Shtrembërimi i fakteve që Serbia bëri për masakrën në tregun e Sarajevës
Në Sarajevë të Bosnjë e Hercegovinës ka ndodhur një masakër në Tregun e Markales në të cilën humbën jetën 68 civilë në sulmin me mortajë të kryer nga Ushtria e Republikës së Serbisë (VRS) gjatë luftës së Bosnjës
Masakra e parë në Tregun e Markales ndodhi më 5 shkurt të vitit 1994 ku humbën jetën 68 persona dhe 144 tjerë u plagosën ndërsa masakra e dytë ndodhi në të njëjtin vend më 28 gusht 1995 ku u vranë 43 civilë dhe 75 tjerë u plagosën.
Pak ditë para përvjetorit të kësaj ngjarjeje, agjencia e lajmeve e Republika Srpska dhe Radio Televizioni i atij entiteti publikuan një intervistë me ish-oficerin serb të inteligjencës Jovan Milanoviq në pritje të përvjetorit të Markal, në të cilën ai pretendonte se shpërthimi në të cilin u vranë mbi 60 njerëz ishte planifikuar nga ” Shërbimi sekret amerikan dhe forcat myslimane në BeH”, që është në kundërshtim me konstatimet e Këshillit në disa aktgjykime të Hagës, raporton Detektor
Në tekstin e publikuar në faqet e SRNA dhe RTRS, Millovanoviç tha se shërbimet amerikane kanë bërë një model dhe se “forcat myslimane nga Bosnja dhe Hercegovina” kanë marrë pjesë në gjithçka.
“Ata arritën në përfundimin se ky projekt mund të ketë sukses duke gjetur një model që do të jetë inkriminues për Republikën Srpska në atë moment, dhe kjo do të thotë vendet ku ndodhën të shtënat, armët që janë përdorur, dhe më shumë”, raporton RTRS.
“Qëllimi ka qenë hakmarrja ndaj Republikës Srpska…”, thuhet, si dhe se Milanoviq ka thënë se këtë informacion e ka marrë nga dy burime nga forcat ndërkombëtare, ndër të tjera nga një oficer francez.
“Ka pasur edhe ekspertizë ruse dhe franceze për atë ngjarje. Edhe francezët nuk u lejuan ta shfrytëzonin atë ekspertizë me qëllimin e së vërtetës”, thuhet ndër të tjera në tekstin e publikuar më 3 shkurt, para 30 vjetorit të krimit të Markale.
Në disa vendime të Gjykatës së Hagës, u konstatua se pas granatimeve të Markales, u formuan grupe hetimore vendase, ku përfshiheshin hetues të Kombeve të Bashkuara (OKB).
Analiza e Detektor tregon se gjetjet e ekipit të përbërë nga anëtarë të Batalionit Francez u refuzuan në të paktën një aktgjykim – dhe atë të komandantit të Korpusit Sarajevo-Rumun (SRK), i cili ishte Stanislav. Ai e mbajti atë detyrë nga 10 shtatori 1992 deri në gusht 1994.
Në vendimin e Dhomës Gjyqësore kundër Galiqit – i cili u dënua me burgim të përjetshëm në Hagë – thuhet se një shpërthim më 5 shkurt 1994, sipas raportit të grupit hetimor që përfshinte Edin Suljiqin dhe një përfaqësues të OKB-së, rezultoi në më shumë se 60 të vrarë dhe mbi 140 të plagosur.
Edhe atëherë, Ushtria e Republika Srpska (VRS) e mohoi krimin, duke kërkuar një komision të përbashkët për të përcaktuar rrethanat balistike dhe rrethana të tjera, i cili nuk u formua.
Përveç rastit Galic, konkluzionet për shpërthimin në tregun Markale në shkurt 1994 u prezantuan në aktgjykimet e ish-udhëheqësve politikë dhe ushtarakë të Republikës Srpska, Radovan Karaxhiq dhe Ratko Mlladiq, të cilët u dënuan me burgim të përjetshëm, ndër të tjera. gjëra, për terrorizimin e banorëve të Sarajevës.
Detektor ka shkruar më parë për mohimin e krimeve në Markale.
Vendimet kundër Karaxhiqit dhe Mlladiqit, si dhe Dragomir Millosheviqit, ish-komandantit të Korpusit Sarajevo-Rumani të VRS, i cili u dënua me 29 vjet burg për krime kundër qytetarëve të Sarajevës, përfshinte masakrën e dytë në Markale, kur një granata shpërtheu në rrugën Mula të Mustafa Basheskije, mu përballë tregut Markale, më 28 gusht 1995, u vranë më shumë se 40 persona dhe u plagosën mbi 70 persona.
Me aktgjykim është konstatuar se edhe kjo granatë është gjuajtur nga mortaja nga pozicioni SRK dhe se edhe ajo ka qenë e kalibrit 120 milimetra.
Gjatë gjyqit, Karaxhiç tha se Markale gjithashtu ishte “inskenuar” në gusht 1995, por Këshilli ishte i bindur, si në rastin e shpërthimit në treg në shkurt 1994, se kjo nuk ishte e vërtetë.
Këshilli ishte i bindur se shumica dërrmuese e viktimave ishin civilë që nuk morën pjesë aktive në armiqësi në kohën e incidentit dhe se vetëm një person që vdiq në këtë incident ishte ushtar.
Vuajtjet e qytetarëve në tregun e Markales janë një nga një sërë incidentesh granatimesh që janë trajtuar nga Gjykata e Hagës.
Edhe pse vendimet e Hagës vërtetuan se dy herë predhat u gjuajtën në Markale nga pozicionet e Ushtrisë së Republika Srpska, askush nuk u mbajt kurrë përgjegjës për këto krime, as nuk u ngritën padi për terrorizimin dhe bombardimin e banorëve të Sarajevës.
Rruga Press