërkuar zyrtarisht pjesëmarrje në samitin e ardhshëm të Grupit Ndërqeveritar të Ekonomive të Mëdha në Zhvillim (BRICS) të organizuar nga Rusia.

Krerët e shteteve dhe qeverive të dhjetë anëtarëve të BRICS (Brazili, Rusia, India, Kina dhe Afrika e Jugut) do të takohen në qytetin jugperëndimor rus të Kazanit nga 22 deri më 24 tetor. Egjipti, Etiopia, Irani, Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe iu bashkuan bllokut këtë vit.

“BRICS është një forum i rëndësishëm ekonomik dhe si një ekonomi në zhvillim, Afganistani duhet të marrë pjesë në tubime të tilla ekonomike,” tha Hamdullah Fitrat, zëvendës zëdhënësi i Talibanëve, në një video-mesazh të transmetuar nga kanali i tij zyrtar.

“Emiratet islamike po kërkon një prani në forumin e ardhshëm të BRICS dhe kërkesa i është komunikuar zyrtarisht vendit pritës,” tha Fitrat, duke përdorur emrin zyrtar të qeverisë në Kabul, i cili nuk njihet zyrtarisht nga asnjë vend. Ai nuk dha detaje të tjera.

Nuk pati asnjë reagim të menjëhershëm nga pala ruse ndaj pretendimit të talebanëve.

Moska ka zhvilluar lidhje të ngushta informale me udhëheqjen de facto të Afganistanit që kur rimori kontrollin e vendit të shkatërruar nga konflikti tre vjet më parë, ndërsa vendet perëndimore të udhëhequra nga SHBA tërhoqën trupat e tyre pas gati dy dekadash lufte me talibanët e atëhershëm kryengritës.

Megjithatë, Rusia nuk i ka njohur talebanët si qeveri legjitime, në përputhje me konsensusin global për çështjen e njohjes. Delegacionet e talebanëve kanë vizituar vazhdimisht Moskën muajt e fundit për bisedime dypalëshe ekonomike dhe tregtare.

Ministria e Jashtme dhe ajo e Drejtësisë ruse i bënë një propozim presidentit Vladimir Putin në qershor për të hequr grupin radikal afgan nga lista ruse e organizatave të cilësuara si terroriste. Kjo lëvizje shkaktoi spekulime se Moska i ishte afruar zyrtarisht njohjes së qeverisë de facto në Kabul.

Talibanët kanë qenë në listën ruse të grupeve militante transnacionale, e cila përfshin Al-Kaedën, që nga viti 2003.

Udhëheqësit de fakto afganë kanë zbatuar interpretimin e tyre të rreptë të ligjit islam, të njohur si sheriati, në vendin e varfër të Azisë Jugore, duke ndaluar vajzat afgane të ndjekin shkollat përtej klasës së gjashtë, duke pezulluar studentet femra nga universitetet, duke i ndaluar gratë nga shumica e vendeve të punës dhe duke ndaluar muzikë.

Talibanët gjithashtu kanë futur gurëzim dhe ekzekutime publike të grave për krime të tilla si tradhtia bashkëshortore.

KB-ja dhe kombe të tjera

Komuniteti ndërkombëtar, duke përfshirë Kombet e Bashkuara, ka bërë vazhdimisht thirrje për heqjen urgjente të kufizimeve ndaj grave përpara se të shqyrtojë legjitimimin diplomatik të regjimit taleban.

Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara Antonio Guterres tha në një takim në periferi të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së këtë javë se trajtimi i talebanëve ndaj grave mund të krahasohet me “disa nga sistemet më të tmerrshme të shtypjes në historinë e fundit”.

“Ne do të vazhdojmë të dëgjojmë zërat e grave afgane dhe t’u bëjmë thirrje atyre që të luajnë një rol të plotë në jetën e vendit, si brenda kufijve të tij ashtu edhe në skenën globale,” tha ai.

Zyrtarët e OKB-së pohojnë se miratimi i një ligji moral nga talebanët muajin e kaluar e ka bërë edhe më të vështirë njohjen e atyre që janë në pushtet në Kabul.

Udhëheqësit talebanë kundërshtojnë kritikat ndaj qeverisjes së tyre, duke thënë se ajo është në përputhje me kulturën lokale dhe ligjin e Sheriatit.

“Kjo do të thotë se një nga pengesat kryesore për riintegrimin e plotë të Afganistanit në komunitetin ndërkombëtar nuk mund të jetë pjesë e një dialogu të nevojshëm,” tha Roza Otunbayeva, kreu i misionit mbështetës të OKB-së në Afganistan, në një takim të Këshillit të Sigurimit javën e kaluar.

Kina dhe talebanët

Kina gjithashtu ka intensifikuar lidhjet e saj politike dhe ekonomike me Kabulin dhe është një nga dy vendet, së bashku me Emiratet e Bashkuara Arabe, që kanë pranuar zyrtarisht një ambasador të emëruar nga talebanët.

Të hënën, zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze Lin Jian tha në një konferencë shtypi se Pekini pret që talebanët të adresojnë “shqetësimet legjitime” të komunitetit global.

“Megjithatë, të drejtat dhe interesat e grave nuk janë tërësia e problemit afgan, as thelbi apo shkaku kryesor i problemit,” tha Lin. Ai vuri në dukje vlerësimet e Kombeve të Bashkuara se gati 24 milionë njerëz në Afganistan kanë nevojë për ndihmë humanitare, me më shumë se gjysma e tyre që luftojnë me pasiguri të rëndë ushqimore.

“Komuniteti ndërkombëtar duhet të fokusohet në problemet më të ngutshme të Afganistanit, të promovojë rindërtimin dhe zhvillimin e Afganistanit, duke inkurajuar njëkohësisht autoritetet afgane, në frymën e barazisë dhe respektit, të përmirësojnë dhe forcojnë mbrojtjen e të drejtave të grave dhe fëmijëve”, tha Lin.

Kompanitë kineze kanë nënshkruar disa marrëveshje me talebanët për të përmirësuar bashkëpunimin ekonomik dhe tregtar, veçanërisht në sektorin e minierave afgane.

Ministri i Jashtëm taleban Amir Khan Muttaqi tha në një konferencë shtypi në Kabul javën e kaluar se qeveria e tij kontrollon rreth 40 ambasada dhe konsullata afgane në mbarë botën dhe se marrëdhëniet diplomatike me komunitetin ndërkombëtar janë duke u përmirësuar. Ai tha se talebanët ishin të prirur për të vendosur marrëdhënie “miqësore” me vendet perëndimore.

SHBA dhe Perëndimi përgjithësisht këmbëngulin se njohja formale e talebanëve varet nga veprimet e tyre mbi të drejtat e grave, edukimin e vajzave dhe grave dhe lirinë e lëvizjes.

Rruga Press