Zviceranët kampionët e bunkerëve të nëndheshëm, pa qenë ndonjëherë në luftë
Zvicra është i vetmi vend në botë, i cili mund të marrë të gjithë popullsinë e saj (103%!) nën tokë, në bunkerë dhe strehimore në rast emergjence.
Vendi ka më shumë se 300,000 strehimore të fortifikuara, të cilat të gjitha mund të ofrojnë mbrojtje për 8.6 milion njerëz kur aktualisht ka një popullsi prej 8.3 milion.
“Çdo banor duhet të ketë një vend të mbrojtur që të mund të arrihet shpejt nga vendbanimi i tij” dhe “pronarët e blloqeve të apartamenteve u kërkohet të ndërtojnë dhe rregullojnë strehimore në të gjitha banesat e reja”, sipas neneve 45 dhe 46 të Ligjit Federal Zviceran për Mbrojtja Civile.
Kjo është arsyeja pse shumica e ndërtesave të ndërtuara që nga vitet 1960 (rregulloret e para mbi këtë temë u miratuan më 4 tetor 1963) përfshijnë një strehë për emergjenca.
Bota e harruar e nëndheshme e bunkerëve zviceranë
Në vitin 2006, kishte 300,000 strehimore në banesat, institucionet dhe spitalet zvicerane, si dhe 5,100 strehimore publike, duke siguruar mbrojtje për një total prej 8.6 milionë individësh – një mbulim prej 114 për qind.
Kampionë botërorë
Zviceranët janë padyshim kampionë të botës në ndërtimin e strehimoreve.
Mjafton një studim i shpejtë ndërkombëtar për të demonstruar se asnjë vend tjetër nuk mund ta rivalizojë atë.
Më të afërt janë Suedia dhe Finlanda. Por me respektivisht 7.2 dhe 3.4 milionë vende të mbrojtura (që përfaqësojnë afërsisht 81 për qind dhe 70 për qind mbulim), ato janë ende shumë prapa.
Situata në vendet e tjera evropiane as që krahasohet. Në Austri, për shembull, mbulimi është 30 për qind, por shumica e strehimoreve nuk kanë një sistem ventilimi. Në Gjermani, niveli kombëtar i mbulimit është vetëm tre për qind.
Jashtë Evropës, strehimoret nga pasojat janë të zakonshme në Kinë, Korenë e Jugut, Singapor, Indi dhe gjetkë, por askund mbulimi nuk kalon 50 përqind. Në Izrael, ka strehimore për dy të tretat e popullsisë, por në shumë raste këto struktura janë thjesht predha betoni me hapje, pra jo plotësisht të mbrojtura nga rrezatimet.
Epoka e artë
Kur filloi ndërtimi sistematik i strehëzave nga luftërat në Zvicër në gjysmën e dytë të viteve 1960, ishte një reflektim i frikës së përhapur nga një sulm bërthamor dhe fantazma e një pushtimi sovjetik. “Neutraliteti nuk është garanci kundër radioaktivitetit”, ishte një nga sloganet e asaj kohe.
Për vitet në vazhdim, Zvicra mund të mburret gjithashtu me projektin më të madh të mbrojtjes civile në botë: deri në 20,000 njerëz mund të strehohen në tunelin Sonnenberg në Lucern.
Në shtatë katet mbi këtë tunel, të përuruar në vitin 1976, ndodheshin një spital, një sallë operacioni, një studio transmetimi radiofonik, një qendër kontrolli… Megjithatë, infrastruktura, e çmontuar në vitin 2006, ishte e mangët në disa aspekte. Dyert, për shembull, 1.5 metra të trasha dhe 350 mijë kilogramë, nuk mbylleshin siç duhet. Dhe ndërtuesit kishin anashkaluar disa detaje: problemet logjistike dhe psikologjike ndaj të cilave do të pritej një përqendrim kaq i madh njerëzish.
“Asnjë ndryshim i politikës”
Me përfundimin e Luftës së Ftohtë dhe një situatë të re sigurie, shumë vende prezantuan ndryshime rrënjësore në politika. Në Norvegji, për shembull, në vitin 1998 autoritetet revokuan rregulloret për sigurimin e bunkerëve.
Por në Zvicër nuk kishte një rimendim të tillë. Në vitin 2005, deputeti Pierre Kohler paraqiti një iniciativë parlamentare që do të hiqte detyrimin për sigurimin e strehimoreve në banesa private. Ai theksoi pakuptimësinë e këtyre “relikeve të së kaluarës”, të cilat në mënyrë të pashmangshme rritën koston e ndërtimit të akomodimit për banim.
Megjithatë, pas analizimit të situatës, qeveria arriti në përfundimin se ato ishin ende të dobishme, jo vetëm në rast konflikti të armatosur, por edhe në dritën e sulmeve të mundshme terroriste me “armë të pista”, aksidente kimike dhe fatkeqësi natyrore. Pra, e ardhmja është ende e ndritshme për strehimoret zvicerane.
Burimi: swissinfo.ch
©Rruga Press