Pse Rusia nuk po i përdor dronët e saj si forcë goditëse në beteja
“Bayraktar, Bayraktar” është një këngë patriotike e kënduar nga luftëtarët ukrainas në luftën që po zhvillohet me Rusinë, duke festuar aftësinë dhe rolin e dronit të famshëm turk. Ata i morën ato nga Ankaraja për të kundërshtuar ofensivën ruse në vendin e tyre, e cila po vazhdon tash e gjashtë muaj.
Roli i dronëve, të udhëhequr nga ai Bayraktar, është rritur gjatë luftërave dhe betejave të fundit që janë zhvilluar në Nagorno-Karabakh, Siri, Libi dhe së fundmi në Ukrainë.
Nga Ukraina dhe Rusia, çdo ditë ka njoftime që flasin për kryerjen e sulmeve të sakta, duke shkaktuar humbje të mëdha. Ndërsa Kievi përqendrohet në forcat e tij që kryejnë sulme me dronë, shumica e deklaratave të Moskës nuk përmbajnë asnjë indikacion për nisjen e sulmeve të tilla me të njëjtën armë.
Raportet e fundit të SHBA-së se Moska ka kontaktuar Teheranin për të blerë dronët iranianë dhe për të trajnuar personelin rus për t’i përdorur ato, pavarësisht mohimeve të Teheranit, kanë ngritur një sërë pyetjesh. Disa nga ato pyetje janë: Rusia, e cila ka ushtrinë e dytë më të fuqishme në botë dhe lloje të ndryshme armësh të avancuara, zotëron apo jo drone dhe i mban ato si armë sekrete? Përgjigjet për këto pyetje u dhanë nga ekspertë, të cilët folën për Al Jazeera.
Lodhja e rusëve
Analisti ushtarak dhe strategjik Aayad al-Twfan, beson se një nga arsyet e luftës ruso-ukrainase është se Shtetet e Bashkuara të Amerikës (SHBA) duan të luftojnë, siç thonë ata, deri në ushtarin e fundit ukrainas. Domethënë, Uashingtoni kërkon të lodhë rusët dhe të zbulojë armët e tyre sekrete dhe strategjike pa asnjë humbje në terren.
Al-Twfan, një ish-brigadier i ushtrisë irakiane, shtoi se tronditja, siç e përshkroi ai, e shkaktuar nga raketa hipersonike Kinzhal e Rusisë, pasi u zbulua në vitet e fundit, bëri që Agjencia Qendrore e Inteligjencës e SHBA-së (CIA) të ndërhynte për të zbuluar detajet dhe karakteristikat e tij, si dhe çfarë fsheh Rusia nga armët e avancuara. Ajo gjeti një mundësi për këtë në luftën e Ukrainës.
Ai theksoi se rusët kanë modele të avancuara të avionëve luftarakë, mbi të gjitha Sukhoi Su-57, të cilët ende nuk kanë marrë pjesë, përveç në parada ushtarake dhe në një numër më të vogël sulmesh, dhe aftësitë e tyre konkurrojnë me sulmuesit amerikanë F-29 dhe F-35.
Rusia ka gjithashtu mjete ajrore pa pilot të modelit Sukhoi dhe lloje të tjera, megjithatë, thotë Al-Twfan, rusët janë të kujdesshëm që të mos zbulojnë armët e tyre sekrete dhe strategjike, veçanërisht pasi ata janë të vetëdijshëm se po luftojnë kundër një ushtrie të rraskapitur dhe të lodhur, si ushtria ukrainase, e cila mbështetet nga amerikanët dhe NATO me armët dhe inteligjencën e saj.
Ai vuri në dukje se aleatët po furnizojnë Kievin me armë të avancuara, por të kufizuara, të tilla si sistemet HIMARS dhe obusët. Ata ende nuk duan t’i japin Kievit armë më të fuqishme për të mos provokuar “ariun rus”, sepse kjo mund të shkaktojë një luftë të tretë botërore, për të cilën askush nuk është gati dhe nuk dëshiron të përballojë shpenzimet.
Al-Twfan vazhdon se kjo është ndoshta arsyeja pse rusët zgjodhën dronët iranianë, të cilët rivalizojnë dronët turq në aspektin e efikasitetit dhe mund të përballen me një ushtri të lodhur ukrainase. Në këtë mënyrë ata nuk do të duhet të përdorin armët e tyre të avancuara për të shmangur zbulimin ose rënien në duart e armikut.
Armë sekrete
Eksperti ushtarak Fayez al-Asmar nuk ndan qëndrimin e Al-Twfan dhe thotë se Rusia, përkundrazi, ka përdorur dhe ende përdor intensivisht dronët zbulues dhe luftarak, qoftë në Siri apo Ukrainë, gjë që me sa duket e mban larg mediave dhe njoftimeve.
Al-Asmar shpjegon për “Al Jazeera” se ushtria ruse ka përdorur dhe ende përdor dronët me një drejtim, si dronët kamikazë Lancet 3 në Siri dhe Ukrainë. Rusia përdori gjithashtu avionë Orlan-10, veçanërisht në Ukrainën lindore, rajonin e Donbass dhe provincën Zaporozhye, ku këta avionë shkatërruan sistemet amerikane HIMARS, obusët dhe armët e tjera që Kievi kishte marrë nga Perëndimi.
Sipas tij, Rusia është një vend i avancuar kur bëhet fjalë për prodhimin e dronëve strategjikë. Kështu, për shembull, ai ka Tu-300 Korshun, i cili nganjëherë quhet “dron shoku”, i cili bart një sasi të madhe bombash dhe raketash të drejtuara dhe operon në lartësi deri në gjashtë kilometra, dhe avionin Okhotnik, i cili është relativisht i padukshme për radarët e armikut.
Një ekspert ushtarak thotë se forcat ruse padyshim përdorin avionë luftarakë dhe dronë dhe se të gjithë kanë avantazhet dhe qëllimet e tyre. Përdorimi i një ose një lloji tjetër diktohet nga natyra e objektivit, misioni, thellësia e tij, distanca dhe kohëzgjatja e fluturimit, si dhe arma që duhet të përdoret për të goditur objektivin.
Krahasimi
Al-Asmar krahasoi avantazhet e secilit lloj, duke thënë, për shembull, se avionët luftarakë kanë shpejtësi më të lartë dhe mbajnë më shumë municione dhe raketa, duke i lejuar ata të sulmojnë kolonat e tankeve, automjeteve dhe më shumë objektiva. Piloti gjithashtu ka avantazhin e manovrimit në beteja ajrore dhe shmangien e mbrojtjes ajrore, ndërsa droni ka avantazhe të tjera, si lehtësia e kontrollit, kostoja e ulët, mosekspozimi ndaj rrezikut të faktorit njerëzor dhe mundësia e përdorimit si avion vetëvrasës.
Lidhur me faktin se Rusia nuk përdor dronë në luftimet në Ukrainë, një ekspert ushtarak komentoi se Ukraina, siç dihet, është një vend i madh me një sipërfaqe prej më shumë se 600 mijë kilometra katrorë, gjë që reflektohet në performancën ushtarake dhe lloji i armëve të përdorura. Disa objektiva mund të shënjestrohen nga raketa, avionë luftarakë, dronë, armë tokësore dhe lloje të tjera armësh.
Lidhur me raportet për bisedimet e supozuara midis Moskës dhe Teheranit në lidhje me dërgesën e parë të dronëve iranianë, Al-Asmar beson se Rusia mund të ketë nevojë për dronë kamikazë. Një nga arsyet mund të jetë se dronët iranianë janë të lehtë dhe të shpejtë dhe mbrojtja kundërajrore vështirë se mund t’i rrëzojë ato.
Një gjë normale
Nga ana e tij, piloti dhe gjeneral brigade Asaad al-Zoubi, thotë se Rusia, është një vend i avancuar kur bëhet fjalë për prodhimin e llojeve të ndryshme të armëve, në radhë të parë të raketave dhe avionëve. Disa mund të habiten që Rusia po i drejtohet importit të dronëve, qoftë nga Irani, Turqia apo Izraeli, edhe pse ka lloje dhe modele të ndryshme të veta.
Al-Zoubi shpjegon se dronët janë të ndryshëm dhe ndryshojnë në aftësitë e tyre dhe qëllimet për të cilat janë ndërtuar. Disa prej tyre përdoren për të ngatërruar ose dëmtuar mbrojtjen ajrore të armikut ose për të vëzhguar, fotografuar dhe gjurmuar lëvizjet dhe armët e armikut. Gjithashtu, ka dronë luftarakë. Prandaj, çdo vend prodhon dronët e tij në përputhje me nevojat e tij dhe qëllimin që dëshiron të arrijë, tha ai.
Al-Zoubi thekson se Rusia vuri re se kishte humbur shumë nga avionët e saj luftarakë në Ukrainë ose se po rrezikonte, kështu që filloi të mendonte për një rol më të madh të dronëve. Megjithatë, duket se nuk ka mjaftueshëm mjete të tilla për të mbuluar të gjithë fushën e betejës. Kjo e shtyu Rusinë të merrte dronë në anën tjetër dhe gjeti atë që kërkonte tek aleati i saj, Irani.
Gjenerali arrin në përfundimin se importi rus i dronëve, nëse raportet janë të vërteta, nuk konsiderohet një fyerje për atë vend nga pikëpamja ushtarake, veçanërisht në dritën e marrëdhënieve dhe qëllimeve të tyre të ngushta. Për shembull, Irani ka dështuar ose nuk është ende në gjendje të prodhojë avionë luftarakë, të cilët i ka kompensuar duke prodhuar dronë me specifika të mira. Gjithashtu, Rusia dhe vende të tjera mund të kenë avancuar në industri të caktuara, por kanë mbetur prapa në të tjera. /Al Jazeera/
Rruga Press