Shkrirja e Akademisë së Studimeve Albanologjike rrezik për kulturën dhe identitetin kombëtar
Shkruan Aurora Velaj
Mbyllja e Akademisë së Studimeve Albanologjike në Shqipëri është një humbje e madhe për kulturën dhe trashëgiminë shqiptare.
Studimet albanologjike janë thelbësore për të kuptuar trashëgiminë historike, gjuhën dhe identitetin e shqiptarëve. Në një kohë kur është e rëndësishme të promovojmë dhe të kultivojmë kulturën tonë, mbyllja e Akademisë së Studimeve Albanologjike është një hap prapa. Kjo vendim shkakton shqetësim të madh për komunitetin akademik dhe kulturor, pasi humbasim një njësi të specializuar në këtë fushë të studimit.
Argumenti i qeverisë për të shkrirë akademinë nën Akademinë e Shkencave të Shqipërisë nuk është në përputhje me ligjin për Arsimin e Lartë dhe Kërkimin Shkencor në Shqipëri dhe ligjin për Akademinë e Shkencave. Studiuesit dhe anëtarët e senatit të Akademisë së Studimeve Albanologjike kanë të drejtë të kundërshtojnë këtë vendim dhe të ndërmarrin hapa ligjorë për të mos lejuar shkrirjen e akademisë.
Në vend që të mbyllet dhe të shkrihet, Akademia e Studimeve Albanologjike duhet të mbështetet dhe të forcohet. Nevoja për studiues të specializuar në albanologji është akoma e madhe, dhe detyra e Akademisë duhet të jetë promovimi i kësaj fushë të studimit dhe krijimi i një ambienti të përkrahjes për albanologët e rinj. Është e rëndësishme që institutet dhe njësitë kërkimore që ishin në varësi të Akademisë të ruhen dhe të mbështeten për të vazhduar veprimtarinë e tyre të çmuar.
Qeveria shqiptare duhet të rishqyrtojë vendimin e mbylljes së Akademisë së Studimeve Albanologjike dhe të dëgjojë zërin e komunitetit akademik dhe kulturor. Investimi në studimet albanologjike është investim në identitetin kombëtar dhe në një të ardhme më të pasur kulturore për Shqipërinë. Promovimi i kulturës dhe studimeve albanologjike është një mundësi për të rritur vlerën dhe ndikimin e trashëgimisë sonë kulturore, dhe Shqipëria duhet të kultivojë dhe të përhapë këtë pasuri në arenën kombëtare dhe ndërkombëtare.
Në vend që të vëmë vetullat, nxjerrim sytë.
Kjo shprehje e bukur popullore përshtatet aq shumë me realitetin që po perjeton Akademia e Studimeve Albanologjike aktualisht. Shqipëria është një nga vendet më të vjetra në Evropë me një histori të pasur dhe një trashëgimi kulturore të çmuar, por ajo është përballur vazhdimisht me sfida të mëdhe në fushën e promovimit të kulturës së saj si në nivel lokal ashtu edhe ndërkombëtar. Kjo situatë është thellësisht e pakënaqshme dhe nuk përputhet me vlerat e një vendi me histori dhe trashëgimi të tillë të pasur.
Në kohërat moderne, promovimi i kulturës dhe historisë së një kombi ka vlerë të jashtëzakonshme. Po të krahasohemi me fqinjët tanë saj, Shqipëria ka treguar një nivel të kufizuar të përkushtimit në promovimin e kulturës së saj dhe në përkrahjen e studimeve albanologjike. Vendet si Greqia, Italia e Serbia kanë qenë të suksesshëm në investimin e tyre për të promovuar trashëgiminë kulturore dhe historike të tyre nëpërmjet institucioneve të specializuara dhe studimeve të thella. Kjo ka sjellë përparësi të mëdha për këto vende në aspektin kulturor dhe turistik. Në të kundërtën, Shqipëria ka mbetur mbrapa dhe nuk ka arritur të shfrytëzojë potencialet e saj të pasura në këtë drejtim.
Një faktor kyç që ka ndikuar në këtë mospërshtatshmëri është mungesa e investimeve dhe përkrahjes për studimet albanologjike. Kjo ndërhyrje aktuale e qeverisë për të mbyllur Akademinë e Studimeve Albanologjike është një hap i gabuar dhe i pafalshëm. Duke mbyllur një institucion të tillë të rëndësishëm, qeveria po dëmton të ardhmen e studimeve albanologjike në vend dhe po minon potencialin e kulturës dhe historisë shqiptare.
Shqipëria është një thesar i pashfrytëzuar i historisë dhe kulturës evropiane. Trashëgimia e saj përfshin gjuhën, letërsinë, muzikën, arkitekturën, arkeologjinë dhe shumë fusha të tjera që janë vlerë e rrallë për kulturën evropiane. Nëpërmjet studimeve albanologjike, kemi mundësinë për të zbuluar dhe për të promovuar këto thesare të pazbuluara, duke kontribuar në njohjen e mëtejshme dhe vlerësimin e identitetit kombëtar shqiptar në arenën kombëtare dhe ndërkombëtare.
Ndërhyrja e qeverisë në mbylljen e studimeve albanologjike është një hap djallëzorë, shumë keqdashës, I pajustiikueshëm dhe mosprfilljës ndaj vlerës historike të Shqipërisë. Në vend që të mbyllim dhe të zvogëlojmë studimet albanologjike, duhet të investojmë dhe të promovojmë këto studime, duke e bërë Shqipërinë një qendër tërheqëse për hulumtues dhe studiues nga e gjithë bota.
Në këtë mënyrë, Shqipëria do të fitojë respektin dhe vlerësimin e merituar për historinë dhe kulturën e saj, dhe do të ketë një rol të rëndësishëm në promovimin e diversitetit kulturor dhe gjuhësor në skenën ndërkombëtare. Investimi në studimet albanologjike është investim në identitetin tonë kombëtar dhe në një të ardhme më të pasur kulturore për Shqipërinë. Nuk ka vend për mbyllje dhe pasivitet në këtë fushë, por duhen hedhur hapa vetëm përpara për të rritur vlerën dhe ndikimin e trashëgimisë sonë kulturore.
Aurora Velaj është gazetare e pavarur e angazhuar në multimedia dhe autore, e vlerësuar me çmime. Ajo ka bashkëpunuar me disa media kombëtare dhe ndërkombëtare.
Rruga Press